TY - JOUR ID - 52 TI - بررسی و تحلیل تزیینات معماری در«مجموعه گنجعلی‌خان» شاهکاری از هنر عصر صفوی در کرمان JO - باغ نظر JA - BAGH LA - fa SN - 1735-9635 AU - جوادی, شهره AD - استادیار گروه مطالعات عالی هنر، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران Y1 - 2008 PY - 2008 VL - 5 IS - 9 SP - 35 EP - 50 KW - عصر صفوی. گنجعلی‌خان. تزیینات.کاشی‌کاری. رنگ. نقوش استثنایی. کاروانسرا. حمام. آب انبار DO - N2 - مجموعه گنجعلی‌خان در کرمان که از زیباترین نمونه های معماری و تزئینات عصر صفوی در ایران می‌باشد، شامل میدان وسیعی است که به سرای گنجعلی‌خان مشهور است. بناهایی مانند کاروانسرا، مسجد، حمام، آب انبار و ضراب‌خانه در چهارگوشه میدان قرار دارند و گرداگرد میدان را بازار احاطه کرده است. هریک از بخش‌های این مجموعه به نوبه خود اثری ارزشمند از معماری و انواع تزیینات دوره صفوی را به نمایش گذاشته است. کاروانسرا با ساختمان دو طبقه و حیاط مصفا دارای تزیینات ترکیبی از آجر و کاشی است که از نظر ظرافت در نقش‌پردازی نسبت به سایر نمونه های صفوی کم نظیر است. هم چنین تنوع در انواع نقوش گیاهی، هندسی، نقش‌های انسانی و حیوانی، تاثیرات هنر شرق و غرب در کنار نقش‌های اصیل ایرانی با ظرافت و هماهنگی کامل اجرا شده است. در حمام و آب انبار آثار قابل توجهی از آجرکاری و نقاشی روی گچ دیده می شود که با نقش‌های سایر بناهای صفوی در اصفهان و سایر شهرهای ایرانی متفاوت است. مانند نقاشی‌های سقف چهارسوق بازار و سردر حمام که شامل موضوعات طبیعت‌گرا و خیالی از نقاشی‌های عامیانه می‌باشد. نقاشی‌های مسجد گنجعلی‌خان نیز استثنایی است که در جای دیگری راجع به آن بحث خواهد شد. کتیبه خط ثلث با امضای رضا عباسی نقاش و خطاط مشهور عصر صفوی از ویژگی‌های تزیینات کاروانسرا است،که زیبایی این سردر را صد چندان نموده است. بیشترکاشی‌کاری‌های این مجموعه معرق‌کاری است که به‌‌نحوی دلنشین با آجرکاری همراه شده است. در حالی‌که کاشی هفت رنگ نیز با انواع نقش‌های گیاهی، هندسی و اندام‌های انسانی زینت بخش تزیینات حمام می‌باشد. UR - http://www.bagh-sj.com/article_52.html L1 - http://www.bagh-sj.com/article_52_df3068f007cd8324cf2d6a46d7f4671d.pdf ER -