نقش رهیافت شبکه بر تعامل کنشگرانِ طراحی جمعی

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،

3 دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

بیان مسئله: تحولات حوزة فناوری اطلاعات تغییراتی بنیادین در بستر طراحی جمعی ایجاد کرده است. جمیع این تغییراتْ پارادایم جدیدی را تحتِ تحول رهیافت شبکه شکل داده که در پیِ آن درک فردی و عمومی از عمل طراحی جمعی متحول شده است. در چنین شرایطی، طراحی‌ای با برهم‌کنش دست‌کم دو شبکة هم‌زمان شکل گرفته که در آن مطالعة کیفیت مذاکرات کنشگران و نحوة کنش امری ضروری است.
هدف پژوهش: هدف این پژوهش تبیین تأثیر هم‌کنش شبکه‌ها بر روند طراحی جمعی با تعریف (1) کنشگران، (2) مذاکرات شبکة هم‌طراحان و (3) ردیابی مسیر کنشگری است، و در این مسیر در جست‌وجوی پاسخ به مسئلة «چگونگی تأثیر رهیافت شبکه بر کنش طراحان در روند طراحی معماری» است.
روش پژوهش: این پژوهش، با روش‌شناسی کیفیِ مبتنی بر نظریة کنشگر-شبکه، به مطالعة کنشگران طراحی جمعی می‌پردازد. از این رو، ابتدا با مطالعة متون، مقوله‌های تأثیرگذار بر مذاکرات شبکه تبیین و سپس، با قیاس میان دو سناریو اجرایی، روند کنشگری در طراحی جمعی مشخص شده است. بدین ترتیب، پژوهش حاضر از منظر نتایج، کاربردی است و با اتخاذ راهبرد استدلال منطقی در قبال داده‌های کیفی درصدد پاسخ به پرسش خود است.
نتیجه‌گیری: نظریة کنشگر-شبکه، با تغییر نقش طراح، بستری مناسب برای ردیابی کنشگران انسانی و غیرانسانی ایجاد می‌کند. در این مسیر، شبکة هم‌طراحان با محوریت چهار مقولة دیگرپذیری، نقدپذیری، باور مشترک و اشتراک‌گذاری قابل تبیین است. علاوه بر آن، تحلیل دو سناریو اجرایی نشان می‌دهد که با پذیرشِ کنشگر جدیدْ روند طراحی در مسیری چرخشی میان پیوندهای شبکه تکامل می‌یابد و تیم‌ها آزادی عمل بیشتری دارند. ویژگی پویایی لحظه‌ای در روند طراحی مشهود است و با پیوستن گرهِ جدیدْ شبکه‌ای جدید شکل می‌گیرد و روند طراحی همانند چرخه‌ای درونی با پیوندهای درهم‌آمیخته ایجاد می‌شود. در نهایت، رهیافت شبکه با ایجاد تغییرات نه‌تنها در سطح تکنیکی منشأ اثر است بلکه، به‌مثابة پارادایمی جدید، الگوی طراحی را متحول می‌کند و بهره‌مندی از آن سبب تسهیل خوانش پیچیدگی‌های روند طراحی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Co-designers’ Interaction: A Network Based Approach

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Zare 1
  • Kaveh Bazrafkan 2
  • Homa Irani Behbahani 3
  • Behrooz Mansouri 1
1 Department of Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 . Department of Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Faculty of Environment, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Problem statement: Architectural co-design has been facilitated through the development of digitalism. This has shifted to a new paradigm which has evolved the understanding of design process. As a result, design process has been changed in both technical and philosophical aspects and co-design, consequently, has acknowledged The Other in the design process. Accordingly, design is formed by interaction of at least two simultaneous networks.
Research objectives: This paper aims to focus on design as a socio-technical process by analyzing dimensions of actors, quality of network dialogue and the process of network in co-design.
Research methods: The Actor-Network Theory is applied to study the actors of co-design process. The quality of network dialogues is examined by analyzing texts and different types of networks and their impact on design process are determined by comparing two co-design cases. Thus, the paper is using a qualitative approach to redefine each node in the design process.
Conclusion: Different actors, human and non-human ones, shape the overall interactions of co-designers. Using network approach as a theoretical base for this interaction, revealedorstd four main elements in the design process: acceptability of The Other, criticism-tolerance, sharing personality, and collective intentionality. On the other hand, results from the two co-design case studies demonstrated insights on socio-technical approach of design and its impacts on other co-designer’s network relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Architecture
  • Design Process
  • Actor-Network Theory
  • The Other
  • Dialogism
  • Co-designers’ Network

مراجع

اسلامی، غلامرضا و کامل نیا، حامد. (1393). معماری جمعی، از نظریه تا عمل. تهران: دانشگاه تهران.
بذرافکن، کاوه. (1386). فقدان فضای مسئله در طراحی معماری امروز ایران. معماری و شهرسازی، (88 و89)، 12-17.
بذرافکن، کاوه. (1391). ضرورت روش در طراحی. معمار، (72)، 26-30.
تابعی، احمد. (1393). رابطة میان ایدة پسامدرن و عدم تعین: مطالعة تطبیقیِ فلسفه و هنر غرب. تهران: نی.
تودوروف، تزوتان. (1398). منطق گفت‌وگوییِ میخائیل باختین (ترجمة داریوش کریمی). تهران: مرکز.
شریف‌زاده، رحمان. (1397). مذاکره با اشیا، برونو لاتور و نظریة کنشگر-شبکه. تهران: نی.
فکوهی، ناصر. (1381). انسان‌شناسی شهری. تهران: نی.
نجومیان، امیرعلی. (1385). مفهوم دیگری در اندیشة ژاک دریدا. همایش ادبیات تطبیقی؛ خودی از نگاه دیگری. دانشکدة زبان‌های خارجی، دانشگاه تهران، ایران.
یورماکا، کاری؛ شورر، اولیور و کوهلمان، درت. (1394). مقدماتی بر روش‌های طراحی (ترجمة کاوه بذرافکن). تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
طراحی صنعتی ایران. (بی‌تا.). طراحی هم‌آورده co-design. قابل دسترس در: http://www.newdesign.ir/search.asp?id=152&rnd=7231
 
Akerkar, R. (2019). Artificial Intelligence for Business. Sogndal: Springer.
Andreasen, M. M., Hansen, C. T. & Cash, P. (2015). Staging conceptualization. In M. M. Adreasen, C. T. Hansen, & P. Cash (Eds.), Conceptual Design (pp. 71-92). Copenhagen: Springer.
Bakhtin, M. M. (1981). The Dialogic Imagination: Four Essays (M. Holquist, Trans.). Austin: University of Texas Press.
Boychenko, K. (2019, June). Agency of Interactive Architecture in socio-technological relationship through Actor-Network Theory. CAAD Futures Conference, KAIST. Daejeon, South Korea.
Bradwell, P. & Marr, S. (2008). Making the Most of Collaboration: An International Survey of Pub-lic Service Co-Design. London: Demos.
Britton, G. M. (2017). Co-design and Social Innovation: Connections, Tensions and Opportunities. New York: Taylor and Francis.
Buchanan, R. (2019). Systems thinking and design thinking: The search for principles in the worldwe are making. She Ji: The Journal of Design, Economics, and Innovation, 5(2), 85-104.
Castells, M. (2009). Communication Power. New York: Oxford University Press.
Castells, M. (2010). The Rise of the Network Society (Vol. 1) (2nd ed.). Cambridge, Massachusetts: Polity Press.
Castells, M. (2012). Networks of Outrage and Hope; Social Movements in the Internet Age. Cambridge, Massachusetts: Polity Press.
Cross, N. (2018). Developing design as a discipline. Journal of Engineering Design, 29(12), 1-18.
Dincer, D. (2020). The act-shifts between humans and nonhumans in architecture: a reading of Bruno Latour’s actor-network theory. In I. Williams (Ed.), Contemporary Applications of Actor-Network Theory (pp. 33-50). Singapore: Palgrave Macmillan.
Dorst, K. (2004). On the problem of design problems, problem solving and design expertise. Journal of Design Research, 4(2), 185-196.
Dorst, K. (2011). The core of “design thinking” and its application. Design Studies, 32(6), 521-532.
Ekomadyo, A. S. & Riyadi, A. (2020). Design in socio-technical perspective: An Actor-Network Theory reflection on community project ‘Kampung Kreatif’ in Bandung. Archives of Design Research, 33(2), 19-36.
Erlhoff, M. & Marshall, T. (2008). Design Dictionary: Perspectives on Design Terminology. Basel: Birkhauser Verlag AG.
Hatcher, G., Ion, W., Maclachlan, R., Marlow, M., Simpson, B. & Wilson, N. (2018). Using linkography to compare creative methods for group ideation. Design Studies, 58, 127-152.
Horelli, L. (2002). A methodology of participatory planning. In B. Betchel & A. Churchman (Eds.), Handbook of Environmental Psychology (pp. 607-628). New York: Wiley.
Hu, X. & Liu, Q. (2013). The complex network of architectural design. Applied Mechanics and Materials, (357-360), 349-353.
Jahnke, M. (2012). Revisiting design as a hermeneutic practice: An investigation of Paul Ricoeur’s critical hermeneutics. Design Issues, 28(2), 30-40.
Kozikglu, N. & Dursun, C. (2015). Thinking and designing with the idea of network in architecture. ITU A|Z, 12(3), 71-87.
Latour, B. (1987). Science in Action: How to Follow Scientists and Engineers Through Society. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Latour, B. (2005). Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network Theory. Oxford: Oxford University Press.
Latour, B. (2013). An Inquiry into Modes of Existence: An Anthropology of the Moderns. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Lerdahl, E. (2001). Staging for Creative Collaboration in Design Teamsd Models, Tools and Methods. Unpublished Ph.D. dissertation. Norwegian University of Science and Technology, Trondheim, Norway.
Manzini, E. (2016). Design culture and dialogic design.Design Issues, 32(1), 52-59.
Mitchell, V., Ross, T., May, A., Sims, R., & Parker, C. (2015). Empirical investigation of the impact of using co-design methods when generating proposals for sustainable travel solutions. CoDesign, 12(4), 205-220.
Pedersen, S. (2020). Staging negotiation spaces: A co-design framework. Design Studies, 68, 58-81.
Reiter-Palmon, R. & Leone, S. (2018). Facilitating creativity in interdisciplinary design teams using cognitive processes: A review. Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers e Part C: Journal of Mechanical Engineering Science, 233(2), 385-394.
Sanders, E. B. N. & Stappers, P. J. (2008). Co-creation and the new landscapes of design. CoDesign, 4(1), 5-18.
Schon, D. (1992). Designing as reflective conversation with the materials of a design situation. Research in Engineering Design, 3(3), 131-148.
Stephan, P. F. (2015). Designing ‘matters of concern’ (Latour) - a future design challenge? In W. Jonas, S. Zerwas, & K. von Anshelm (Eds.), Transformation Design Perspectives on a New Design Attitude (pp. 202-226). Basels: Birkhäuser.
Storni, C., Binder, T., Linde, P. & Stuedahl, D. (2015). Designing things together: intersections of co-design and actor-network theory. CoDesign, 11(3-4), 149-151.
 
 
باغ نظر
دوره 18، شماره 99
شهریور 1400
صفحه 65-78

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار