%0 Journal Article %T سنجش قرارگاه‌های رفتاری در قلمرو اماکن مقدس مورد پژوهی: بافت پیرامون حرم مطهر حضرت معصومه (س) %J باغ نظر %I پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر %Z 1735-9635 %A اسلامی, شیرین %A زمانی, بهادر %A نورایی, همایون %D 2022 %\ 04/21/2022 %V 19 %N 107 %P 21-40 %! سنجش قرارگاه‌های رفتاری در قلمرو اماکن مقدس مورد پژوهی: بافت پیرامون حرم مطهر حضرت معصومه (س) %K قلمرو اماکن قدسی %K قرارگاه‌های رفتاری %K حرم مطهر حضرت معصومه (س) %K شهر قم %R 10.22034/bagh.2021.273808.4807 %X بیان مسئله: زائران در مسیر تشرف به اماکن زیارتی با گذر از مدارهای رفتاری، تحت تأثیرات عینی و ذهنی نظام محیط-رفتار قرار می‌گیرند که الگوهای رفتاری آنها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. توجه به اصل همساختی و تناسب ساختارهای کالبدی با الگوهای رفتاری در قالب مکان–رفتار یا قرارگاه‌های رفتاری، موضوع مهمی در کیفیت‌بخشی به قلمروهای معنوی با نقش زیارتی است که کمتر به آن پرداخته شده است.هدف پژوهش: این پژوهش با هدف شناسایی و سنجشِ میزان همساختی قرارگاه‌های رفتاری در قلمرو اماکن مقدس در عرصه‌های تشرفِ پیاده‌مدار حرم مطهر حضرت معصومه (س) انجام گرفته است.روش پژوهش: تحقیق حاضر، کاربردی با نظام پژوهش آمیخته (کمی و کیفی) و روش تحقیق توصیفی-ارزیابانه انجام شده است. در گردآوری اطلاعات، روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی در پنج دورة زمانی و در یک بازة شش‌ماهه با استفاده از ابزارهای مشاهدة منفعلانه ناظر تعلیم‌دیده، نقشه‌برداری رفتاری، ردگیری، عکس‌برداری و پرسشنامه به کار گرفته شده است. تدابیر و روش‌های تجزیه و تحلیل اطلاعات با کمک استدلال قیاسی-استقرایی انجام شده است.نتیجه‌گیری: یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که قرارگاه‌های رفتاری پیرامون حرم مطهر با ارائة برنامه و کارکردهای متنوع، طیفی از سازوکارهای رفتاری سازگار و ناسازگار با زمینه را ارائه می‌دهند. سیاست ایجاد عرصه‌های پیاده‌مدار در سال‌های اخیر، موجبات هم‌افزاییِ همساختی کالبد با برپایی مناسک و مناسبات مذهبی به عنوان مهم‌ترین الگوی جاری در قرارگاه‌های مذهبی این قلمرو گردیده است؛ با این حال، ضعف در پاسخگویی و انعطاف ساختار کالبدی در مقابل برخی از الگوهای رفتاری ایستا در ایام عادی و مناسبتی، نشانگر این است که ساختار کالبدی این قرارگاه‌های رفتاری با تمام نیازها و فعالیت‌های زائران، همساختی کافی را ندارد. ازاین‌رو، بازتعریف مجدد قرارگاه‌های رفتاری مذکور به عنوان زنجیره‌ای از عرصه‌های پیوند‌دهنده که طی طریق تشرف را بسامان می‌نمایند،تابع ملاحظات طراحانه در کیفیت بخشی، متناسب با اصل همساختیِ محیط-رفتار و منطبق برفرهنگ زیارتی این قلمرو است. %U http://www.bagh-sj.com/article_144543_1b760cafba70a54520f62ba0ca566b60.pdf