خیرالدین, رضا, نادری, مهدی. (1394). توفیق و ناکامی در ساماندهی مناطق کلان‌شهری؛ مقایسه تطبیقی محور شرق کلان‌شهر تهران با محور شرق کلان‌شهر پاریس. ماهنامه علمی پژوهشی باغ نظر, 12(37), 15-28.
رضا خیرالدین; مهدی نادری. "توفیق و ناکامی در ساماندهی مناطق کلان‌شهری؛ مقایسه تطبیقی محور شرق کلان‌شهر تهران با محور شرق کلان‌شهر پاریس". ماهنامه علمی پژوهشی باغ نظر, 12, 37, 1394, 15-28.
خیرالدین, رضا, نادری, مهدی. (1394). 'توفیق و ناکامی در ساماندهی مناطق کلان‌شهری؛ مقایسه تطبیقی محور شرق کلان‌شهر تهران با محور شرق کلان‌شهر پاریس', ماهنامه علمی پژوهشی باغ نظر, 12(37), pp. 15-28.
خیرالدین, رضا, نادری, مهدی. توفیق و ناکامی در ساماندهی مناطق کلان‌شهری؛ مقایسه تطبیقی محور شرق کلان‌شهر تهران با محور شرق کلان‌شهر پاریس. ماهنامه علمی پژوهشی باغ نظر, 1394; 12(37): 15-28.
توفیق و ناکامی در ساماندهی مناطق کلان‌شهری؛ مقایسه تطبیقی محور شرق کلان‌شهر تهران با محور شرق کلان‌شهر پاریس
1دکتری شهرسازی، استادیار شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت
2کارشناس ارشد برنامه‌ریزی منطقه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی قزوین،
چکیده
محور شرق کلان‌شهر تهران از دیرباز به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب، نقش مؤثری در رشد و گسترش فضایی سکونتگاه‌های روستایی و شهری منطقه خود ایفا کرده است. به طوری که این توان و پتانسیل سبب شده در دوره‌های مختلف این محور بدون رعایت اصول و ضوابط برنامه‌ریزی به توسعه و گسترش سکونتگاه‌های روستایی و شهری بپردازند. اما این‌گونه بی‌برنامگی‌ها، توسعه‌های پراکنده و بی‌قواره، شرایط نامساعد و نابسامانی را از جنبه‌های مختلفی از قبیل اقتصادی، اجتماعی، محیط‌زیست، جمعیتی و ... در منطقه ایجاد کرده است. به همین دلیل دولت نیز بر‌اساس تجارب شهرهای جدید در کشورهای مختلف و به منظور کاهش بار جمعیتی، تمرکززدایی از کلان‌شهر تهران و همچنین به منظور ساماندهی سکونتگاه‌های این محور به احداث و توسعه شهر جدید پردیس پرداخته، تا با برنامه‌ریزی و احداث این شهر جدید در اطراف کلان‌شهر تهران شرایط نابسامان منطقه، همچنین تمرکززدایی و کاهش بار جمعیتی تهران را رفع کند. اما باوجود گذشت بیش از دو دهه از احداث شهر جدید پردیس توفیق و ناکامی این سیاست هدف بررسی قرارگرفته است. بنابراین این پژوهش درصدد است به بررسی و تحلیل تطبیقی بین محور شرق کلان‌شهر پاریس به‌عنوان نمونه موفق از شهرهای جدید اروپایی با محور شرق کلان‌شهر تهران بپردازد. روش تحقیق، تحلیل تطبیقی دو نمونه موردی با استفاده از تحلیل‌های کارتوگرافیک فضایی و مقایسه تطبیقی داده‌های مربوط به ویژگی‌های فضایی و کالبدی پهنه‌های مورد مطالعه است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که برنامه‌ریزی، بدون در نظر گرفتن روابط فضایی بین فعالیت‌ها و سکونتگاه‌ها و دیدگاه صرفاً نقطه‌ای به سکونتگاه‌ها از جمله علل اصلی ناکامی در ساماندهی و تعادل‌بخشی به شرق منطقه کلان‌شهری تهران است. به این معنا که شهر جدید مارن-لا-وله در شرق پاریس دربردارنده کلیه سکونتگاه‌ها و حتی مراکز روستایی قدیمی در بستر خود در کنار ظرفیت‌های فضایی توسعه جدید بوده، درحالی‌که در برنامه‌ریزی آمایش شهر جدید پردیس در محور شرق کلان‌شهر تهران بدون ملاحظه روابط بین سکونتگاهی قدیمی مانند رودهن، بومهن، جاجرود صرفاً به تعیین محدوده قابل توسعه ساخت‌وسازهای جدید پرداخته و از پرداختن به روابط بین سایر سکونتگاه‌های موجود در این محور و انتظام فضایی آنها نسبت به هم غفلت شده است.
Success and Failure in Metropolitan Regions Organization
Comparative comparison of east pivot of metropolis Tehran and east pivot of metropolis Paris
نویسندگان [English]
reza kheyroddin1؛ Mehdi Naderi2
1Ph. D. in Urbanism. Assistant professor, Iran science and industry University
2Master of Regional planning, Qazvin Islamic Azad university
چکیده [English]
For a long time, East pivot of metropolis Tehran has been playing an efficient role in spatial urban and rural habitation development in its region; so that in different periods this capacity and potential caused the pivot develop rural and urban habitations without meeting planning rules and requisites. Lack of schedule, and scattered, however, created disorganization and unfavorable conditions from different economic, social, environmental, and demographic aspects. Accordingly, the government has taken decentralization in Tehran into account based on new cities experiences in other countries and in order to decrease the population load, and also constructed and developed Pardis new town to organize habitation on this pivot in order for eliminating regional unfavorable conditions around Tehran. After more than two decades of Pardis new town construction, however, failure and success of this policy has received attention. Hence, this research serves to consider and comparatively analyze east pivot of Paris (as a successful instance of European new cities) and the one of Tehran. Research methodology is comparatively analyzing these two instances by means of spatial cartographic analyzes and comparative comparison of data related to spatial and skeletal characteristics of studied areas. perceived results indicate that planning without considering spatial relations between activities and habitation and a simple point attitude towards habitation are of main causes of failure in management and equalizing eastern region of metropolis Tehran. That is, new town Marne-La-Vallee in east of Paris comprises all houses and even old rural centers on its base beside spatial capacities of new development, whereas only determining the range of development and new buildings are considered regardless of habitations interrelations between Roudehen, Bumehen and Jajrud, and relations between other existing habitations in this pivot or spatial order has been neglected.
کلیدواژه‌ها [English]
Spatial planning, Pardis new town, Marne-La-Vallee new town, Metropolis Tehran, Paris
ابتدای صفحه