مفهوم هویت و رویکردی فلسفی به هویت و ماهیت شهر

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد معماری و طراحی شهری.

2 دکتری شهرسازی، استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران.

چکیده

پژوهش حاضر برگرفته از رساله کارشناسی ارشد طراحی شهری است که با موضوع ارتقای هویت کالبدی سیما و منظر شهر اسلامشهر در دانشگاه شهید رجایی ارایه شده است. دیدگاه‌های موجود در مورد چیستی هویت شهر و علل1 ایجادی آن متفاوت و بعضاً پراکنده هستند. عده‌ای از پژوهشگران هویت را صرفاً معنای ذهنی2 نهفته در تاریخ شهر دانسته‌اند و عده‌ای دیگر آن را در انسجام و تداوم ویژگی‌های کالبدی و کیفیت محیط جستجو می‌کنند. این پژوهش با عنایت به تفاوت ریشه‌ای مفهوم هویت در فلسفه غرب و فلسفه صدرایی سعی بر آن دارد تا با بررسی وجودی و اصالت هویت شهر، رابطه ذات و اعراض، مقدمه و مؤخرۀ تقریر هویت شهر را اثبات کند. دو فرضیه وجودِ ذهنی و حقیقی برای هویت و قائل شدن صغرا و کبرا (مقدمه و مؤخره) برای وجود هویت راهبرد تحقیق را مشخص می‌کنند. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش روش کیفی و توصیفی با استفاده از نظریه‌های موجود در اسناد مکتوب و استدلال منطقی و تطبیقی نظریه‌های فلسفی موجود از جمله اصالت وجود، هستی‌شناسی، پدیدارشناسی و حرکت جوهری3 به صورت استنتاج عقلی- فلسفی است. از نتایج حاصل از پژوهش در حوزه وجودی و اشتمالی هویت شهر، می‌توان در تبیین ریشه و منشاء هویت شهر در غرب و فلسفه اسلامی، فهم رابطه وجود و ماهیت برای ادراک هویت بهره برد. نهایتاً این فرض که هویت شهر وابسته به جسم شهر است (مانند روح که در جسم حلول می‌یابد). و هویت با مفهوم ذهنی و حقیقی به مناسبات انسانی مربوط می‌شود به اثبات خواهد رسید. شهر بدون زمینه‌های هویتی، مانند جسم بدون روح است. و روح نیز قابل تقریر نخواهد بود مگر در قالب جسم و تجسم در ظاهری هم سنخ که همان ماهیت یا کیفیت شهر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Concept of Entity and a Philosophical Approach to Entity and City Nature

نویسندگان [English]

  • Mahdi Vaezi 1
  • Masoud Alimardani 2
1 M.A. in Architecture and Urban Design
2 Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran
چکیده [English]

The research is derived from the master thesis of urban design, which is presented with the topic of promoting the physical entity of image and landscape of Islamshahr at Shahid Rajaee University. Existing views on the quiddity of city entity and its causes1are different and sometimes sporadic. Some researchers have identified entity as merely conceptual meaning2hidden in the history of the city, and other researchers look for entity in the integrity and continuity of physical features and the quality of the environment. The study, based on the fundamental difference between the concept of entity in western philosophy and Sadra’s philosophy, attempts to prove the entity of the city by considering the existential and primacy of the city entity, the relationship between essence and accidents, and the prologue and the epilogue of the statement of city entity. Two hypotheses, that is, the subjective and real existence of entity and introducing the minor premise and major premise for the existence of the entity (the prologue and the epilogue), determine the research strategy. The research method uses the qualitative -descriptive method using the theories in written documents and the logical and comparative reasoning of existing philosophical theories, including the primacy of existence, ontology, phenomenology, and substantial motion3 as a rational-philosophical inference. The results of research in the field of existential and inclusiveness of city entity can be used to explain the origin of the entity of city in the West and Islamic philosophy, the understanding of the relation between existence and nature to percept entity. Ultimately, the assumption that the entity of the city is dependent on the framework of city (like the soul that is manifested in the body) and that entity with the subjective and real concept is related to human relations, will be proved. A city without ideational backgrounds is like a body without soul. And the soul can’t be presented except in the form of a body and embodiment in the cognate appearance, which evidently is the nature or quality of the city.

کلیدواژه‌ها [English]

  • City entity
  • nature
  • Entity dimensions
  • Substantial motion
  • Environmental Quality
آموزگار، حبیب ا... . (1333). فرهنگ آموزگار. تهران: انتشارات معرفت.
ابراهیمی دینانی، غلامحسین .(1379). ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، تهران: نشر طرح نو.
بهزادفر، مصطفی.(1390). هویت شهر. تهران: نشر شهر.
پاکزاد، جهانشاه. (1388). مبانی نظری و فرایند طراحی شهری. تهران: وزارت مسکن و شهرسازی.
پاکزاد، جهانشاه. (1389). مقالاتی در باب مفاهیم معماری و طراحی شهری. تهران: انتشارات آرمانشهر.
پروین، پرتوی. (1392). پدیدارشناسی مکان، تهران: نشر فرهنگستان هنر.
پیران، پرویز. (1384). هویت شهرها: غوغای بسیار برای مفهومی پیچیده. مجله آبادی، 15(48) : 9-6.
تابان، محسن، و همکاران. (1391). هویت و مکان، رویکردی پدیدارشناسانه. نشریه هویت شهر، 6(10) : 90-79.
خامنه‌ای، سید محمد. (1384). کنگره جهانی فلسفه. مسکو، ماه می سال 2005.   
داودپور، زهره. (1384). سرعت تحولات شهری و مسئله هویت. مجله آبادی،15(48).
دهخدا، علی اکبر. (1345). لغتنامه دهخدا. تهران : انتشارات دانشگاه تهران.
راپاپورت، آموس. (1366). منشأ فرهنگی مجتمع‌های زیستی. ت: راضیه رضازاده. تهران: نشر جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت ایران.
زندیه، مهدی. (1390). حرکت جوهری و ثبات معرفت. قم : موسسه بوستان کتاب، چاپ و نشر حوزه علمیه قم.
شیرازی، صدرالدین محمد(ملاصدرا). (1383). اسفار اربعه ج 2 به ضمیمة تعلیقات سبزواری، تصحیح، تحقیق و مقدمه: مقصود محمدی، به اشراف سید محمد خامنه‌ای، تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
شیرازی، صدرالدین محمد (ملاصدرا). (1384). اسفار اربعه1-1و 1-2، ت: محمد خواجوی. تهران، انتشارات مولی.    
عمید. (1376). فرهنگ عمید. تهران: انتشارات امیرکبیر.
فتحى، على و آیت‏اللهى، حمیدرضا. (1388). زمان از دیدگاه ملاصدرا و برگسون، فصلنامه علمی پژوهشی معرفت فلسفی، 7(2):131ـ150.
فکوهی، ناصر. (1386). انسان‌شناسی شهری، تهران: نشر نی.
گروه مولفین. (1384). معارف اسلامی. تهران : سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
مایس، فون پیر. (1384). عناصر معماری از فرم تا مکان، ت: دولتخواه، مجتبی. تهران: نشر ملائک.
مدیری، آتوسا. (1387). مکان. نشریه هویت شهر، 2(2): 76-69.
معین، محمد. (1371). فرهنگ معین. تهران: مؤسسه لغتنامه دهخدا.
نقی زاده، محمد. (1386). ادراک زیبایی و هویت شهر. اصفهان : معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان.
Haapala, A. (2004). THE URBAN IDENTITY: The City as a Place to Dwel. Tallinn: Estonian Academy of Arts.
Heidegger, M. (1997). BEING AND TIME. Trans.John Macquarrie, Edward Robinson. Oxford: Blackwell