بازخوانی رویکرد بازآفرینی فرهنگ-مبنا در ساخت شهر خلاق (تدوین چارچوب تحلیلی بازآفرینی قطب خلاق و فرهنگی)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مرمت ابنیه و بافت‌های تاریخی، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.

2 استادیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

بیان مسئله: شهرها مکانی برای پیشبرد خلاقیت و توسعه به حساب می‌آیند. محدودۀ فرهنگی شهرها تجلی‌گاه ابعاد گوناگون مردمانی است که هویت فرهنگی آن را به ثبت رسانده‌اند. فعالیت‌های صورت‌‌گرفته در فضاهای عمومی محدوده‌های شهری نقش مؤثری در رشد خلاقیت‌های جمعی ایفا می‌کند. برای پشتیبانی از این فعالیت‌ها، توجه‌ بسیاری از صاحب‌نظران به طبقۀ خلاق در شهرها معطوف شده است که به ظهور جنبش شهر خلاق منجر شد. اساس شهر خلاق بر مبنای عقایدی همچون فرهنگ، هنر و صنایع فرهنگی گذاشته شده است.
هدف پژوهش: هدف اصلی پژوهش شناسایی مؤلفه‌های مؤثر در ارتقای فرهنگ جامعه است به منظور پاسخ‌گویی به این سؤال اصلی تحقیق که «اصول و معیارهای بازآفرینی فرهنگی در شهر خلاق از طریق ایجاد قطب خلاق و فرهنگی کدام‌اند؟». این پژوهش سعی دارد تا با بررسی نظریات مطرح‌شده در حوزۀ صنایع خلاق و فرهنگی و رویکرد بازآفرینی فرهنگ-مبنا، معیارهای مؤثر در ارتقای محدوده‌های شهری را به منظور ایجاد قطب خلاق شناسایی کند.
روش پژوهش: با راهبرد کیفی و مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای، نظریات مرتبط با حوزۀ مورد مطالعه بازخوانی و از طریق راهبرد استدلال منطقی، معیارهای اصلی بازآفرینی قطب خلاق و فرهنگی گزینش و نمودار ارتباط محتوایی بازآفرینی فرهنگ-مبنا و شکل‌گیری شهر خلاق ترسیم شده است.
نتیجه‌گیری: با توجه به تحلیل‌های صورت‌گرفته معیارهای بازآفرینی محدوده‌های فرهنگی در قالب چارچوب تحلیلی پژوهش ارائه شده است. نتایج نشان می‌دهد که، باوجود مخالفت‌ها و پیامدهای غیرمنتظره، راهکارهایی نظیر رونق اقتصاد فرهنگی، افزایش تسهیلات و ارتقای گردشگری خلاق به سرزندگی اجتماعی فضاهای عمومی و مشارکت شهروندان طبقۀ خلاق در توانمندسازی خودشان منجر خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Restudy of Culture-Led Regeneration Approach in Creative City Building; Developing an Analytical Framework for the Regeneration of Cultural and Creative Quarter

نویسندگان [English]

  • Maryam Pourzakarya 1
  • Somayeh Fadaei Nezhad Bahramjerdi 2
1 Master of Conservation of Historical Buildings and Fabrics, School of Architecture, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 academic member and assistant professor of Architectural and Urban Heritage Conservation Group of School of Architecture, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Cities are the places to promote creativity and development. Cultural and spatial characteristics, historical background and social conditions are among the important factors for the variation of complexes in different cities. Historic context of cities has always played a significant role in the identification of urban life. This part of the city is the manifestation of cultural, economic and social dimensions of people who have lived in historical periods and recorded their cultural identity. The old and ancient fabric of cities due to its historical background and the presence of historically valuable elements, proper communication position, the placement of the main market of the city and its economic heart, has a unique value and place in the spatial and functional structure of the city. The main objective of this study is to identify the effective components in promoting community, culture through the design of a cultural creative quarter. To this end, by relying on a qualitative strategy and library studies and through a logical reasoning strategy, the main criteria for the regeneration of a cultural creative quarter have been chosen and the graph of the components of culture_led regeneration and creativity has been drawn up. Eventually, according to the common aspects of two categories of culture_led regeneration and creative quarters, the design criteria in the historical contexts are specified and the analytical framework of the research is presented. The results show that paying attention to the two categories of culture and creativity at the top of the design solutions leads to the cultural promotion of historical contexts as a creative quarter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture_led Regeneration
  • Historical Contexts
  • Creative Quarter
  • Creative Industries

مراجع

• ایزدی، پگاه؛ هادیانی، زهره؛ حاجی‌نژاد، علی و قادری، جعفر. (1395). واکاوی زمینه‌های تحقق‌پذیری رویکرد بازآفرینی شهری فرهنگ‌محور (بافت تاریخی-فرهنگی شهر شیراز). جغرافیا، 14(51)، 461-482.
• ایمانی خوشخو، محمدحسین و شهرابی فراهانی، مهدیه. (1397). ارائۀ چارچوب مفهومی ادراک گردشگران فرهنگی از سفر با تأکید بر معنویت (مطالعۀ موردی: اصفهان). باغ نظر، 15(68)، 49-58.
• بسته‌نگار، مهرنوش و حسنی، علی. (1397). رواداری، راهبردی معنوی یا معنویتی راهبرداری در توسعۀ گردشگری خلاق. باغ نظر، 15(60)، 37-50.
• حناچی، پیروز و فدائی نژاد، سمیه. (1390). تدوین چارچوب مفهومی حفاظت و بازآفرینی یکپارچه در بافت‌های فرهنگی- تاریخی. نشریۀ هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی، 46، 15-26.
• شفیعی دستجردی، مسعود و مرادیان بروجنی، پیمان. (1394). مدل‌سازی روش مکان‌گزینی در بازآفرینی محلات فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: محدودۀ زینبیۀ اصفهان). اقتصاد و مدیریت شهری، 3(12)، 137-154.
• قره‌بگلو، مینو و کارگر، طناز. (1395). بینشی نوین در خوشه‌های خلاق شهری (پتانسیل‌های فضای واسط میدان نقش‌جهان و دانشگاه هنر اصفهان به عنوان مکان جاذب طبقۀ خلاق). باغ نظر، 13(45)، 43-60.
• لطفی، سهند. (1390). بازآفرینی شهری فرهنگ-مبنا: تأملی بر بن‌مایه‌های فرهنگی و کنش‌ بازآفرینی. نشریۀ هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، 45، 47-60.
• نوریان، فرشاد و فلاح‌زاده، سجاد. (1394). بازآفرینی بافت قدیم شهر آمل مبتنی بر استراتژی توسعۀ گردشگری و برنامه‌ریزی راهبردی سناریویی. هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، 20(3)، 43-58.
• وزارت راه و شهرسازی (شرکت عمران و بهسازی شهری ایران). (1393). سند ملی راهبردی احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری. با همکاری وزارت کشور، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، شورای عالی استان‌ها. بازیابی شده در 22/7/1396.
• Baycan, T. (2011). Creative Cities: Context and Perspective. In L. Fusco Girard, T. Baycan, & P. Nijkamp (Eds.), Sustainable City and Creativity: Promoting Creative Urban Initiatives. USA: Ashgate Publishing Company, pp. 15-54.
• Bradford, N. (2004). Creative Cities: Structured Policy Dialogue Report. Ottawa: Canadian Policy Research Networks, Retrived from http://works.bepress.com/neil_bradford/54
• Chang, L. L., Backman, K. F. & Huang, Y. C. (2014). Creative Tourism: a Preliminary Examination of Creative Tourists’ Motivation, Experience, Perceived Value and Revisit Intention, International Journal of Culture, Touris, and Hospitality Research, 8(4), 401-419.
• Cooke, P. & Lazzeretti, L. (2008). Creative Cities, Cultural Clusters and Local Economic Development. Cheltenham: Edward Elgar.
• DCMS (2001). Creative Industries Mapping Document (2nd ed.). London: DCMS.
• Evans, G. (2009a). Creative Cities, Creative Spaces and Urban Policy, Urban Studies, 46(5-6), 1003-1040.
• Evans, G. (2009b). From Cultural Quarters to Creative Clusters: Creative Spaces in the New City Economy’, In The Sustainability and Development of Cultural Quarters: International Perspectives. Stockholm: Institute of Urban History, pp. 32–59.
• Evans, G. & Shaw, P. (2004). The Contribution of Culture to Regeneration in the UK: a Review of Evidence, A Report to the Department for Culture Media and Sport. London: Metropolitan University.
• Flew, T. & Cunningham, S. (2010). Creative Industries after the First Decade of Debate. Information Society, 26(2), 113-123.
• Florida, R. (2005). Cities and the Creative Class. New York: Routledge.
• Florida, R. (2012). The Rise of the Creative Class (10th Ann. Ed.), New York: Basic Books.
• Foord, J. (2009). Strategies for Creative Industries: an International Review, Creative Industries Journal, 1(2), 91-113.
• Fusco Girard, L. (2011). Creativity and the Human Sustainable City: Principles and Approaches for Nurturing City Resilience, In L. Fusco Girard, T. Baycan & P. Nijkamp (Eds.), Sustainable City and Creativity: Promoting Creative Urban Initiatives. USA: Ashgate Publishing Company, pp. 55-96.
• Goldberg-Miller, S. B. D. & Heimlich, J. E. (2017). Creatives’ Expectations: The Role of Supercreatives in Cultural District Development. Cities, 62, 120-130.
• Grodach, C. (2012). Before and after the Creative City: The Politics of Urban Cultural Policy in Austin, Texas. Journal of Urban Affairs, 34(1), 81-97.
• Hammarberg, K., Kirkman, M. & Lacey, S. De (2016). Qualitative Research Methods: When to Use Them and How to Judge Them. Human Reproduction, 31(3), 498-501.
• He, J. (2014). Creative Industry Districts, An Analysis of Dynamics, Networks and Implications on Creative Clusters in Shanghai. Switzerland: Springer.
• Hutton, T. A. (2010). The New Economy of the Inner City: Restructuring, Regeneration and Dislocation in the Twenty-First Century Metropolis. London: Routledge.
• Kong, L. (2014). From Cultural Industries to Creative Industries and back? Towards Clarifying Theory and Rethinking Policy. Inter-Asia Cultural Studies, 15(4), pp. 593-607.
• Landry, C. (2008). The Creative City: A Toolkit for Urban Innovators (2nd ed). London: Comedia, Earthscan.
• Markusen, A. (2014). Creative Cities: A 10-Year Research Agenda. Journal of Urban Affairs, 36(Supp. 2), 567-589.
• MRUD. (2014). National Strategy Document on Revitalizing, Upgrading, Renovating and Enabling Deteriorated and Underutilized Urban Fabrics. Tehran: Iran Ministry of Roads and Urban Development.
• Murray, K., Adams, D. and Champion, K. (2007). Developing Creative Cities: a Perspective from the UK. Paper presented to the HKIP & UPSC Conference: When Creative Industries Crossover with Cities. Hong Kong.
• Peck, J. (2005). Struggling with the Creative Class. International Journal of Urban and Regional Research, 29(4), 740-770.
• Pratt, A. C. (2000). New Media, the New Economy and New Spaces. Geoforum, 31(4), 425-436.
• Pratt, A. C. (2008). Creative Cities: The Cultural Industries and the Creative Class. Geografiska Annaler: Series B, Human Geography, 90(2), 107-117.
• Ratiu, D. E. (2013). Creative Cities and/or Sustainable Cities: Discourses and Practices. City, Culture and Society, 4(3), 125-135.
• Richards, G. (2011). Creativity and Tourism: The State of the Art. Annals of Tourism Research, 38(4), 1225-1253.
• Sasaki, M. (2010). Urban Regeneration through Cultural Creativity and Social Inclusion: Rethinking Creative City Theory Through a Japanese Case Study. Cities, 27(Supp. 1), S3-S9.
• Scott, A. J. (2006). Creative Cities: Conceptual Issues and Policy Questions. Journal of Urban Affairs, 28(1), 1-17.
• Scott, A. J. (2010). Cultural Economy and the Creative Field of the City. Geografiska Annaler: Series B, Human Geography, 92(2), 115-130.
• UNCTAD & UNDP (2008). Creative Economy Report. Geneve and New York.
• UNESCO (2005). Convention on the Protection and Promotion of the Diversity of Cultural Expressions. Paris: UNESCO.
• Vanolo, A. (2008). The Image of the Creative City: Some Reflections on Urban Branding in Turin. Cities, 25(6), 370-382.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار