بازتعریف راهبردهای واکنش کارکردی–فضایی شهرها در برابرشیوع کووید-19 در ایران با تأکید بر تجربۀ شرق آسیا (چین)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه هنر، تهران، ایران.

2 دکتری مرمت و احیای بناها و بافت‌های تاریخی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

3 کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه علم و صنعت تهران، ایران.

چکیده

چکیده
بیان مسئله: ساختار فضایی- عملکردی شهر که در یک فرایند تاریخی طولانی توسعه یافته و با مخاطرات بسیاری مواجه بوده، در طی بحران، همواره هم به عنوان مرکز آسیب‌‌دیده و هم به عنوان مرکز امدادرسانی در چگونگی واکنش به بحران نقشی اساسی دارد. ساختار تعریف‌شده جهت مدیریت بحران‌‌های شهری در ایران عمدتاً برمبنای مدیریت بحران‌‌های ناشی از سوانح طبیعی چون سیل و زلزله شکل گرفته و تجربة کووید 19 نشان داده که در برابر بحران‌‌ بیماری‌‌های همه‌‌گیر، برنامه و راهبردهایی از پیش‌‌اندیشیده‌‌ که با تأکید بر جنبة کارکردی-فضایی شهرها به ارائة راهکارهای عملی بپردازد، نداشته است.
هدف پژوهش: نوشتار حاضر بر آن است تا دریابد چگونه می‌‌توان با استفاده از تجارب موجود، قابلیت کارکردی-فضایی شهرها را در مواجهه با چنین بیماری‌‌هایی بالا برد؟ لذا با مرور تحلیلی تجربیات کشور چین و سایرکشورهای شرق آسیا، به دنبال انطباق مدیریت کارکردی-فضاییِ این کشورها بر اساس چارچوبی شامل معرفیِ زمینه‌‌ای جهت ظهور، ملزومات ایجاد، تداوم و معیارهای ارزیابی است تا امکان‌‌پذیریِ آن‌‌ها در شرایط ایران را بر اساس ساختار مدیریتی موجود و روند گسترش بیماری بررسی کند.
روش پژوهش: نوشتار حاضر به روش تحلیل محتوا و مرور تحلیلی تجربیات و بسط مفاهیم مرتبط با پرسش پژوهش انجام شده است.
نتیجه‌گیری: تشکیل یک سیستم مداخله‌‌ای مبتنی بر مدیریت و حکمرانی یکپارچه‌ شهری اهمیت بسزایی دارد تا بتواند به صورت قوی و منظم قبل از رسیدن وضعیت همه‌‌گیری به شهرها کمک ‌‌کند تا در ابتدا نیروی انسانی و منابع خود را متمرکز کنند و در شرایط غیرقابل کنترلِ همه‌‌گیری، با تشکیل ساختار خوشه‌‌ای به مناطق همگن از نظر خدمات‌‌رسانی و با تأکید بر جامعة محلی، تقسیم کل شهر به مناطق نسبتاً مستقل برای اعزام پرسنل پزشکی و خدماتی اقدام نماید. مهم‌ترین راهبردهای کارکردی- فضایی شامل مدیریت فضایی مبتنی بر جامعة محلی، مدیریت زمانی-مکانی، مدیریت کنترل هوشمند و حکمرانی و تاب‌‌آوری شهری است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Redefining Urban Functional-Spatial Response Strategies to Covid-19 Outbreak in Iran With Emphasis on the East Asian (China) Experience

نویسندگان [English]

  • Hadi Pendar 1
  • Sahar Rastegar zhaleh 2
  • sara Mohsennejad 3
1 Assistant Professor, Urban Planning Department, Art University, Tehran, Iran.
2 Ph.D. in Restoration of Historic Monuments & Sites, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran.
3 Master in Urban Design, Iran University of Science and Technology (IUST), Tehran, Iran.
چکیده [English]

Abstract
Problem statement: The urban functional-spatial structure was developed in a historical process during which it faced numerous jeopardies. It has always played a fundamental role in reacting to crises, both as a damaged center and an emergency relief center. The structure defined for urban crisis management in Iran has been mainly formed based on the management of crises due to natural disasters such as floods and earthquakes. The experience of Covid- 19 has shown that in the face of the epidemic crisis, it lacked pre-conceived plans and strategies that offer practical solutions with an emphasis on the functional-spatiality of cities.
Research objective: The current study aims to find out how existing experiences can be used to improve cities’ functional-spatial capability.
Research method: By the use of the content analysis method and analytical review of the experiences of China and other East Asian countries, the current study attempts to adopt the functional-spatial management of these countries. It has been done based on a framework including the introduction of a context for emergence, requirements of creation, continuity, and assessment criteria to investigate their feasibility for conditions of Iran based on the existing managerial structure and the trend of disease spread.
Conclusion: Based on the results, the establishment of an interventional system based on integrated urban management and governance is highly important to be able to help cities first concentrate their workforce and resources strongly and regularly before the epidemic reaches them. In uncontrollable epidemic conditions, it can provide services to homogeneous areas by forming a cluster structure. It can also divide the whole city into relatively independent areas to send medical and service personnel with emphasis on the local community. The most important functional-spatial strategies include spatial management based on the local community, temporal-spatial management, smart control management, and urban resilience and governance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Functional-spatial reaction
  • Integrated urban management
  • Pandemic
  • Covid-19
  • Iran
  • China

مراجع

پرغو، محمدعلی و علی‌‌پور سیلاب، جواد (1396). طاعون در ایران عصر صفوی. تحقیقات تاریخی اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 7 (1)، 33-55.
پندار، هادی. (1398). بازخوانی تجارب جهانی (با تأکید بر چین و امریکا) در کنترل محیطی و راهبردهای برنامه‌‌ریزی شهری جهت جلوگیری از شیوع ویروس کرونا؛ تشخیص معیارهای زمینه‌‌ای جهت مناسب‌‌سازی برای کلانشهر تهران. تهران: مرکز مطالعات برنامه‌‌ریزی شهر تهران.
پندار، هادی (1399 الف). گذر التیام‌‌بخش یا کشندة زمان؛ آنچه می‌‌توان از تجربة کووید 19 آموخت! جستارهای شهرسازی، 2 (9)، 51-78.
پندار، هادی (1399ب). مرور تجارب جهانی در مواجهه با کرونا؛ درس‌‌هایی از ایتالیا. جستارهای شهرسازی، 2 (9)، 31-42.
پولاک، یاکوب ادوارد. (1361). ایران و ایرانیان (ترجمة کیکاووس جهانداری). تهران: خوارزمی.
جعفری، علی‌‌اکبر و فروغی، نسرین. (1394). بررسی و تحلیل پراکندگی بیماری‌‌های وبا و طاعون در ایران و تأثیر آن‌‌ها بر گسترش بحران‌‌های اجتماعی 1264-1210 ه. ق. تاریخنامة ایران بعد از اسلام. نشریة دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، 6 (11)، 71-100.
دهقان‌‌نژاد، مرتضی و کثیری، مسعود (1389). مروری بر تاریخچة مشکلات ایجاد قرنطینه در ایران در دورة ناصرالدین‌‌شاه (1264-1313 ه. ق./ 1896-1847 م.). پژوهش‌‌های تاریخی دانشگاه اصفهان، 2(4)، 1-13.
سرنا، کارلا. (1363). مردم و دیدنی‌‌های ایران (سفرنامة کارلا سرنا) (ترجمة غلامرضا سمیعی). تهران: نو.
شفیعی سیف‌‌آبادی، محسن و باقری دولت‌‌آبادی، علی. (1399). بررسی تطبیقی عملکرد دولت ایران و سنگاپور در مقابله با کرونا و آیندة پیش روی آنها. دولت‌‌پژوهی، 6(22)، 141-175.
مالمیر، راضیه؛ ماهر، علی؛ طغیانی، راهله و صفری، محمدصالح. (1399). مدیریت بحران بیمـاری کووید-19: باز مهنـدسی نظام ارائة خدمات سلامت در ایران. سازمان نظام پزشکی، 38 (1)، 11-18.
معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی. (1399). دربارة مقابله با شیوع ویروس کرونا (32) بررسی ابعاد آثار گسترش ویروس کرونا بر حوزة شهری و شهرسازی. تهران: دفتر مطالعات زیربنایی.
فلور، ویلم (1386). سلامت مردم در ایران قاجار (ترجمة ایرج نبی‌‌پور). بوشهر: مرکز پژوهش‌‌های سلامت خلیج فارس.
قاسمی، ایرج. (1399). پیامدهای کرونا بر شهر و شهرسازی. ارزیابی تأثیرات اجتماعی، (2)، (ویژه‌‌نامة پیامدهای شیوع ویروس کرونا)، 227-253.
گاسپارینی، پائولو و گائتانو، مانفردی. (1395). تاب‌‌آوری و پایداری در مقابل بلایای طبیعی (چالشی برای شهرهای آینده) (ترجمة حسین حاتمی‌‌نژاد و مرتضی نصرتی هشی). تهران: انجمن جغرافیا و برنامه‌‌ریزی شهری در ایران.
 
Acuto, M. (2020). Engaging with global urban governance in the midst of a crisis. Dial. Hum. Geogr, 10 (2), 221–224.
Aikman D. & Chan, A. (2020). Five ways Chinese companies are responding to coronavirus. Retrieved March 15, 2020, from https://www.weforum.org/agenda/2020/02/coronavirus-chinese-companies-response/
 Azman, A. S. & Luquero, F. J. (2020). From China: hope and lessons for COVID-19 control. The Lancet Infectious Diseases, 20(7), 756-757.
Batty, M. (2020). The coronavirus crisis: what will the post-pandemic city look like? Environ. Plan. B: Urban Anal. City Sci. 47 (4), 547–552.
Bherwani, H., Nair, M., Musugu, K., Gautam, S., Gupta, A., Kapley, A. & Kumar, R. (2020). Valuation of air pollution externalities: comparative assessment of economic damage and emission reduction under COVID-19 lockdown. Air Qual. Atmos Health, 13(6), 683–694.
Biswas, P. P. (2020). Skewed urbanisation and the contagion. Econ. Polit Wkly, 55 (16), 13–15.
Castillo, R. & Amoah, P. A. (2020). Africans in post-COVID-19 pandemic China: is there a future for China’s ‘new minority’? Asian Ethns, 21 (4), 560–565.
Chen, B., Marvin, S. & While, A. (2020). Containing COVID-19 in China: AI and the robotic restructuring of future cities. Dial. Hum. Geogr. 10 (2), 238–241.
Connolly, C., Ali, S. H., & Keil, R., (2020). On the relationships between COVID-19 and extended urbanization. Dial. Hum. Geogr. 10 (2), 213–216.
Daneshpour, Z. A. (2020). Out of the coronavirus crisis, a new kind of urban planning must be born. Retreived November 14, 2020, from  https://novinshahrsaz. ir/wpcontent/uploads/2020/04/Out_of_the_coronavirus_crisis_a_new_kind_of_ urban_planning_must. pdf.
Duggal, R. (2020). Mumbai’s struggles with public health crises from plague to COVID-19. Econ. Polit. Wkly. 55 (21), 17–20.
Earl, C. & Vietnam, R. (2020). Living with authoritarianism: Ho Chi Minh city during COVID-19 lockdown. City Soc, (32), Retrived November 14, 2020, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7300653/pdf/CISO-32-0.pdf
Finn, B. M. & Kobayashi, L. C. (2020). Structural inequality in the time of COVID-19: Urbanization, segregation, and pandemic control in sub-Saharan Africa. Dial. Hum. Geogr. 10 (2), 217–220.
Gössling, S., Scott, D., & Hall, C. M. (2020). Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism, 29(1), 1-20.
Guangzhou municipal education bureau. (2020). Guidelines for the prevention and control of new coronavirus pneumonia in all level’s educational institutions in Guangzhou.
Harapan, H., Itoh, N., Yufika, A., Winardi, W., Keam, S., Te, H., Megawati, D., Hayati, Z., Wagner, A.L. & Mudatsir, M. (2020). Coronavirus disease 2019 (COVID-19): a literature review. J. Inf. Public Health, 13 (5), 667–673.
James, P., Das, R., Jalosinska, A. & Smith, L. (2020). Smart cities and a data-driven response to COVID-19. Dial. Hum. Geogr. 10 (2), 255–259.
Kihato, C. W., & Landau, L. B. (2020). Coercion or the social contract? COVID 19 and spatial (in) justice in African cities. City & Society, 32(1), 1-11.               
Kummitha, R. K. R. (2020). Smart technologies for fighting pandemics: the techno- and human- driven approaches in controlling the virus transmission. Gov. Inf. Q. 37 (3), 101481.
Kummitha, R.K.R.. (2020). Smart technologies for fighting pandemics: the techno- and human- driven approaches in controlling the virus transmission. Gov. Inf. Q. 37 (3), 101481.
Kunzmann, K. R. (2020). Smart cities after COVID-19: Ten narratives. disP-The Planning Review, 56(2), 20-31.
Leonard, K. (2020). Medicine lines and COVID-19: Indigenous geographies of imagined bordering. Dial. Hum. Geogr. 10 (2), 164–168.
Lu, H., Stratton, C. W., Tang & Y. W. (2020). Outbreak of pneumonia of unknown etiology in Wuhan, China: The mystery and the miracle. J. Med. Virol. 92 (4), 401–402.
Matthew, R. A. & McDonald, B. (2006). Cities under siege: urban planning and the threat of infectious disease. J. Am. Plan. Assoc. 72 (1), 109–117.
Mendes, L. (2020). How can we quarantine without a home? Responses of activism and urban social movements in times of COVID-19 pandemic crisis in Lisbon. Tijds. Voor econ. en Soc. Geog. (111), 318–332.
Mostafavi, H., Rashidian, A., Arab, M., Mahdavi, M. R. & Ashtarian, K. (2016). Health priority setting in Iran: Evaluating against the social values framework. Glob J Health Sci. 8(10), 53834.
Napierała, T., Leśniewska-Napierała, K., & Burski, R. (2020). Impact of geographic distribution of COVID-19 cases on hotels’ performances: Case of Polish cities. Sustainability, 12(11), 4697.
Pulighe, G. & Lupia, F. (2020). Food first: COVID-19 outbreak and cities lockdown a booster for a wider vision on urban agriculture. Sustainability, 12 (12), 5012.
Qian, Y., & Fan, W. (2020). Who loses income during the COVID-19 outbreak? Evidence from China. Research in Social Stratification and Mobility, (68), 100522.
Rich, K. (2021). Rural-urban interdependencies: thinking through the implications of space, leisure, politics and health. Leisure Sciences, 43(1-2), 190-196.
Rutynskyi, M., & Kushniruk, H. (2020). The impact of quarantine due to COVID-19 pandemic on the tourism industry in Lviv (Ukraine). Problems and Perspectives in Management, 18(2), 194-205.
Shammi, M., Bodrud-Doza, M., Islam, A. R. M. T., & Rahman, M. M. (2020). COVID-19 pandemic, socioeconomic crisis and human stress in resource-limited settings: a case from Bangladesh. Heliyon, 6(5), e04063.
Sharifi, A., & Khavarian-Garmsir, A. R. (2020). The COVID-19 pandemic: Impacts on cities and major lessons for urban planning, design, and management. Science of the Total Environment, (749), 142391.
Teixeira, J. F., & Lopes, M. (2020). The link between bike sharing and subway use during the COVID-19 pandemic: The case-study of New York’s Citi Bike. Transportation research interdisciplinary perspectives, (6), 100166.
Thoi, P. T. (2020). Ho Chi Minh City‐the front line against COVID‐19 in Vietnam. City & Society (Washington, DC), (32), Retrieved November 14, 2020, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7272866/pdf/CISO-32-0.pdf
Verheul, E. & van de Pas, R. (2010). Health is a political issue. Retrieved November 14, 2020, from https://www.researchgate.net/publication/280729652_ Health_is_a_political_issue
Wade, L. (2020). An unequal blow. Science, 368 (6492), 700–703.
Wasdani, K. P. & Prasad, A. (2020). The impossibility of social distancing among the urban poor: the case of an Indian slum in the times of COVID-19. Local Environment, 25(5), 414-418.
Wei, D. Hong, J., Yinghao, X., Yichen, D., Yan, W., Shanshan, Y., Anran, Z., Xinyi, Y., Yan, Z. & Chang, Y. (2020). Urban Function-Spatial Response Strategy for the Epidemic- A Concise Manual on Urban Emergency Management. Urban Heritage Conservation and Sustainable Development Research Team, revised edition, 2020.
Xiaodong, W. & Yong, W. (2020). Entire nation mobilizes to help Wuhan. Retrieved April 8, 2020, from https://www.chinadaily.com.cn/a/202002/27/WS5e571e90a31012821727aae0.html. Accessed 8 Apr 2020.
Xu, B., Gutierrez, B., Mekaru, S., Sewalk, K., Goodwin, L., Loskill, A., ... & Kraemer, M. U. (2020). Epidemiological data from the COVID-19 outbreak, real-time case information. Scientific data, 7(1), 1-6.
Zhan, C., Tse, C. K., Fu, Y., Lai, Z., & Zhang, H. (2020). Modeling and prediction of the 2019 coronavirus disease spreading in China incorporating human migration data. Plos one, 15(10), e0241171.
Zhang, J. (2020). Divided in a connected world: Reflections on COVID 19 from Hong Kong. City and Soc, 32 (1).
باغ نظر
دوره 19، شماره 115
دی 1401
صفحه 21-38

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار