تبیین مؤلفه‌های تأثیرگذار برون‌دانشگاهی آموزش معماری بر معماران معاصر ایران از دیدگاه اساتید دانشگاه

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دوره دکتری،گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

2 استادیار، گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان ، ایران.

چکیده

بیان مسئله: منتقدان به معماری معاصر ایران معتقد هستند که معماری ایران با قرن‌ها قدمت هم‌اکنون فاقد ارزش‌ها و هویت خویش است و آن را محصول دانشکده‌های معماری و آموزش معماری مدرن می‌دانند و در ناهنجاری‌های موجود در آن، بحث کیفیت آموزش معماری و کار حرفه‌ای معماری را مطرح می‌نماید. بررسی وضعیت کارگاه‌های طراحی معماری یکی از مهم‌ترین چالش‌های چند دهة اخیر پژوهش‌گران در کشور بوده است؛ اما آنچه مشخص است این است که معماری تحت تأثیر عوامل گوناگونی قرار دارد که وجود آن‌ها به نقش معمار و آموزش‌های او به‌عنوان خالق اثر مبهم جلوه می‌کند.
هدف پژوهش: هدف از این مقاله شناخت مؤلفه‌های تأثیرگذار در آموزش، بر معماری معاصر از منظر اساتید معماری است. درواقع این مقاله به دنبال وضوح‌‌بخشیدن، آشکار‌کردن و تبیین مؤلفه‌ها و عوامل موردنظر اساتید معماری است.
روش پژوهش: این پژوهش از منظر شناخت‌شناسی بر پارادایم تفسیرگرایی اجتماعی تکیه دارد و از نوع کیفی است. راهبرد انتخابی در این پژوهش راهبرد نظریة زمینه‌ای است. تحلیل‌ها به روش کد‌گذاری سیستماتیک استراوس و کوربین با استفاده از نرم‌افزار «مکس‌کیودا 12» انجام ‌شده است.
نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده بیانگر این است که مجموعه‌ای از شرایط اعم از شرایط علّی، مداخله‌گر زمینه‌ای بر مقولة هسته تأثیرگذار است، اما شرایط مداخله‌گر و زمینه‌ای که برون‌گرا هستند سهم اصلی را به عهده ‌دارند. عوامل برون‌دانشگاهی عبارتند از آموزش پیش از دانشگاه، فرهنگ‌سازی رسانه‌ای و سازمان‌ها و نهادهای مربوط به ساخت‌وساز.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Effective Out-of-University Factors of Architectural Education on Contemporary Iranian Architects from the Perspective of University Professors

نویسندگان [English]

  • Shirin Gooran 1
  • Manouchehr Foroutan 2
  • Omid Dezhdar 2
1 Ph.D. Candidate, Department of Architecture, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
2 Assistance Professor, Department of Architecture, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran.
چکیده [English]

Problem statement: Critics of today’s Iranian architecture believe that Iranian architecture, which is many centuries old, now lacks its values and identity and is considered the product of modern architecture schools and modern architecture education, and the abnormalities in it are related to the quality of architectural education and profession. Investigating the status of architectural design workshops has been one of the most important challenges for researchers in the country in recent decades; but what is clear is that architecture is influenced by various factors, the existence of which obscures the role of the architect and his teachings as the creator of the work.
Research objective: The purpose of this article is to identify the influential components in education on today’s architecture from the perspective of architecture professors. In fact, this article seeks to clarify, reveal, and explain the components and factors desired by professors of architecture.
Research method: This research is based on the paradigm of social interpretivism from a cognitive perspective and is of a qualitative type. The strategy of choice in this research is that of the underlying theory. The analyses were performed using the systematic coding method of Strauss and Corbin using “MAXQDA 12” software.
Conclusion: The results show that a set of conditions, including causal, intervening, and contextual conditions, affect the core category, but intervening conditions and contexts that are extroverted play a major role. Extracurricular factors include pre-university education, media culture, and organizations and institutions related to construction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Architecture Education
  • Contemporary Iranian Architects
  • Architecture Professors
  • Out-of-University Factors
ادیبی، مهدی؛ یزدخواستی، بهجت و فرهمند، مهناز. (1387). جهانی‌شدن با تأکید بر هویت اجتماعی جوانان شهر اصفهان. مطالعات ملی 9 (35)، 99-118.
استراس، آنسلم و کوربین، جولیت. (1387). اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی رویه‌ها و شیوه‌ها (ترجمة بیوک محمدی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
بازرگان، عباس. (1389). مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته، رویکردهای متداول در علوم رفتاری. تهران: دیدار.
تقی‌زاده، محمد. (1378). مروری بر آموزش معماری و شهرسازی در ایران. آموزش مهندسی ایران، 1(4)، 99-119.
حجت، عیسی و انصاری، حمیدرضا. (1389). بازاندیشی در رفتارهای آموزشی معماری بر پایه آسیب‌شناسی آموزش متوسطه. هنرهای زیبا، 2(44)، 15-26.
حجت، عیسی و آقا لطیفی، آزاده. (1387). وجه پنهان آموزش معماری. سومین همایش آموزش معماری. تهران: دانشگاه تهران.
حسینی، الهه؛ فلامکی، محمد‌منصور و حجت، عیسی. (1398). نقش تفکر خلاق و سبک‌های یادگیری در آموزش طراحی معماری. اندیشه معماری، 3(5)، 125-140.
دانشگرمقدم، گلرخ. (1388). فهم مسئلة طراحی در آموزش معماری بررسی مؤلفه‌های مؤثر بر فهم کافی از مسئلة طراحی به‌عنوان آغازگاهی برای طراحان مبتدی. هنرهای زیبا، 37، 59-68.
دیناروند، عبدالرحمان؛ ندیمی، حمید و علایی، علی. (1396). پرورش نوآموزان معماری، با بهره‌گیری از رویکرد یادگیری مشارکتی همیارانه. صفه، 27(97)، 5-18.
رزاقی‌اصل، سینا و رحیمی آریایی، افروز. (1395). بررسی اهمیت و نحوة آموزش نقد بنا به دانشجویان رشتة معماری از دیدگاه اساتید معماری ایران. معماری و شهرسازی ایران، 7(2)، 83-93.
سامه، رضا و ایزدی، عباسعلی. (1393). سازوکار داوری و سنجش طراحی در آموزش معماری پیشنهاد مدلی برای ارزیابی فرایند و ارزشیابی طرح در تعامل استاد و دانشجو. معماری و شهرسازی ایران، 5(2)، 1-13.
سلیمانی، سارا. (1392). تأثیر به‌کارگیری چندرسانه‌های تعاملی بر بهبود کیفیت آموزش سازه در رشتة معماری. معماری و شهرسازی ایران، 5، 75-83.
صداقتی، عباس و حجت، عیسی. (1398). محتوای آموزش معماری در ایران و میزان موفقیت دورة کارشناسی در انتقال این محتوا. مطالعات معماری ایران، 8 (15)، 91-112.
طاقی، زهرا. (1374). نگاهی به آموزش معماری در دوران معاصر. صفه، 5، 54-62.
طاقی، زهرا. (1387). تأملی در تبعات رشد کمی دورة کارشناسی معماری در دانشگاه‌های کشور. صفه، 46(17)، 125-134.
علی‌الحسابی، مهران و نوروزیان ملکی، سعید. (1388). تجربة آموزش طراحی در مدارس معماری. فناوری آموزش، 3(4)، 323-336.
غریب‌پور، افرا و توتونچی مقدم، مارال. (1394). بازنگری تطبیقی برنامة آموزش پایة طراحی در دورة کارشناسی معماری. هنرهای زیبا، 20(4)، 59-72.
فتحی واجارگاه، کوروش. (1393). اصول و مفاهیم اساسی برنامه‌ریزی درسی. تهران: علم استادان.
فرضیان، محمد و کرباسی، عاطفه. (1393). «دست‌ساخته‌ها تجربة شخصی» یادگیری از راه ساختن در آموزش. هنرهای زیبا، 19(3)، 87-96.
فیضی، محسن و دژپسند، ساحل. (1397). واکاوی سبک‌های یادگیری دانشجویان برای ارتقاء آموزش معماری (مطالعة موردی: دانشجویان معماری دانشگاه ارومیه). مطالعات معماری ایران، 7(14)، 149-169.
قدوسی‌فر، سیدهادی؛ اعتصام، ایرج؛ حبیب، فرح و پناهی‌ برجای، هاجر. (1391). آموزش سنتی معماری در ایران و ارزیابی آن از دیدگاه یادگیری مبتنی بر مغز. مطالعات معماری ایران، 1(1)، 39-58.
قیومی بیدهندی، مهرداد و سپهری، یحیی. (1395). تاریخ آموزش طراحی معماری در دانشگاه شهید بهشتی (دانشگاه ملی ایران)، مرحلة تکوین. صفه، 26(74)، 25-39.
کیان‌ارثی، منصور؛ مظفر، فرهنگ و خسروی، وحید. (1398). مطالعة تطبیقی سه نسل آموزش دانشگاهی معماری از سه منظر روند، دانش و اندیشة طراحی. هویت شهر، 13(37)، 59-72.
گوران، شیرین؛ فروتن، منوچهر و دژدار، امید. (1400). سبک‌های یادگیری دانشجویان معماری: مقایسة بین مقطع کارشناسی پیوسته و کارشناسی ناپیوسته دانشگاه‌های استان همدان. هویت شهر، 15(3)، 29-42.
لاوسن، برایان. (1384). طراحان چگونه می‌اندیشند، ابهام زدایی از فرایند طراحی، (ترجمة حمید ندیمی). تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
لنگ، جان. (1383). آفرینش نظریة معماری (ترجمة علیرضا عینی‌فر). تهران: دانشگاه تهران.
محمدی بلبان آباد، صالح؛ ایرانمنش، سید محسن و بمانیان، محمد‌رضا. (1388). بررسی نقش ارزشیابی در آموزش معماری. آموزش مهندسی ایران، 11(41)، 113-134.
مسعودی نژاد، سپیده. (1390). مدلی برای ارزیابی کارگاه طرح معماری. صفه، (54)، 25-42.
معروفی، یحیی؛ حسنی، حسین و موسی پور، نعمت‌اله. (1398). کاوش برنامة درسی اجراشده دروس تربیتی؛ نظریه‌ای داده‌بنیاد. پژوهش‌های برنامه درسی انجمن مطالعات برنامه درسی ایران، 9(1)، 112-75.
معظمی، منوچهر. (1390). تلقی استاد از فضـا و تأثیر آن بر آموزش. هنرهای زیبا، 3(4)، 57-68.
منصور نژاد، هانی. (1396). ارتباط آموزش معماری و رجحان فکری دانشجویان. صفه، 27(77)، 35-48.
موسوی، سیدمحسن؛ ثقفی، محمودرضا و مظفر، فرهنگ. (1398). دستیابی به الگوی آموزشی مؤثر در آموزش معماری، مورد مطالعاتی: مقدمات طراحی معماری دو. آرمانشهر، 12(28)، 103-114.
مهدوی پور، حسین و جعفری، عاطفه. (1391). جایگاه دانش و صناعت بومی در آموزش معماری امروز. مسکن و محیط روستا، 31(137)، 17-36.
مهدوی‌نژاد، محمد‌جواد. (1384). آموزش نقد معماری تقویت خلاقیت دانشجویان با روش تحلیل همه‌جانبه آثار معماری. هنرهای زیبا، 23، 69-76.
میرجانی، حمید و ندیمی، حمید. (1397). الگوی تجربی فعال در آموزش معماری تدوین مدلی برای کسب دانش عملی طراحی از طریق رویکرد طراحانه به مصادیق معماری. مطالعات معماری ایران، 7(14)، 5-20.
ناری قمی، مسعود و محمودی، سیدامیر سعید. (1395). اهمیت به‌کارگیری دانش تجربی در آموزش معماری (نمونه موردی: روند برنامة درس تمرین‌های معماری در دانشگاه فنی و حرفه‌ای قم). هنرهای زیبا، 21(3)، 53-66.
ندیمی حمید. (1370). مدخلی بر روش‌های آموزش معماری. صفه، (2)1، 4-71.
نقد‌بیشی، رضا؛ نجف پور، حامد و نقدبیشی، الهام. (1397). ارزیابی کیفیت آموزش معماری از منظر مدرسان (مطالعة موردی: دانشکدة هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن). هویت شهر، 12(36)، 47-60.
یاران، علی. (1391). تأثیرات نقش آموزش معماری و پرورش معمار بر سیمای شهرهای تاریخی. مرمت و معماری ایران (مرمت آثار و بافت‌های تاریخی فرهنگی)، 2(3)، 51-62.
یمنی دوزی سرخابی، محمد. (1388). رویکردها و چشم اندازهای نو در آموزش عالی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
 
Abbott, A. (2014). The System of Professions: An Essay on the Division of Expert Labor. Chicago: University of Chicago Press.
Akinyode, B. & Khan, T. (2016). Student’ Learning Style among Planning Students in Nigeria using Kolb’s Learning Style Inventory. Indian Journal of Science and Technology, 9(47), 1-13.
Callahan, M., Shadravan, S., Obasade, Y. & Hasenfratz, E. (2019). A Student-Centered Active Learning Approach to Teaching Structures in a Bachelor of Architecture Program. Building Technology Educator’s Society, 6(1), 20.
Cave, M., Hanney, S., Henkel M. & Kogan, M. (1997). The Use of Performance Indicators in Higher Education: TheChallenge of the Quality Movement. London: Jessica Kingsley Publishers.
Collins, P. (1971). Architectural Judgement. London: Faber & Faber.
Creswell, J. W. & Poth, C. N. (2016). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage publications.
Davis, D. (2002). An interactive multidisciplinary architecture program. In 32nd Annual Frontiers in Education, (Vol. 3, pp. S3A-S3A). Boston, MA.
Demirkan, H. & Demirbas, O. (2003). Fouse on architectural design process through learning style. Designe Studies Journal, 24, pp. 237-456.
Demirkan, H. & Demirbas, O. (2007). The effects of learning styles of freshman design student. Design Studies Jornal, 29(3), 254-266.
Eilouti, B. H. (2012). Knowledge Recycling and Transformation in Design. New Research on Knowledge Management Models and Methods, in: Huei Tse Hou (Eds.), InTech, 65-76.
Farahat, B. I. (2011). Architectural education future experience in designing a new curriculum for undergraduate university education in architecture. In Proceedings of EDULEARN 11
Conference. Barcelona, pp. 743–757.Guilford, J.P. (1959). Three Faces of Intellect. American Psychologist, (14), 469-479.
Hillier, B. & Leaman, A. (1972). Structure. System and Transformation, London University College. Bartlett Society, Transaction, 9, 36-77.
Johansson‐Sköldberg, U., Woodilla, J. & Çetinkaya, M. (2013). Design thinking: past, present and possible futures. Creativity and Innovation Management, 22(2), 121-146.
Kurt, S. (2009). An Analytic Study on the Traditional Studio Environments and the Use of the Constructivist Studio in the Architectural Design Education. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1(1), 401-408.
Kvan, T. & Jia, Y. (2005). Students learning styles and their correlation with performance in architectural design studio. Design Studies, 26(1), 19-34.
Maturkarn, C. & Moorapun, C. (2017). DesignThinking: Interior Architecture and Interior Design in Thailand. Environment-Behavior Proceedings Journal, 2(6), 71-79.
Núñez-Andrés, M. A., Martinez-Molina, A., Casquero-Modrego, N. & Suk, J. Y. (2021). The impact of peer learning on student performance in an architectural sustainability course. International Journal of Sustainability in Higher Education.
Önder, Ö & Gümüşkaya, H. (2011). Architectural platform: a social network site for architects. Procedia Computer Science, 3, 469-473.
Roberts, A. (2006). Cognitive styles and student progression in architectural design education. Design Studies, 27(2), 167-181.
Salama, A. M. (1995). New Trends in Architectural Education: Designing the Design Studio, Tailored Text and Unlimited Potential Publishing, Raleigh, North Carolina, USA.
Salama, A. (2005). Skill-Based/Knowledge-Based Architectural Pedagogies: Toward an Alternative for Creating Humane Environments. Proceedings of the 7th International Conference of the International Association for Humane Habitat-IAHH, Mumbai, India.
Salama, A. (2006). Design Studio Teaching Practices: Between Traditional, Revolutionary, and Virtual Models. Open House International, 31(3),1-116.
Sayed, Y. & Ahmed, R. (2015). Education Quality, Teaching, and Learning in the Post-2015 Education Agenda. International Journal of Educationa Development, 40, 330-338.
Schreiber, S. (2010). Education for architecture in the United States and Canada. International Encyclopedia of Educatio (Third Edition),Oxford: Elsevier.
Seidel, A. (1981). Teaching Environment and Behavior:  Have We Reached the Design Studio, Journal of Architectural Education, 33,(3), 8-14.
Sharif, R., Maarof, S. & Meor Razali, M. (2012). Project oriented problem based learning in architecture design studio in bachelor of architecture program, UPM. In The Proceedings of Malaysian Architectural Education Conference 2012, (pp. 65-75).
Tale’pasand, S. (2009). Validation of the Iranian Version of student’s Evaluation of Educational Quality Que s tionnaire. Journal of Behavioral Sciences, 3, (2) 127-134.
Yıldırım, T. & Yavuz, Ö. A. (2013). A Study on The Utilization of Creatıve Knowledge During the Process of Computer Aided Architectural Design Education. In 3rd World Conference on Innovation and Computer Sciences.