رقص، سرمایه‏‌ای نمادین؛ گزینه‌‏ای برای توسعة گردشگری ایران

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسنده

دکتری مدیریت گردشگری، استادیار پژوهشکدة توسعة تکنولوژی، جهاد دانشگاهی، تهران، ایران.

چکیده

بیان مسئله: رقص، یکی از هنرهای هفت‏گانه که قدمتی همپای تمدن انسان دارد، دنباله‏ای از حرکات هدفمند و نمادین انسانی است که دارای ارزش زیبایی‏شناسانه است و کنشگران آن در فرهنگ‏های متفاوت، جلوه‏های گوناگونی از آن را به اجرا و نمایش می‏گذارند. این هنر انسانی ظرفیت بالایی در توسعة فردی، توسعة اجتماعی و فرهنگی دارد و قابل تبدیل‌شدن به سرمایه‏ای نمادین است؛ به‌طوری که می‏تواند توسعة گردشگری کشور را به همراه داشته باشد. هرچند رقص همانند دیگر عرصه‏های جلوه‏گری انسان می‏تواند طیفی از ابتذال تا تعالی را در برگیرد.
هدف پژوهش: این پژوهش بدان سبب ضرورت دارد که نشان دهد چنانچه جنبه‏ها و آثار والای این هنر بازخوانی و ترویج شود، می‏توان از بی‏شمار فوائد اجرای آن در سطح جامعه سود جست و به عنوان سرمایه‏ای نمادین برای آن برنامه‏ریزی کرد و از قبل آن به شکوفایی در حوزة گردشگری فرهنگی و خلاق دست یافت.
روش تحقیق: در این مقاله محقق با انجام مطالعات کتابخانه‏ای و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی، به سؤال تحقیق پاسخ داده است.
نتیجه‌گیری: نتایج این مقاله با واکاوی رقص در حوزة فردی و اجتماعی نشان می‏دهد که این هنر دیرپای انسانی غنای جسم و جان و جمع را افزون می‏کند زیرا سبب درک لذت زندگی در حال و تجربة حس رهایی و وارستگی شده و به افزایش نشاط، عقلانیت و تاب‏آوری اجتماعی می‏انجامد و شایسته است جامعة علمی، سیاستگذاری و اجرایی کشور با التفات بیشتر به این حوزة مغفول نظر کنند و از زیان‏های فردی، اجتماعی و ملی که تا کنون دامن‏گیرمان شده بکاهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Dance, Symbolic Capital; An Option for the Development of Tourism in Iran

نویسنده [English]

  • Mehrnoosh Bastenegar
Ph.D. in Tourism Management, Assistant Professor of Technology Development Research Institute (ACECR), Tehran, Iran.
چکیده [English]

Problem statement: Dance, one of the seven arts that date back to human civilization, is a sequence of purposeful and symbolic human movements that have aesthetic value, and its actors perform and exhibit various manifestations of it in different cultures. This human art has a high capacity for individual development, social and cultural development, and can be turned into a symbolic capital so that it can lead to the development of tourism in the country. Dance, like other areas of human manifestation, can include a range from vulgarity to transcendence.
Research objective:  this research is necessary because it shows that if the high aspects and works of this art are reread and promoted, the numerous benefits of its implementation at the community level can be taken advantage and it can be planned as symbolic capital, and through it flourishment in the field of cultural and creative tourism can be achieved.
Research method: In this article by conducting bibliographical studies and descriptive-analytical research methods, the research question have been answered.
Conclusion: The results of this article by analyzing dance in the individual and social domains show that this long-standing human art increases the richness of body, soul, and community because it causes the perception of the joy of living in the present and the experience of a sense of liberation and piousness and increases vitality, and leads to social rationality and tolerance, and the scientific, policy-making and executive community of the country should pay more attention to this neglected domain and reduce the individual, social and national losses that have befallen us so far.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dance
  • Ritual
  • Symbolic Capital
  • Tourism Development
افرازیده، سیدمحسن و میرج فیروزی، رضا. (1397). تحلیل اجتماع‏پذیری در محیط‏های ساخته شده (مطالعة موردی: مرکز سماع و رقص‏های آیینی ایران)، همایش جامع بین‏المللی مهندسی عمران، معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی، تهران: مرکز همایش‏های کوشا گستر.
امجدی، ستاره؛ عسگریان، خسرو و لولویی، کیوان. (1395). بررسی نقش انسانی در رقص‏های آیینی برروی سفالینه‌ها، هفتمین کنفرانس بین‏المللی اقتصاد و مدیریت. سوئد: دانشگاه دولتی دالارنا، مرکز ارتباطات دانشگاهی.
الیاده، میرچا. (1393). اسطوره بازگشت جاودانه (ترجمة بهمن سرکاراتی). تهران: نشر طهوری.
امانی، احمد. (1384). رقص کردی و روان‌درمانی. تازه‏های روان‌درمانی، (37-38)، 73.
تافلر، الوین و تافلر، هایلدی. (2006). ثروت انقلابی (ترجمة رضا امیر رحیمی). تهران: انتشارات ماهی.
جباری، اکبر. (1399). امکان استعلایی شکرگزاری چیست؟تاریخ مراجعه: 20/11/1399 قابل دسترس در:https://telegram.me/drakbarjabari
حاتمی، عباس. (1397). تحلیلی بر هنر ششم. پایگاه خبری تحلیلی صدای معلم، تاریخ مراجعه: 12/10/1399 قابل دسترس در: http://www.sedayemoallem.ir
خدامی، علیرضا؛ رحمانی، جبار و شریفی، عالمه. (1391). رقص، فرهنگ و مذهب؛ نگاهی انسان‌شناختی به رقص‏های سنتی، پژوهش‏های انسان‏شناسی ایران، 2(2)، 69 -87.
دادور، ابوالقاسم و رحیمی، محمد. (1391). بررسی تحلیلی مظاهر و مضامین رقص شیوا. جلوة هنر، (8)، 5-19.
دوامیری، شهرزاد و حیاتی، حامد. (1396). بررسی اصول طراحی معماری مرکز رقص‏های ایرانی براساس اصول و مفاهیم نهفته در رقص سماع، چهارمین کنفرانس بین‏المللی فناوری‏های نوین در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی،تهران: مؤسسه آموزش عالی صالحان.
رشیدی، عبدالرضا و غفاری، محمدرضا. (1399). تأثیر الگوهای جامعة کشاورزی بر رقص بومی دروم - دروم مازندران، چهارمین کنفرانس بین‏المللی علوم انسانی، اجتماعی و سبک زندگی، تفلیس: سازمان بین‏المللی مطالعات دانشگاهی.
رنانی، محسن. (1392). سرمایه‏های نمادین گرانیگاه توسعه.فصلنامه فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی دریچه، 9(29)، 10-16.
رنانی، محسن. (1394). هنرها و صناعات فراموش شده‌، اردیبهشت 1394، اصفهان. تاریخ مراجعه: 15/07/1399 قابل دسترس درhttp://renani.net/index.php/texts/non-ec-articles/533-renani-article2-155
رنانی، محسن. (1395). سرمایه‏های نمادین عامل توسعه، روزنامه آرمان امروز. تاریخ: 03/06/1395، قابل دسترس درhttp://isiew: ir/2016/
رنانی، محسن. (1398 الف). هویت شهروندی، پیشنیاز هویت ملی؛ از سلسله میزگردهای توسعه، جلسه 21، قومیت، همبستگی و توسعه، برگزار شده توسط پویش فکری توسعه 26 آذر ماه 1398، قابل دسترس در https://pooyeshfekri.com
رنانی، محسن. (1398 ب). اولین میزگرد ورزش و توسعة ایران، از سلسله میزگردهای توسعه، جلسه 17، برگزار شده توسط پویش فکری توسعه، تاریخ مراجعه: 28/04/1398، قابل دسترس درhttps://pooyeshfekri.com/sport-and-development/
سرودی، معاد. (1390). توصیف کلی رقص ازوا از دیدگاه مردم‏شناسی، روستای گیاهدان، جزیرة قشم، همایش ملی قشم و چشم‏انداز آینده، قشم، ایران.
شریعتی، ابوذر. (1398). نیچه و رقص و خنده، تاریخ مراجعه: 10/10/1399. قابل دسترس درaboozarshariati@
طاهری، صدرالدین. (1390). رقص، بازی، نمایش؛ بررسی کنش‏های نمایشی در آثار پیش از اسلام ایران، نشریه هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، (43)،41-49.
فخاری‌سالم، آزیتا و لولویی، کیوان. (1395). همسویی جهان معماری با موسیقی و رقص عرفانی. کنفرانس بین‏المللی فرهنگ، هنر و معماری اسلامی، جزیره کیش: مؤسسه همایش آگرین پرتو.
فرشیدیان‌فر، ساناز و زنده‌دلان، آناهیتا. (1396). بررسی هنرهای نمایشی (رقص فولکوریک) و تأثیر آن بر ارتقای تعاملات اجتماعی در اقوام مختلف در خراسان، دومین همایش بین‏المللی عمران، معماری و شهر سبز پایدار، همدان: دبیرخانة همایش.
فیاض، ابراهیم و ایزدی جیران، اصغر. (1390). یاللی: حرکت و معنا در یک رقص آذربایجانی، پژوهش‏های انسان‏شناسی ایران. 1(1)، 9.
کیان، نیما. (1383). مبانی تئوریک رقص: مقدمه‌ای بر فرهنگ نام و واژه‌گزینی برای رده‌های باله در زبان فارسی. تهران: سازمان باله ایران.
گریوانی، مریم. (1398). تاریخ مراجعه: 09/07/1399 قابل دسترس در @MostafaTajzadeh
محفوظ، فروزنده. (1388). پژوهشی در رقص‏های ایرانی از روزگاران باستان تا امروز، فصلنامه فرهنگ و هنر، (29-30)،175-200.
محمدی، سرور و عارف، محمد. (1393). بازنمود فرهنگ و هویت ملی در هنرهای مردمی: بررسی تحلیلی و خاستگاه شناختی رقص‏های مردمی استان کردستان، اولین کنفرانس ملی تحقیق و توسعه در هزاره سو. علی‏آباد کتول: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی‏آباد کتول.
محمدی، سرور و عارف، محمد. (1394). خاستگاه شناختی رقص‏های کردی، سومین کنفرانس ملی جامعه‏شناسی و علوم اجتماعی، تهران: مؤسسه اطلاع‏رسانی نارکیش.
ملکیان، مصطفی. (1398). سخنرانی معنای زندگی، آبان ماه، بیمارستان روزبه، تاریخ مراجعه:01/07/1399 قابل دسترس در: mostafamalekian@
مهدوی، ناصر. (1394). محرم 1437. تاریخ مراجعه:15/07/1399 قابل دسترس در: kanoun_neshan@
مهری، حامد. (1398). برگردانی از کتاب نارنجی، تاریخ مراجعه: 10/10/1399 قابل دسترس درLAHZEHAL@
میرمیران، سیدمجتبی و مسعودی، مژگان. (1394). مطالعة تطبیقی رقص قاسم‏‏آبادی و رقص تالشی، همایش ملی تالش‏شناسی، رشت: اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‏دستی و گردشگری گیلان.
وروانی، محیا. (1397). سرمایة نمادین: از کمانچه کلهر تا مقبره هارون‌الرشید. تاریخ مراجعه: 15/07/1399 قابل دسترس در https://tejaratnews.com/training/
Barnard, A. & Spencer, J. (1996). Encyclopedia of social and cultural anthropology. Retrieved from https://www.taylorfrancis.com/books/mono/10.4324/9780203458037/encyclopedia-social-cultural-anthropology-dr-alan-barnard-jonathan-spencer.
Dollfus, G. (1974). Les Fouilles A Djaffarabad de 1972 A 1974, Cahiers de la Délégation Archéologique Française, (5), 5-11.‏
Hanna, J. L. (2006). Dancing for health: Conquering and preventing stress. United states: Rowman Altamira.
‏Hanna, J. L. (2014).  Dancing to learn: the brain’s cognition, emotion, and movement. United states: Rowman & Littlefield.‏
Sheets-Johnstone, M. (2012). From movement to dance. Phenomenology and the Cognitive Sciences11(1), 39-57.‏
Kiann, N. (2000). Persian Dance and Its Forgotten History. Eastern Dance Forum. Retrieved from http://www.artira.com/danceforun/histori/contemporay.html.
TED. (2016). Retrieved from @DailyTED1.