بررسی رابطۀ زیرساخت سبز-آبی و کاهش آسیب‌پذیری سلامت در برابر گرمای شدید متأثر از تغییرات اقلیمی (نمونه‌موردی: شهر قزوین)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دکتری معماری اسلامی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

2 استاد گروه معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

3 استادیار گروه معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

بیان مسئله: تغییرات اقلیمی خصوصاً روند گرمایش در دهه‌های اخیر، به‌طور فزاینده‌ای بر سلامت تأثیر گذاشته و به افزایش بیماری‌ها و مرگ‌ومیر به ویژه در شهرها انجامیده است. اجرای استراتژی سازگاری و کاهش تغییرات اقلیمی با مدیریت زیرساخت‌های سبز-آبی می‌تواند پیامدهای این تغییرات را کاهش دهد. فرضیۀ تحقیق آن است که افزایش سرانۀ زیرساخت سبز-آبی نواحی مختلف شهر، موجب کاهش دما و تعداد بیماران مرتبط با گرما در آن نواحی خواهد شد.
هدف پژوهش: هدف، مقایسه بین اثر دو شاخص میزان زیرساخت سبز-آبی در جهت کاهش دما و خطرات سلامت است.
روش پژوهش: شهر قزوین به‌عنوان نمونه‌موردی انتخاب شد. بیماری‌هایی که مرتبط با گرما هستند و در این پژوهش بررسی شده‌اند، عبارتند از:گرمازدگی، بیماری‌های قلبی-عروقی، سکتۀ مغزی و بیماری‌های تنفسی (به‌عنوان متغیر وابسته). تعداد این بیماران، از تماس‌های اورژانس به تفکیک نواحی شش‌گانۀ اورژانسی شهر در بازۀ زمانی فروردین 1397 تا مرداد 1399 پایش شده است. در همین بازه نقشۀ جزیرۀ حرارتی سطوح شهری مستخرج از داده‌های مودیس تولید شد. زیرساخت‌های سبز-آبی به کمک نقشۀ کاربری و NDVI شناسایی و درصد مساحت و سرانۀ آنها به‌عنوان شاخص‌های میزان زیرساخت‌ها (متغیر مستقل) برای هر ناحیه محاسبه شد. تحلیل‌های آماری در نرم‌افزار SPSS انجام گرفت و از معیار ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. ابتدا تحلیل همبستگی خطی بین متغیر وابسته و مستقل انجام شد. سپس مقایسه‌های چندگانۀ میانگین بین نواحی برای چهار بیماری صورت گرفت و از آزمون ANOVA استفاده شد.
نتیجه‌گیری: نتایج، رابطه معکوس معنی‌دار بین سرانۀ زیرساخت سبز-آبی با تعداد تماس‌های اورژانس در بیماری‌های قلبی-عروقی، سکتۀ مغزی و بیماری‌های تنفسی را نشان می‌دهد. ناحیۀ مولوی و فردوسی با کمترین سرانه و بیشترین دما، افزایش بیمار و ناحیۀ پردیس با بیشترین سرانه و کمترین دما، کاهش بیمار را دارند. چنین رابطه‌ای برای درصد مساحت صادق نیست. بنابراین مناطق شهری با جمعیت متراکم بایست در اولویت برنامه‌ریزی منظر قرار گیرند تا نابرابری سلامت منتج از تغییرات اقلیمی، کاهش یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Correlation between Blue-Green Infrastructure and Reduction of Heat-Related Health Effect Under Climate Change (Case Study: Qazvin City)

نویسندگان [English]

  • Maryam Rezaei Ghaleh 1
  • Farzin Hagh Parast 2
  • Aida Maleki 3
1 Ph.D. Candidate, Faculty of Architecture and Urbanism, Tabriz Art University, Tabriz, Iran.
2 Professor, Faculty of Architecture and Urbanism, Tabriz Art University, Tabriz, Iran.
3 Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urbanism, Tabriz Art University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Problem statement: Climate change, especially the heating trend in recent decades, has increasingly affected human health and increased heat-related mortality and morbidity, mainly in cities. Implementing mitigation and adaptation strategies to climate change by managing blue-green infrastructure (BGI) can reduce the consequences of these changes. The research hypothesis is that increasing the BGI per capita in different city districts will reduce the temperature and the number of heat-related patients.
Research objective: This paper aims to compare the effect of two indicators of BGI to decrease temperature and health risks.
Research method: We chose Qazvin city as the case study, and selected heat-related diseases, heatstroke, cardiovascular disease, stroke, and respiratory (dependent variables). After that, the numbers of monthly ambulance calls for the four mentioned diseases (April 2018 to August 2020) were analyzed in all six Qazvin districts. Next, MODIS data were used to conduct Qazvin's surface UHI  map during the mentioned period and show the BGI distribution on the city map, NDVI, as well as calculate the per capita and the percentage of the area of BGI (independent variables) in each city district by GIS. Then, We conducted a linear correlation analysis with the dependent and independent variables and employed Spearman's Rho as the correlation measure.
Conclusion: The results show an inverse correlation between BGI per capita and the number of ambulance calls for cardiovascular, stroke, and respiratory diseases. Molavi and Ferdowsi districts with the lowest BGI per capita and highest land surface temperature (LST) have the most patients, and Pardi's district with the highest BGI per capita and lowest LST have minimum patients. Such correlation is not valid for the percentage of the area of BGI. Therefore, urban landscape planning should pay more attention to the most densely populated districts to reduce health inequality due to climate change.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate change
  • Blue-Green Infrastructure (BGI)
  • Health
  • Global warming
  • Heat-related diseases

مراجع

آبابایی، بهنام؛ سهرابی، تیمور و میرزایی، فرهاد. (1391). نمایشنامه‌های تغییر اقلیم در سطح شبکۀ آبیاری و زهکشی قزوین. مهندسی منابع آب، 5(15)، 31-55.
- اکبری، مهدی؛ نجفی علمدارلف حامد و موسوی، سید حبیب‌اله. (1398). 'اثرات تغییراقلیم و خشکسالی روی ریسک درآمدی و الگوی کشت زراعی در شبکۀ آبیاری دشت قزوین. پژوهش آب در کشاورزی، 33(2)، 265-281.
- پرهیزکاری، ابوذر و مظفری، محمد مهدی. (1395). ارزیابی اثرات انتشار گازهای گلخانه‌ای و تغییرات اقلیم بر عرضه و تقاضای آب آبیاری و تولیدات کشاورزی در حوزه‌های آبخیز استان قزوین. پژوهشنامۀ مدیریت حوزۀ آبخیز، 7(14)، 141-151.
- قربانی، خلیل و ولیزاده، اسماعیل. (1393). بررسی تاریخ یخبندان‌ها و سرماهای مؤثر در کشاورزی تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعۀ موردی: مشهد، تبریز و قزوین). پژوهش‌های حفاظت آب و خاک (علوم کشاورزی و منابع طبیعی)، 21(4)، 197-214.
- هاشمی دره بادامی، سیروس؛ درویشی بلورانی، علی؛ علوی پناه، سید کاظم؛ ملک، محمد و بیات، رضا. (1398). تحلیل تغییرات جزیرۀ حرارتی سطوح شهری در روز و شب با استفاده از محصولات چند زمانۀ سنجندۀ مادیس (مطالعۀ موردی: کلانشهر تهران). تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 19(52)، 113-128.
- WHO (World Health Organization). (2019). Healthy environments for healthier populations: Why do they matter, and what can we do? Geneva: World Health Organization. Retrieved Apr. 20, 2021, from https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/325877/WHO-CED-PHE-DO-19.01-eng.pdf
Antoszewski, P., Świerk, D. & Krzyżaniak, M. (2020). Statistical Review of Quality Parameters of Blue-Green Infrastructure Elements Important in Mitigating the Effect of the Urban Heat Island in the Temperate Climate (C) Zone. International journal of environmental research and public health, 17, 7093.
Benedict, M. A. & T McMahon, E. (2002). Green infrastructure: smart conservation for the 21st century. Renewable Resources Journal, 20, 12-17.
Burkart, K., Meier, F., Schneider, A., Breitner, S., Canário, P.,… Endlicher, W. (2016). 'Modification of heat-related mortality in an elderly urban population by vegetation (urban green) and proximity to water (urban blue): evidence from Lisbon, Portugal', Environmental Health Perspectives, 124, 927-934.
DoE, UNDP. (2010). Iran’s Second National Communication to UNFCCC. Department of Environment, United Nations Development Programme. http://unfccc.int/ resource/docs/natc/iranc2.pdf.
Faggian, R. & Sposito, V.A. (2009). Systemic regional developement-a systems thinking approach. In Proceedings of the 53rd Annual Meeting of the ISSS-2009, Brisbane, Australia.
Faggian, R., Romeijin, H. & Sposito, V. (2012). Soil data to support broad scale land suitability assessment in the Gippsland Region. Melbourne: Agricultural Victoria Services.
Gehrels, H., Van der Meulen, S., Schasfoort, F., Bosch, P., Brolsma, R., Van Dinther, D., … & Kok, S. (2016). Designing green and blue infrastructure to support healthy urban living. Retrieved Feb 14, 2021, from https://publicaties.ecn.nl/PdfFetch.aspx?nr=ECN-O--16-029.
Gill, S. E, Handley, J.F., Ennos, A.R. & Pauleit, S. (2007). Adapting cities for climate change: the role of the green infrastructure. Built Environment, 33, 115-33.
Graham, D. A., Vanos, J.K., Kenny, N.K. & Brown, R.D. (2016). The relationship between neighbourhood tree canopy cover and heat-related ambulance calls during extreme heat events in Toronto, Canada. Urban Forestry & Urban Greening, 20, 180-86.
Graham, D. A., Vanos, J.K., Kenny, N.K. & Brown, R.D. (2017). Modeling the effects of urban design on emergency medical response calls during extreme heat events in Toronto, Canada. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14, 778.
Kabisch, N., Korn, H., Stadler, J. & Bonn, A. (2017). Nature-based solutions to climate change adaptation in urban areas: Linkages between science, policy and practice Switzerland: Springer.
Kazmierczak, A. & Carter, J. (2010). Adaptation to climate change using green and blue infrastructure. A database of case studies. Manchestre: The University of Manchester.
Kolvir, H.R., Madadi, A., Safarianzengir, V. & Sobhani, B. (2020). Monitoring and analysis of the effects of atmospheric temperature and heat extreme of the environment on human health in Central Iran, located in southwest Asia. Air Quality, Atmosphere & Health, 13, 1179-1191.
Lelieveld, J., Proestos, Y., Hadjinicolaou, P., Tanarhte, M., Tyrlis, E. & Zittis, G. (2016). Strongly increasing heat extremes in the Middle East and North Africa (MENA) in the 21st century. Climatic Change, 137, 245-260.
Lim, B., Spanger-Siegfried, E., Burton, I., Malone, E. & Huq, S. (2005). Adaptation policy frameworks for climate change: developing strategies, policies and measures. Cambridge: Cambridge University Press.
Liu, B., Lian, Z. & Brown, R.D. (2019). Effect of landscape microclimates on thermal comfort and physiological wellbeing. Sustainability, 11, 5387.
Martinez, G.S., de’Donato, F. & Kendrovski, V. (Eds.) (2021). Heat and health in the WHO European Region: updated evidence for effective prevention. Retrieved Apr. 1, 2021, from https://www.euro.who.int/en/health-topics/environment-and-health/Climate-change/publications/2021/heat-and-health-in-the-who-european-region-updated-evidence-for-effective-prevention-2021.
Mell, I. C. (2008). Green infrastructure: concepts and planning. FORUM Ejournal, 69-80.
Murray, V. & Ebi, K.L. (2012). IPCC special report on managing the risks of extreme events and disasters to advance climate change adaptation (SREX). Journal of Epidemiology Community Health. 66, 759-760.
Patz, J. A., Campbell-Lendrum, D., Holloway, T. & Foley, J.A. (2005). Impact of regional climate change on human health. Nature, 438, 310-317.
Smit, B., Burton, , Klein, R.J.T & Wandel, J. (2000). An anatomy of adaptation to climate change and variability. Societal Adaptation to Climate Variability and Change 45, 221-251.
Tol, R. S. J, Fankhauser, S. & Smith, J.B. (1998). The scope for adaptation to climate change: what can we learn from the impact literature? Global Environmental Change, 8, 109-23.
- USGS. (2021). Landsat Normalized Difference Vegetation Index. U.S. Geological Survey. https://www.usgs.gov/core-science-systems/nli/landsat/landsat-normalized-difference-vegetation-index?qt-science_support_page_related_con=0#qt-science_support_page_related_con.
- Venter, Z. S., Krog, N.H. & Barton, D.N. (2020). Linking green infrastructure to urban heat and human health risk mitigation in Oslo, Norway. Science of The Total Environment, 709, 136193.
- Watts, N., Amann, M., Arnell, N., Ayeb-Karlsson, S., Beagley, J., Belesova, K., … Campbell-Lendrum, D. (2021). The 2020 report of The Lancet Countdown on health and climate change: responding to converging crises. The Lancet, 397(10269), 129-170.
- Yu, Z., Yang, G., Zuo, Sh., Jørgensen, G., Koga, M. & Vejre, H. (2020). Critical review on the cooling effect of urban blue-green space: A threshold-size perspective. Urban Forestry & Urban Greening, 49, 126630.
- Zehtabian, Gh.R., Salajegheh, A., Malekian, A., Boroomand, N. & Azareh, A. (2016). 'Evaluation and comparison of performance of SDSM and CLIMGEN models in simulation of climatic variables in Qazvin plain. Desert, 21, 155-164.
 
باغ نظر
دوره 19، شماره 107
اردیبهشت 1401
صفحه 69-84

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار