بررسی رابطة تطبیقی واژة لوگوس از منظر هراکلیتوس و نشان چلیپا در اندیشة ایرانیان

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دکتری فلسفه هنر، دانشکده هنر و معماری آزاد واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی. نویسنده مسئول

2 دکتری فلسفه هنر. استادیار دانشکده هنر و معماری آزاد، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی.

چکیده

بحث از لوگوس در اندیشة هراکلیتوس با نگاه هستی‌شناسانة این اندیشمند یونانی نمود می‌یابد. لذا به منظور روشن‌کردن مفهوم لوگوس از منظر وی و مواجه‌ساختن آن با پرسش‌هایی از معرفت‌شناسی نقش چلیپا -که هدف اصلی این پژوهش است- ابتدا واژة لوگوس در آراء هراکلیتوس مورد بررسی قرار می‌گیرد. در واقع هراکلیتوس‌لوگوس را قانون و اصلی جهانی می‌داند که همة عالم را فرا گرفته و در ذات یگانه، اما برای همگان مشترک هست و تنها تمثیل دیداری آن نوری است که در آتش به ظهور می‌رسد. همانند لوگوس و در موازات آن در اسطوره‌های ایرانی نیز اشه وهیشته نمادی از نظام جهانی، قانون ایزدی و نظم اخلاقی در گیتی است که آتش نمایندة زمینی و این‌جهانی آن محسوب می‌شود، آتشی که قرابت دیرینه‌ای با نقش چلیپا دارد. بر این اساس در پژوهش مطروحه آراء و عقایدی مورد نظر قرار گرفته که مختصات ظاهری و باطنی لوگوس را با اشه وهیشته در راستای همسویی آن دو با نشان چلیپا بررسی کند. بدین ترتیب به منظور آگاهی از رابطة معرفت‌شناسانه بین دو مفهوم و نماد متعالی و پاسخ به این پرسش اصلی که آیا می‌توان چلیپا را نماد و صورت محسوس لوگوس دانست؟ ابتدا قطعات هراکلیتوس در خصوص لوگوس و راز هستی که در آن نهفته است به همراه تأثیر احتمالی آن از اندیشة ایرانیان باستان مورد توجه قرار گرفته و سرانجام به عنوان یافته‌ها و نتایج این تحقیق قیاس عمومی از آراء هراکلیتوس در زمینة آتش به عنوان تنها تمثیل دیداری لوگوس و اندیشة ایرانیان باستان در خصوص حقیقت آتشی که از اشه وهیشته نیرو می‌گیرد. جهت آشکار‌کردن رابطة متعالی بین لوگوس نزد هراکلیتوس و نقش چلیپا نزد ایرانیان انجام می‌پذیرد. روش تحقیق توصیفی- تطبیقی بوده و ابزار و شیوه‌های گردآوری اطلاعات در بردارندة جستجوی کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Observing the relationship between the word “logos” from Heraclitus perspective (Cross Symbol Pattern in Iranians’ thought)

نویسندگان [English]

  • Somayeh Saffari Ahmadabad 1
  • Mohahhadreza Sharifzadeh 2
1
2
چکیده [English]

Discussion of Logos in Heraclitus idea will be seen is represented with ontological sight of this Greek philosopher. Therefore, to clarify the concept of logos from his perspective and facing it to address it with questions about the epistemology of Cross Symbol’s role which is  _the main purpose of this study- , first, the term Logos in Heraclitus’ ideas is investigated. Heraclitus believed Logos as a worldwide principle and rule which surrounded the world. It is a unique matter but common for everyone and appears as a light in the middle of fire. In Iranian’s Mythology Asha Vahishta like Logos symbolize global system, Act of God and morality in the world which introduce fire as its representative on earth. This fire has an old relationship with Corss Symbol Pattern.  Accordingly, in this study, some ideas have been taken into considerations which review the external and internal coordinatescharacteristics of Logos with Asha vahishta, being in line with their alignment with the Cross Symbol.  Thus, to determine the epistemological relationship between these two transcendental concepts and symbol and to answer thisthe main question that if it is possible to consider the Cross Symbol as tangible symbol for Logos,concerning the possibility of regarding cross as the visual   symbol of Logos, first, Heraclitus parts about Logos and the mystery of the universe which is hidden in it, along with its possible impact of ancient Iranians’ thoughts are studied we reviewed Heraclitus’ fragments about Logos and its hidden mystery of the universe as well as its possible impact on the ancient Iranians thoughts. Finally public analogy of Heraclitus ideas about fire which is visible sign of Logos, with ancient Iranians’ thought about fire that was strengthen by Asha Vahishta will be mentioned here as the result and findings of this survey.. It is done toTherefore,   determine the transcendental relationship between Logos in Heraclitus’s ideas and Cross Symbol’s role among Iranians is determined. Descriptive-Analytical method of research has been chosen and resources have been collected in the library.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Logos
  • Element of Fire
  • Asha Vahishta
  • Cross Symbol Pattern
قرآن کریم. 1388. ت : طاهره صفارزاده. تهران : انتشارات اسوه.
اکبری، فتحعلی. 1387. درآمدی بر فلسفة اشراق. تهران : پرسش.
آموزگار، ژاله. 1387. تاریخ اساطیری ایران. تهران : سمت.
باقری، مهری. 1385. دین‌های ایران باستان. تهران : انتشارات قطره.
بختورتاش، نصرالله. 1386. نشان رازآمیز. تهران : آرتامیس.
بصیری، میترا. 1379. ادیان جهان باستان. تهران : انتشارات علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
بویس، مری. 1381. زرتشتیان. ت : عسکر بهرامی. تهران : انتشارات ققنوس.
بویس، مری. 1375. تاریخ کیش زرتشت. ت : همایون صنعتی‌زاده. تهران : انتشارات توس.
پیربایار، ژان. 1376. رمزپردازی آتش. ت : جلال ستاری. تهران : مرکز.
خراسانی، شرف‌الدین. 1357. نخستین فیلسوفان یونان. تهران : انتشارات شرکت کتاب های جیبی.
ذاکرین، میترا. 1390. بررسی نقش خورشید بر سفالینه‌های ایران. نشریه هنرهای زیبا، (46) : 33-23.
رضالو، رضا. 1392. مطالعه سیر نقوش چلیپایی در تزیینات معماری دوره اسلامی ایران و زیباشناسی و نمادشناسی آن. نشریه هنرهای زیبا، 18 (1) : 24-15.
روایات پهلوی. 1367. ترجمه و گزارش مهشید فخرائی. تهران : انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ریخته‌گران، محمدرضا. 1380. حکمت هراکلیتوس. تهران : انتشارات توسعه دانش‌پژوهان جهان.
زادسپرم. 1366. گزیده‌های زادسپرم. ترجمه و تصحیح محمدتقی راشد محصل. تهران : موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ضیمران، محمد. 1379. افلاطون، پایدیا و مدرنیته. تهران : انتشارات نقش جهان.
ضیمران، محمد. 1393. گذر از جهان اسطوره به فلسفه، تهران : انتشارات هرمس.
عطایی، امید 1384. پیامبر آریایی. تهران : انتشارات عطایی.
فرنبع‌دادگی. 1385. بندهش. ترجمه و گزارش مهراد بهار. تهران : انتشارات توس.
کاپلستون، فردریک چارلز. 1391. تاریخ فلسفه جلد اول. ت : سیدجلال‌الدین مجتبوی. تهران : انتشارات علمی و فرهنگی.
کمالی‌زاده، طاهره. 1389. هنر و زیبایی از دیدگاه شهاب‌الدین سهروردی، تهران : انتشارات فرهنگستان هنر.
گاهان. 1305. ت : ابراهیم پور داوود، بمبئی.
گریشمن، رومن. 1335. ایران از آغاز تا اسلام. ت : محمدمعین. تهران : انتشارات علمی و فرهنگی.
مهدی نژادمقدم،لاله. 1388. نقوش مقرنس‌های ایوان ایلخانی در مجموعه بسطام. کتاب ماه هنر، (131) : 89-84.
ویل رایت، فیلیپ. 1390. هراکلیتوس. ت : فریدالدین رادمهر. تهران : چشمه.
یاحقی، محمدجعفر. 1375. فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی. تهران : سروش.
Bartholomae, Ch. (1904). Altiranischen Worterbuches. Strassburg: Publisher.
Burnet, J. (1892). Early Greek Philosophy. London: Publisher.
Duchesne Guillemin, J.(1963). Heraclitus and Iran. Chicago: The University of Chicago Press.
Gorden, H. C. (1989). The Johannine Logo. U.S.The Trinity Foundation: Publisher.
Glasson,T. F. (1952). Heraclitus Alleged Logos Doctrine. J.T.S ,n.s.3: Publisher.
Heidegger, M. (1975). Early Greek Thinking. Francisco Harper: Publisher.
Jaeger, W. (1933-1947). Paideia,die Formung des griechischen Menschen, German: Paideia The Ideals of Greel Culture.
Jaeger, W. (1947). The Theology of the Early Greek. Oxford: Publisher.
Lassalle, F. (1858). Die Philosophie Herakleitos des Dunklen Von Ephesos. Berlin Publiisher.
Miller, Ed.L.(1981). The Logos of Heraclitus. The Harvard Theological Review. Cambridge: University of Cambridge.
Marcovich, M. (1967). Heraclitus. Merida Venezuela University.
Wheelright, Ph. (1964). Heraclitus. New York: Atheneum.
www.mashreghnews.ir. Accessed 7/6/2016
www.si.edu. Accessed 1/6/2015