ارایه الگوی مفهومی انسجام بخشی شبکه فضاهای شهری و به کارگیری آن در منطقه 6 شهر تهران

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ازاد بجنورد

2 دانشگاه کردستان

3 استادیار دانشکده هنر و معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات ،تهران ، ایران

چکیده


مطالعه مفهوم فضای شهری به عنوان یک عنصر ساختاری در شهرها، در حال توسعه و گسترش است. فضاهای عمومی را
می توان عنصری مهم در نظر گرفت که توانایی افزایش نظم شهری، خلق و حفظ مرکزیت محلی قوی، ارتقاءکیفی محیط
زیستی برتر و افزایش حس شهروندی را در اختیار دارند. از طرفی، انسجام شهری همواره از اساسی ترین کیفیت های
ساختاری و از اصول و مفاهیم محوری در شهرها بوده است. شبکه منسجم فضاهای شهری ساختار یکپارچه سازمان فضایی
یک شهر را نشان م یدهد که در آن نه تنها پیوند و اتصال فرم و عملکرد فضاها مد نظر است، بلکه معنا نیز جایگاه خود را
در کل یک سیستم پیچیده شهری پیدا می کند. از این رو فرایند های برنامه ریزی، طراحی و ساخت فضاهای شهری را باید
مورد توجه قرار داد تا بتوانند در یافتن راه حل های مفید برای حل مسایل ساختاری در الگوی شهری مثل فقدان انسجام
در شهرها که شامل تجزیة مکانی در آنها می شود کمک کننده و مفید باشند. در این راستا هدف پژوهش، شک لدهی الگوی
مفهومی از شبکه منسجم فضاهای شهری در فرآیند تصمیم سازی است. چنین شبکه ای به علت ایجاد انسجام و تقویت
ساختار شهر، رشد و ترقی حیات اقتصادی-اجتماعی و شکوفایی شهر را در پی خواهد داشت. لذا پژوهش حاضر در پی کشف
مؤلفه های تاثیرگذار بر شبکه فضاهای منسجم شهری از یکسو و ارایه الگوی مفهومی در شک لدهی آن از سوی دیگر است.
پژوهش از نوع اکتشافی-تبیینی بوده و در فرآیند تصمیم سازی آن، از مقایسه تحلیلی استفاده شده است. تحلیل محتوا و
استدلال قیاسی روش اصلی در ایجاد پایه های فکری تحقیق است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که فضاهای شهری در یک
منطق شبکه ای جای دارند که جهت ایجاد انسجام فضایی شاخص ههای اجتماع پذیری، کالبدی، معنا، عملکردی هر فضا با
خود و سایر فضاها از طریق شاخصه های انسجام از جمله امتزاج، پیوستگی، سلسله مراتب، سازمند و ... یکپارچه می شوند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a Conceptual Model for Integration of Urban Space Network in District 6 of Tehran

نویسندگان [English]

  • Parisa Roshani 1
  • Kyoumars Habibi 2
  • Zahra Sadat Saeideh Zarabadi 3
1
2
3
چکیده [English]

The study of urban space as a structural element in cities has attracted growing attention in recent years. Certainly,
public spaces serve as an essential factor that can increase urban arrangement, create and maintain a strong local
center and enhance the quality of superior environment and the sense of citizenship. Moreover, integrity has been
treated as the most basic structural quality and one of the essential principles and concepts of cities. Integrated
urban spaces demonstrate the integrated structure of spatial organization in a city where not only the connection
between forms and functions of spaces, but also the identity and its place in the complex urban system are taken
into account. Therefore, the processes of planning, designing and construction of urban spaces can contribute to
the resolution of structural problems in urban models such as inconsistency, which is related to spatial analysis.
The main purpose of this study is to develop a conceptual model for an integrated network of urban spaces to help
the decision-making process. Certainly, these networks strengthen urban structure and integrity, and contribute
to the socio-economic growth and prosperity for city dwellers. Accordingly, the study seeks to explore the factors
influencing the interconnected urban spaces network and to propose a conceptual model for its development. The
research was exploratory-explanatory and a comparative analysis was adopted for the decision-making process.
The main research method was content analysis and inductive reasoning. The results revealed that urban spaces
were located in a network logic and to achieve spatial integrity, socialization, physical form, sense and functional
indicators of each space were united with other spaces via integrity indicators including consistency, continuity,
hierarchy, etc.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban spaces
  • Conceptual network
  • Complex whole
  • Spatial Integrity

مراجع

پور جعفر، محمد رضا و اسماعیلیان، سحر. 1392 . در جستجوی معیارهای شک لدهنده شبکه فضاهای شهری در بافت های تاریخی ایران، نمونه موردی : اصفهان، دردشت. مدیریت شهری، 31: 65-82.
توسلی، محمود. 1381 . ساخت شهر در اقلیم گرم وخشک ایران. تهران : انتشارات پیام و پیوند نو.
تولایی، نوین. 1381 . شکل شهر منسجم. نشریه علمی و پژوهشی صفه، 35 : 4-20.
زبردست، اسفندیار و امامی، محمد. 1393 . ارزیابی طرح های توسعه شهری بر اساس اصل همپیوندی و اتصال با استفاده از روش ANP. فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات شهری11: 38-21.
شیعه، حبیبی و سعیدی، اسماعیل. حبیبی، کیومرث و سعیدی، مهدی. 1394 . برنامه ریزی طراحی محور به عنوان رویکردی نوین در شهرسازی. فصلنامه علمی و پژوهشی باغ نظر،  35: 3-14
طرح جامع تهران . 1385 . تهران : وزارت راه و شهرسازی کشور.
فلاحت، محمد صادق و شهیدی، صمد. 1394 . نقش مفهوم توده-فضا در تبیین مکان در معماری. فصلنامه علمی و پژوهشی باغنظر، .27-38 : 35
علی الحسابی،مهران و عباسی،مریم. 1392 . بررسی لزوم انسجام سیستماتیک در شهرها و قوانین آن از دید برخی نظریه پردازان. ماهنامهتخصصیشهرو منظر، 14: 19-14.
مهاجری،ناهید. . 1385 پایداری کالبدی در شهرهای سنتی ایرانی اصل انسجام و پیچیدگی در طراحی شهری– ساختار فراکتالی. تهران: علوموتکنولوژیمحیطزیست، 10 (3): 121-129.
Alexander, C. (1965). A city is not a tree. Architectural Forum, 122 (1): 58- 61
Alexander, C. (2000). The Nature of Order. NewYork: Oxford University Press.
Alexander, et al. (1987). A New Theory of Urban Design .NewYork: Oxford University Press.
Ana Júlia, P., et al. (2010). Planning public spaces networks towards urban cohesion. 46th ISOCARPC.
Ardalan, N., & Bakhtiar, l. (1975). The Sense of Unity, the Sufi Tradition In Persion Architecture. Chicago & London: The University of Chicago.
Barnett, J. (2014). Do Not Define Urban Design too narrowly. Journal of Urban Design, 19(1): 49–52
Bucys, J. (2012). Understanding coherence between functional and compositional structurs of the city: a case study of local centres in Vilnius. Eighth International Space Syntax Symposium, Santiago de Chile: PUC:1-8.
Carmona, M. (2014). The Place-shaping Continuum: A Theory of Urban Design Process. Journal of Urban Design, 19(1): 2–36
Carmona. M., et al. (2003). Public Places-Urban Spaces: The dimension of urban design. NewYork: Architectural Press
Carmona, M. (2010). Contemporary Public Space: Critique and Classification, Part One: Critique. Journal of Urban Design, 15(2): 123-148.
Chapman, D. (2011). Engaging Places: Localizing Urban Design and Development Planning. Journal of Urban Design, 16 (4): 511–530.
Gehl, J. (2010). Cities for People. Washington, DC: Island Press.
Hepcan, S., Kaplan, A. & Ozkan, B. (2006). Public space networks as a guide to sustainable urban development and social life. International journal of sustainable development, 17(2): 45-53
Im Sik, C., Zdravko, T. & Ivan, N. (2015). Towards an Integrated Urban Space Framework for Emerging Urban
Conditions in a High-density Context. Journal of Urban Design, 20(2): 147–168
Stiles, R. (2010). A Guideline for making space. Institute for Urban Design and Landscape Architecture. Vienna: University of Technology
Salingaros, N. A. (1999).Urban Space and Its Information Field. Journal of Urban Design, 4 (1): 29–49.
Salingaros, N. A. (2000). Complexity and Urban coherence. Journal of Urban Design, 5(2): 291-316.
Shaftoe, H. (2008). Convivial Urban Spaces: Creating Effective Public Spaces. London: Earthscan
Trancik, R. (1986). Finding lost space: Theories of urban design. Chicago: Reinhold.
Talen, E. (2011). Sprawl Retrofit: Sustainable Urban Form in Unsustainable Places. NewYourk: Phoenix UrbanResearch Lab.
Duany, A. & platter- Zyberk, E. (2014). The Lexicon of the New Urbanism, 9th version. Duany- platter, Zyberk&Company.
Varna, G. & Steve, T. (2010). Assessing the Publicness of Public Space: The Star Model of Publicness. Journal of Urban Design, 15 (4): 575–598.
باغ نظر
دوره 14، شماره 48
خرداد 1396
صفحه 31-42

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار