تحلیل روند بازسازی آبادان و خرمشهر از دیدگاه‌های نظری

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسنده

دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

جنگ تحمیلی با فاصلة کوتاهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران آغاز گردید و بازسازی ویرانی‌های آن که در نظر بود همزمان با ادامة جنگ صورت گیرد، متأثر از جو انقلابی و ایده‌آل‌های تحقق جامعة اسلامی و انقلابی بود. در این رابطه هدف بازسازی نفی گذشتة متبلور در رژیم گذشته با محوریت تفکرات تجدد خواهانه بوده است. این نقطه مشترک با تفکرات مدرنیستی، که در دهه 1960 و 1970 رواج داشته است، در ایران نیز توسط تحصیل کردگان دهه های های 1960 و 1970 کشورهای غربی وارد شده بود و تا پیش از پیروزی انقلاب در طرح های معماری و شهرسازی گوناگونی مجال بروز در فضاهای محدودی پیدا کرده بود. اما این فرصت بازسازی پس از جنگ بود که فرصت بیشتر و فضای گسترده تری را پیش روی آنان گذاشته است تا تفکرات مدرنیستی خود را به محک تجربه بگذارند.
در این مقاله سعی خواهد شد جوانب مختلف روند بیست سالة بازسازی منطقه را بر اساس پایه‌های علمی و نظریات رایج بازسازی مورد ارزیابی قرار داد.دست‌یابی به‌شناخت مبتنی بر پایه‌های علمی و متکی بر نظریه‌های معتبر جهانی می‌تواند راهبر تصمیم‌گیران و برنامه‌ریزان در رابطه با بازسازی و توسعة این منطقه، به‌سوی برنامه‌های کارآمد باشد. این مقاله سعی دارد به‌چنین شناختی دست یافته، راه‌کارهای کارآمد بازسازی را پیش روی تصمیم‌گیران قرار دهد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

analysis of reconstruction process of abadan & khoramshahr from theoretical view point

نویسنده [English]

  • sharif motavvaf
برومند، اسفندیار (1372) نگاهی به‌بازسازی آبادان؛ آبادی، سال دوم، شماره 8، بهار 1372، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران، ایران.
بنیاد مسکن (1368) طرح بازسازی جزیرة آبادان؛ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ایران، تهران.
بنیاد مسکن (1370) طرح بازسازی منطقة خرمشهر؛ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ایران، تهران.
حبیبی، محسن (1365) بازسازی الاصنام و ورشو؛ ترجمة مقاله‌ای ارائه شده در سمینار بین المللی بازسازی در فرانسه در سال 1983، منتشر شده توسط مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، تهران، ایران.
دفتر فنی (1364) تجربه‌های بازسازی مناطق جنگزده از دیدگاه مسئولین دولتی؛ دفتر فنی پژوهشی و آموزشی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی؛ تهران، ایران.
دفتر فنی (1367) دیدگاه مختلف در رابطه با بازسازی خرمشهر؛ دفتر فنی پژوهشی و آموزشی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی؛ تهران، ایران.
دفتر فنی (1369) مطالعة امکان احیای مناطق تسطیح شدة خرمشهر؛ گزارش توجیهی پروژة اجرایی دفتر فنی پژوهشی و آموزشی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی؛ تهران، ایران.
دفتر فنی (1370) پروژة احیای مناطق تسطیح شدة خرمشهر؛ گزارش نتایج مطالعات پروژة اجرایی دفتر فنی پژوهشی و آموزشی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی؛ تهران، ایران.
کامروا، محمدعلی (1365) استراتژی بازسازی پس از جنگ دولت جمهوری اسلامی ایران؛ سخنرانی منتشر نشده برای دانشجویان دورة کارشناسی ارشد شهرسازی دانشگاه تهران.
کامروا، محمدعلی (1367) اصول پیشنهادی برای بازسازی و نوسازی خرمشهر؛ ستاد معین بازسازی خرمشهر، تهران، ایران.
کوپ، آناتول (1366) معماری بازسازی؛ ترجمة دکتر محسن حبیبی؛ مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، تهران، ایران.
گزارش (1371) بیا با من به‌خرمشهر: گزارشی از داخل خرمشهر؛ مجلة گزارش؛ تهران، ایران.
ماندان (1364) طرح جامع بازسازی ظربتی خرمشهر؛ مهندسین مشاور ماندان، تهران، ایران.
مطوف، شریف (1367) ارزیابی بازسازی هویزه؛ تز منتشر نشدة کارشناسی ارشد دورة شهرسازی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
میرمیران، س. ح. (1371) استراتژی‌های بازسازی در طرح جامع خرمشهر؛ آبادی، سال اول، شماره 4، بهار 1371، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران، ایران.
نقش جهان پارس (1370) طرح جامع بازسازی خرمشهر؛ مهندسین مشاور نقش جهان پارس، تهران، ایران.
Davis, Ian (ed.) (1989) Guidelines for Authorities Responsible for the Reconstrctuion of Towns and cities Devastated by War; The Second Workshop on Settlement Reconstruction after War; The Disaster Management Centre Oxford Polytechnic & Institute of Advanced Architecture Studies, University of York, York, UK.
 Diefendorf, Jeffery, M (1989) Urban Reconstruction in Europe after World War II; Urban Studies; 1989,Vol. 26, pp.128-143.
El-Masry, Souhail, D. (1992) Reconstruction After Disaster: A Study of War-Damaged Villages in Lebanon: the Case of Al-Burjain; Unpublished dissertation for the degree of PhD (Arch), University of Newcastle upon Tyne, Newcastle upon tyne, UK.
Madani-Pour, Ali-Riza (1989) Post-War Reconstruction and Participation of the Public; paper presented at The Second York Workshop on Settlement Reconstruction After War; 16-18 May 1989, IOAAS, University of York, York, UK.
Maskrey, Andrew (1989) Disaster Mitigation: Community Based Approach; Oxfam; Oxford, UK.
Motawef, Sharif (1996) Reconstruction Policy and Implementation in War Disaster Areas: the case of Khorramshahr, Iran; Unpublished PhD Thesis, Heriot-Watt University, Edinburgh, UK.
Osborn, F. J. & Whittik, A. (1977) The New towns: Their Origins, Achievements and Progress; Leonard Hill, London, UK.
Silverman, David (1993) Interpreting Qualitative Data; SAGE Publication; London, UK.
Turner, F. C. John (1976) Housing by People: Towards Autonomy in Building Environment; Habitat International, Vol. 16, No. 2, pp. 113-126.