صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
مجله علمی باغ نظر
open access
pISSN 1735-9635
eISSN 2257-7197
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 16 (1398)
دوره دوره 15 (1397)
دوره دوره 14 (1396)
دوره دوره 13 (1395)
دوره دوره 12 (1394)
دوره دوره 11 (1393)
دوره دوره 10 (1392)
دوره دوره 9 (1391)
دوره دوره 8 (1390)
دوره دوره 7 (1389)
دوره دوره 6 (1388)
دوره دوره 5 (1387)
دوره دوره 4 (1386)
دوره دوره 3 (1385)
دوره دوره 2 (1384)
دوره دوره 1 (1383)
منتظر, بهناز, سلطان زاده, حسین, حسینی, سید بهشید. (1398). تبیین تأثیر معماری نئوکلاسیک قرن 18 و 19 روسیه بر معماری بناهای اداری-خدماتی ایران (دورۀ قاجار و پهلوی اول). مجله علمی باغ نظر, 16(70), 73-86. doi: 10.22034/bagh.2019.84971
بهناز منتظر; حسین سلطان زاده; سید بهشید حسینی. "تبیین تأثیر معماری نئوکلاسیک قرن 18 و 19 روسیه بر معماری بناهای اداری-خدماتی ایران (دورۀ قاجار و پهلوی اول)". مجله علمی باغ نظر, 16, 70, 1398, 73-86. doi: 10.22034/bagh.2019.84971
منتظر, بهناز, سلطان زاده, حسین, حسینی, سید بهشید. (1398). 'تبیین تأثیر معماری نئوکلاسیک قرن 18 و 19 روسیه بر معماری بناهای اداری-خدماتی ایران (دورۀ قاجار و پهلوی اول)', مجله علمی باغ نظر, 16(70), pp. 73-86. doi: 10.22034/bagh.2019.84971
منتظر, بهناز, سلطان زاده, حسین, حسینی, سید بهشید. تبیین تأثیر معماری نئوکلاسیک قرن 18 و 19 روسیه بر معماری بناهای اداری-خدماتی ایران (دورۀ قاجار و پهلوی اول). مجله علمی باغ نظر, 1398; 16(70): 73-86. doi: 10.22034/bagh.2019.84971

تبیین تأثیر معماری نئوکلاسیک قرن 18 و 19 روسیه بر معماری بناهای اداری-خدماتی ایران (دورۀ قاجار و پهلوی اول)

مقاله 6، دوره 16، شماره 70، فروردین 1398، صفحه 73-86  XML | اصل مقاله [English] اصل مقاله (582.23 K)
نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/bagh.2019.84971
نویسندگان
بهناز منتظر1؛ حسین سلطان زاده email 2؛ سید بهشید حسینی3
1پژوهشگر دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین. ایران.
2دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز. ایران.
3استاد معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران.
چکیده
بیان مسئله :یکی از عوامل مهم درک و شناخت عالم تجدد توسط ایرانیان، جنگ‌های ده‌سالة ایران و روس بوده است و سفرهای صورت‌گرفته توسط صاحب‌منصبان به روسیه، به ‌واسطة رخدادهای تاریخی و سیاسی بعد از جنگ، عامل اصلی رویارویی با دنیای جدید و مشاهدة تجدد به ‌شمار می‌آید. از این ‌رو، در راستای تعاملات دیرینه در زمینه‌های مختلف با روسیه و از طرفی به‌ واسطة هم‌جواری دو کشور، به نظر می‌رسد که با انعقاد قراردادهای متعدد، علاوه بر افزایش حضور روس‌ها در ایران (خصوصاً در نواحی شمالی) و ساخت ابنیة مختلف با دانش معماری آن زمان (معماری نئوکلاسیک)، صاحب‌منصبان ایرانی نیز با مشاهدة بناهای نئوکلاسیک روسیه، در راستای نمایش قدرت حکومت خویش، اقدام به ساخت بناهایی با معماری الهام‌گرفته از این سبک در ایران کرده‌اند.
هدف :هدف از این پژوهش، بررسی نقش روسیه در نحوة ورود معماری اروپا و عناصر معماری غربی به ایران و شناسایی الگوهای معماری نئوکلاسیک روسی و بازیابی آنها در بناهای اداری-خدماتی ایران است.
روش تحقیق:این پژوهش به ‌صورت تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و میدانی صورت گرفته است که از روش تحقیق تاریخی-تفسیری در گردآوری مبانی نظری تاریخی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی در حیطة معماری استفاده ‌شده است.
نتیجه‌گیری : نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که روسیه نقش بسیار مهمی در ورود عناصر معماری غربی به ایران طی سه مرحلة «درک»، «مشاهده» و «اجرا» داشته است. الگوها در هر سه حوزة پلان، حجم و نما تأثیرگذار بوده‌اند که ظهور مؤلفه‌های عینی، نسبت به دو مؤلفة دیگر، شاخص‌تر بوده است. پارامترهای معماری پرکاربرد این سبک در بناهای اداری-خدماتی ایران عبارت‌اند از: راهروهای طولانی و اتاق‌های متعدد در اطراف آن، سقف شیروانی، بالکن، پنجره‌های نیم‌دایره‌ای و مستطیل‌شکل باریک و بلند و طارمی‌های تزئینی.
کلیدواژه‌ها
روابط ایران و روس؛ معماری نئوکلاسیک روسیه؛ بناهای اداری-خدماتی ایران؛ عناصر
عنوان مقاله [English]
The Effect of 18th and 19th Centuries Russian Neoclassical Architecture on the Architecture of Iranian Administrative-Service Buildings (During Qajar and First Pahlavi Eras)
نویسندگان [English]
Behnaz Montazer1؛ Hossein Soltanzadeh2؛ Seyed Behshid Hosseini3
1Ph. D. Student of ArchitectureQazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.
2Professor in Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Iran.
3Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Art University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Problem Statement: Russo-Persian Wars were one of the important factors in understanding the modern world by Iranian. Moreover, trips that made by officials to Russia, due to historical and political events after the war, were the main factors in encountering the new world and modernity. Therefore, along with long-standing interactions with Russia, and neighbor neighbor countries in various fields, it seems that by concluding numerous contracts, in addition to the increasing presence of the Russians in Iran (especially in the northern regions) and the construction of various buildings with the architectural knowledge of that time of Russia (neoclassical architecture), the Iranian proprietors have also constructed monuments with an inspirational Russian style in Iran, by observing the neoclassical structures of Russia, in order to demonstrate the power of their own government.
Purpose: In this regard, the purpose of this study is to examine the role of Russia on using European architecture and western architectural elements in Iran and identify the patterns of Russian neoclassical architecture and retrieve them in the administrative-service buildings of Iran.
Methodology: This is a comparative-qualitative research which uses library, documentary and field studies. Historical-interpretive research method has been used to collect historical theoretical bases and descriptive-analytical research method has been used in the field of architecture.
Conclusion : The results of the research showed that Russia played a very important role
in the entry of western architectural elements into Iran during three stages of «understanding», «observation» and «implementation». Patterns were effective in all three areas of the plan, the volume, and the façade of buildings. Emergence of objective components was more significant than other two components. The most commonly used architectural parameters of this style in Iran›s administrative-service buildings include: the long hallway with numerous rooms around it, the gable roof, the balcony, semicircular and long narrow rectangular windows, and balustrades.
کلیدواژه‌ها [English]
Russian-Iranian relations, Russian neoclassical architecture, Iran’s administrative-service buildings, Western architectural elements, Iranian contemporary architecture (Qajar and Pahlavi era)
مراجع

•آدام، رابرت. (1375). م‍ع‍م‍اری‌ ک‍لاس‍ی‍ک‌: راه‍ن‍م‍ای‌ ج‍ام‍ع‌ س‍ب‍ک‌ ک‍لاس‍ی‍ک‌. ت : حسین سلطان‌زاده و همکاران، تهران : دفتر پژوهش‌های فرهنگی.

•اعتصام، ایرج. (1374). بررسی معماری و شهرسازی معاصر ایران با اروپا، مجموعه مقالات کنگرة تاریخ معماری و شهرسازی ارگ بم. تهران : سازمان میراث فرهنگی.

•اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. (1367). تاریخ منتظم ناصری، به کوشش محمدابراهیم رضوانی. تهران : دنیای کتاب.

•افشار، میرزامصطفی و مستوفی انصاری، حاجی‌میرزامسعود. (1349). سفرنامة خسرومیرزا به پطرزبورغ و تاریخ زندگانی عباس‌میرزا نایب‌السلطنه، به کوشش محمد گلبن. تهران : چاپخانه اتحاد.

•بانی‌مسعود، امیر. (1394). معماری معاصر ایران. تهران : هنر معماری قرن.

•برمن، مارشال. (1379). تجربة مدرنیته. ت : مراد فرهادپور. تهران : طرح نو.

•پاکدامن، بهروز. (1373). نگاهی به گرایش‌های معماری در ایران و سه معمار ایرانی پیشگام مدرنیته.کتاب تهران. جلد چهارم. تهران : انتشارات روشنگران.

•تاجبخش، احمد. (1337). تاریخ روابط سیاسی ایران و روسیه در نیمة اول قرن نوزده ( 1850-1800 م). تبریز : انتشارات کتاب‌فروشی دنیا.

•جمالزاده، محمدعلی. (1384). تاریخ روابط روس و ایران. تهران : سخن.

•رجبی، پرویز. (1335). معماری ایران در عصر پهلوی. تهران : دانشگاه ملی ایران (شهید بهشتی).

•زیباکلام، صادق. (1387). سنت و مدرنیته (ریشه‌یابی علل ناکامی اصلاحات و نوسازی سیاسی در ایران عصر قاجار). تهران : انتشارات روزنه.

•قاضی‌ها، فاطمه. (1380). اسناد روابط ایران و روسیه از دوره ناصرالدین‌شاه تا سقوط قاجار. تهران : انتشارات وزارت امور خارجه.

•قرگزلو، ناصر. (1386). اصلاحات و تجدد در عصر قاجار. سانتاکاترینا (برزیل) : تیپوتیل.

•قوزانلو، جمیل. (1362). جنگ ده‌سالة ایران و روس. تهران : دنیای کتاب.

•کامل‌نیا، حامد و مهدی‌نژاد، محمدجواد. (1391). آشنایی با معماری معاصر. تهران : موسسه علم معمار.

•کیانی، مصطفی. (1393). معماری دوره پهلوی اول. تهران : انتشارات موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.

•محبوبی اردکانی، حسین. (1370). تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران. تهران : دانشگاه تهران.

•مسلمانیان قبادیانی، رحیم و مسلمانیان قبادیانی بهروز. (1387). اسنادی از روابط ایران و روسیه از صفویه تا قاجاریه، به کوشش حسین احمدی. تهران : وزارت امور خارجه.

•مقتدر، رضا. (1372). دوران صدساله تجدد در شهرسازی و معماری. مجله ایران‌نامه، (42) : 270-259.

•میرزایی، محسن. (1396). تاریخچه بریگاد و دیویزیون قزاق از کلنل دومانتویچ تا میرپنج رضاخان سوادکوهی. جلد اول. تهران : انتشارات علم.

•نورائی، مرتضی و آندریوا، النا. (1388). مهاجران روس و اسکان آنها در ایران اوایل قرن بیستم: مرحلة دیگری از استعمار. پژوهش‌های تاریخی، (4) : 21-36.

• Chirkin, G. F. (1916). Otchetnaia zapiska o poezdke vesnoi 1916 g. v Astrabadskuiu I Mazanderanskuiu provintsii Severnoi Persii nachal’nika Pereselencheskogo UpravleniiaG. F. Chirkina," Rossiiskii gosudarstvennyi istoricheskii arkhiv [Russian State History Archive], fond 391, opis 6, delo 306.

• Gyetvai-Balogh, A. (2007). Architecture of the 19th century and the Turn of the century. Budapest University of Technology and Economics. Available from: http://www.eptort.bme.hu. (accessed 15 July 2017)

• Jaubert, P. A. (1821). Voyage en Armenie et Persc. Paris: Ducrocq.

• Shvidkovsky, D. (1996). The Empress and the Architect. New Haven: Yale University Press.

• Shvidkovsky, D. (2017). Russian Architecture of the Nineteenth Century. In The Companions to the History of Architecture, Volume III, Nineteenth-Century Architecture. Edited by M. Bressani. McGill University, and Christina Contandriopoulos, Université du Québec à Montréal.

• Vigel, F. (1928). Zapiski. Vol. 1. Moscow: Krug.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 404
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 590