ارزیابی رویکرد شهر بوم‌مبنا براساس توسعۀ پایدار به روش تحلیل ارزیابی یکپارچۀ محیطی (IEA)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دکتری شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد امارات، دبی، امارات متحده عربی.

2 استاد گروه شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

3 دانشیار گروه شهرسازی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، ایران.

چکیده

بیان مسئله:این مقاله با مروری بر ادبیات مربوط به بوم‌ساخت و توسعة پایدار، روند تاریخی برنامه‌ریزی بوم‌ساختی، روش‌های ارزیابی بوم‌ساخت پایدار شهری، معیارها و شاخص‌های آن را به ‌ویژه در ایران بررسی می‌کند؛ زیرا مبانی تئوریک این مباحث در ایران کمتر شناخته شده است. مطالعات یکپارچة ارزیابی محیط زیست، رویکردی کاملاً جدید، پویا و نظام‌مند است که شهر و محیط زیست را در یک چرخة متقابل بوم‌شناختی می‌‌بیند و با مددجستن از مدل‌های ارزیابی سیستماتیک بوم‌ساختی و تعیین شاخص‌هایی کاربردی و بومی‌سازی‌شده مطابق با هر ناحیه به مطالعه و تحلیل آن می‌پردازد. در این مقاله سعی شده ضمن شناخت مشکلات محیط زیست شهری، نقش مدیریت شهری در حل مشکلات آن در عرصه‌های بوم‌شناسی شهری بررسی و اصول روش‌شناختی و نظری در این زمینه تبیین شود؛ همچنین روند ایجاد این ساختار مطالعاتی که نشان‌دهندة اهمیت ارتباط منطقی و متقابل بین رویکردهای بوم‌شناختی، بوم‌ساخت‌های شهری و فعالیت‌های بشری بوده تشریح ‌شود.
اهداف:1. شناخت مشکلات محیط زیست شهری و خصایص هریک از آنها؛ 2. تعیین نقش مدیریت شهری در حل مشکلات محیط زیست در عرصه‌های بوم‌شناسی شهری؛ 3. بومی‌سازی چارچوب مفهومی یکپارچه در ارتباط با اعمال مدیریت شهری براساس شناخت شاخص‌های محیط زیست.
روش تحقیق: روش تحقیق به ‌کاررفته در این مقاله بر دو روش مبتنی است: تحلیل ارزیابی یکپارچة محیطی (IEA) به منظور آگاهی از مشکلات زیست‌محیطی و علل و نتایج آنها در واقع روند ایجاد شاخص‌های زیست‌محیطی را تحلیل می‌کند و چارچوب تحلیلی آن (DPSIR) است که در مقیاس فضایی‌ـ زمانی به شناسایی مسائل کنونی دارای اولویت محیط زیست و تحلیل تغییرات آن می‌پردازد. نوع تحقیق، تحلیلی‌ـ اکتشافی و ماهیت و روش آن کیفی است که سعی شده استنتاجات لازم از طریق تحلیل محتوا و بررسی کتابخانه‌ای اسناد و مدارک و سپس روش تطبیقی انجام پذیرد.
نتیجه‌گیری:یافته‌های این مقاله نشان می‌‌دهد که نظارت نزدیک و ارزیابی اثرات فعالیت‌های انسانی بر محیط زیست و بوم‌ساخت وابسته به آن، مسئله‌ای اساسی است. از آنجا که روش‌ها و شاخص‌های مختلفی برای ارزیابی بوم‌ساخت پایدار شهری وجود دارد، در نتیجه تلاش برای توسعة یک بوم‌ساخت شهری در سطح میکرو که دقیق، جامع و در قالب یک چارچوب مفهومی باشد ضروری به نظر می‌رسد. این چارچوب باید توانایی تجمیع با ابزارهای ارزیابی مقیاس بزرگ‌تر را داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Ecosystem-based and Canvas City Approach Based on Sustainable Development by the Integrated Environmental Method (IEA)

نویسندگان [English]

  • Reza Afshin Akhgar 1
  • Esmaeil Shieh 2
  • Mahmud Rezaei 3
1 Ph.D. Candidate, Department of Urban planing, UAE Branch, Islamic Azad University, Dubai, UAE.
2 Department of Urban Planning, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Architecture and Urban Planning Faculty, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Iran.
چکیده [English]

Statement of the problem:This paper examines the literature on sustainable development, the historical development of natural disaster, the methods of assessing sustainable urban development and its criteria and indicators, especially in Iran, because the theoretical foundations of these discussions in Iran are less well-known. Integrated Environmental Assessment Studies is an entirely new, dynamic, and systematic approach that observe the city and the environment in an ecological mutual cycle, Analyze ecosystem model assessment systems and determine the indicators that are studied and used in each region. It will be paid.In this article, along with understanding of urban environmental issues, the role of urban management in solving environmental problems in urban ecology areas has been studied.
Aims:1.Understanding urban environmental problems and the characteristics of them; 2. Determining the role of urban management in solving environmental problems in urban ecolog; 3. Localization of the integrated conceptual framework in relation to the application of urban management. based on the recognition of environmental characteristics.
Research method:The research method used in this paper based on the type of research is an analytical-exploratory method, based on the nature and method of research of the qualitative method, which has been tried to analyze the content and review of the document library and then the comparison of results are essential.
Conclusion:The findings of this paper show that close monitoring and evaluation of the effects of human activities on environment and its related infrastructure is a major issue. Since there are different methods and indicators for assessing urban sustainability, as discussed in the paper, there is necessity for the development of a micro-urban urbanization which is precise and comprehensive in the form of a conceptual framework. This framework should be able to Integrate with a larger scale assessment tool.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Construction
  • Sustainable management
  • Urban ecosystem assessment
  • Indicators assessment methodology

مراجع

•بحرینی، سید حسین و طبیبیان، منوچهر. (1377). مدل ارزیابی کیفیت محیط زیست شهری. محیط‌شناسی، (22-21): 56-43.
•برق‌جلوه، شهین‌دخت؛ منصوری، مینا و اسلامی، سید یحیی. (1395). نقش شبکه‌های بوم‌شناختی در طرح‌ریزی محیط‌شناختی-هویت‌بخشی منطقة شهری (مطالعة موردی: منطقة شهری پولادشهر اصفهان).محیط‌شناسی، (1): 194-177.
•حاتمی‌نژاد، حسین و شهیدی، اکرم. (1396). فراتحلیلی بر پژوهش‌های توسعة پایدار شهری در ایران. فصلنامة توسعة پایدار محیط جغرافیایی، (26): 40-23.
•خطیبی، عطیه؛ دانه‌کار، افشین؛ پورابراهیم، شراره و وحید، مجید. (1394). معرفی مدل DPSIR و قابلیت کاربرد آن در تصمیم‌گیری‌های محیط زیستی. فصلنامه انسان و محیط زیست، (35): 79-65.
•سیف‌اللهی، مهدیه و فریادی، شهرزاد. (1385). ارزیابی کیفیت محیط زیست شهری تهران براساس شاخص‌های پایداری. چهاردهمین همایش ملی ارزیابی اثرات محیط زیستی ایران.
•شریفیان بارفروش، سیده شفق و مفیدی شمیرانی، سید مجید. (1393). معیارهای شاکلة بوم شهر از دیدگاه نظریه‌پردازان. باغ نظر، 11 (31): 108-99.
•شریفیان‌پور، نسیم و فریادی، شهرزاد. (1392). تحلیل مقایسه‌ای شاخص‌های ارزیابی محیط زیست شهری. پنجمین کنفرانس مدیریت و برنامه‌ریزی شهری. مشهد.
•طبیبیان، منوچهر و فریادی، شهرزاد. (1380). ارزیابی کیفیت محیط زیست شهر تهران. محیط‌شناسی، 27 (28):12-1.
• Fabisch, M. & Henninger, S. (2014). Urban Ecological Survey for Small Settlements. Open Journal of Ecology, 4 (10): 591-600.
• Hammond, D. L. & Mc Laughlin, M. W. (1995). Policies that Support Professional Development in an Era of Reform. Phi Delta Kappan, 76(8) : 597–604.
• Hou, Y., Zhou, Sh., Burkhard, B. & Müller, F. (2014).Socioeconomic influences on biodiversity, ecosystem services and human well-being: A quantitative application of the DPSIR model in Jiangsu, China. Science of the total environment, (490): 1012-1028.
• Kristensen, P. (2004). The DPSIR Framework. national environmental research institute, (3): 27-29.
• Kissinger, M. & Rees, W. E. (2010). An interregional ecological approach for modelling sustainability in a globalizing world: reviewing existing approaches and emerging directions. Ecological Model, 221 (21): 2615-2623.
• Mc Granahan, G., Leitmann, J. & Surjadi, C. (1997). Understanding Environmental Problems in Disadvantaged Neighbourhoods. Washington: UNDP/UNCHS (Habitat) World Bank.
• Newman, P. & Jennings, I. (2009). Ecocities as sustainable ecosystem: principles and practices. Washington: Island Press.
• Pinto, R., de Jonge, V. N., Neto, J. M., Domingos, J. C. & Patricio, J. (2013). Towards a DPSIR driven integration of ecological value, water uses and ecosystem services for estuarine systems. Ocean and coastal management, (72): 64-79.
• Redman, C. L., Grove, J. M. & Kuby, L. H. (2004). Integrating Social Science into the Long-Term Ecological Research (LTER) Network: Social Dimensions of Ecological Change and Ecological Dimensions of Social Change. Ecosystem, 7 (2): 161-171.
• Yang, C., Yang, L., Yan, T. & Ouyang, Z. M. (2004). Effects of nutrient and water regimes on lodging resistant of rice. Ying Yong Sheng Tai Xue Bao, (15): 646-650.
• Yigitcanlar, T. Baum, S. & Horton, S. (2007). Attracting and retaining knowledge workers in knowledge cities. Journal of knowledge management, (5): 6-17.
• Yigitcanlar, T. & Dizdaroglu, D. (2015). Ecological Approaches in Planning for Sustainable Cities: A Review of Literature. Global Journal of Environmental Science and Management, 1 (2): 159 -188.
• Yigitcanlar, T., Dur, F. & Dizdaroglu, D. (2015). Towards prosperous sustainable cities: a multi scalar urban sustainability assessment approach. Habitat International, 45 (1): 36-46.
• Yigitcanlar, T. & Teriman, S. (2015). Rethinking sustainable urban development: Towards an integrated planning and development process. International Journal of Environmental Science and Technology, 12 (1): 341-352. (DOI: 10. 1007/s13762-013-0491-x).
باغ نظر
دوره 16، شماره 74
مرداد 1398
صفحه 43-54

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار