TY - JOUR ID - 142841 TI - رازهای سر به مهر نگاره در گرمابه‌ها، تجلی مفهوم تطهیر در کالبد معماری براساس نگاره‌های ادبی JO - باغ نظر JA - BAGH LA - fa SN - 1735-9635 AU - بلالی اسکویی, آزیتا AU - زیرک سیما, پریا AD - دانشیار گروه معماری، دانشگاه هنر اسالمی تبریز، دانشکده معماری و شهرسازی، ایران AD - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری اسالمی، دانشگاه هنر اسالمی تبریز، دانشکده معماری و شه رسازی، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 19 IS - 106 SP - 69 EP - 84 KW - نگاره KW - تطهیر KW - گرمابه KW - نگارگری KW - معماری DO - 10.22034/bagh.2021.286069.4887 N2 - بیان مسئله: طهارت به عنوان هدف اساسی از اصولی است که پیوسته در معماری ایرانی به خصوص در گرمابه به کار گرفته شده و با گذر زمان روند شکوفایی و نوع نگاره‌ها از حیث پرداختن به جزئیات، بیشتر شده و آن را به اوج خود رسانده، این امر به خوبی در روند پیشرفت نگاره‌ها مشهود است. آثار ادبی گرمابه گنجینة مهمی برای پرداختن به مباحث تطهیر در آثار نگارگری ایجاد کرده و نگاره‌های متنوعی از گرمابه‌ها در کتاب‌های ادبی وجود دارد.هدف پژوهش: هدف این پژوهش بازشناسی و بازخوانی اصل تطهیر و نمود آن در نگاره‌های به‌جامانده در حمام‌های ایرانی است.روش پژوهش: روش تحقیق در این نوشتار توصیفی-تحلیلی بوده و به بررسی 10 نمونه نگاره از کتاب هفت‌اورنگ جامی، دیوان ترکی امیرعلیشیرنوایی، خمسة نظامی، مثنوی مهر و مشتری اثر عصار تبریزی، ظفرنامة مستوفی، شاهنامة فردوسی و مثنوی معنوی مولانا پرداخته است.نتیجه‌گیری: تنوع ابزارآلات و افراد در نگاره‌های گرمابه بیانگر آن است که از جزئیات برای نمایش هرچه بهتر اصول تطهیر بهره گرفته شده، برای سهولت در خوانایی، به ارائة کاربری‌های هر بخش و همچنین عملکرد اجزا و افراد، که در یک رابطة دوسویه با یکدیگر هستند پرداخته شده است. مطالعة نگاره‌ها نشانگر وجود بیشترین اشتراکات در آثار به‌جامانده از نگاره‌های گرمابه و وجود افتراقات در تزیینات و جزئیات آن‌هاست. مقایسة نگاره‌ها همچنین در بعد کارکردی و عملکردی شباهت‌های بسیاری را نسبت به بعد کالبدی نشان می‌دهد و اینکه در اشتراکات از راهکارها و الگوهای به‌خصوصی به کار رفته و هم نوآوری‌هایی را در نشان‌دادن تطهیر، ایجاد کرده است. UR - http://www.bagh-sj.com/article_142841.html L1 - http://www.bagh-sj.com/article_142841_cd20be84537cfccfef75be986af0dafe.pdf ER -