چشمه عمارت عباس آباد

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای باستان شناسی و حفاظت آثار سنگی. امریکا و انگلستان

2 کارشناس باستان شناسی

چکیده

            گرایش‌ به‌ آب‌ و نوازش‌ و ستایش‌ آن‌ و حتی‌ به‌ نوعی‌ بازی‌ با آب‌ در دوره‌های‌ مختلف‌ به‌ شکلهای‌گوناگون‌ وجود داشته‌ است‌، اما این‌ امر در دوره‌ صفویه‌ با ساختن‌ بناها، کاخها و باغهای‌ باشکوه‌ بسیارچشمگیر می‌شود. به‌ ویژه‌ جویها و فواره‌های‌ موجود در کاخها و باغهای‌ این‌ دوره‌ می‌تواند علاقه‌پادشاهان‌ صفوی‌ و مردم‌ این‌ دوره‌ را به‌ آب‌ و چشم‌اندازهای‌ آن‌ به‌ خوبی‌ نمایان‌ سازد.  چشمه ‌عمارتهای‌ مختلفی از عهد صفویه‌ برای‌ ما به‌ یادگار مانده‌ است‌ که‌ برخی‌ از آنها از نظر فنون‌ علمی‌ بسیارجالب‌ توجه‌ هستند.                         اغلب واژه‌ چشمه‌ عمارت‌، به‌ بنایی‌ که‌ روی‌ آب‌ ساخته‌ شده‌ باشد اطلاق‌ می‌ شود. در حالی‌ که‌ معنای‌ واقعی‌ چشمه‌ عمارت‌، بنایی‌ است‌ که‌ در جوشش‌ و جریان‌ آب‌ نقش‌ داشته‌ باشد. در میان‌بناهای‌ مختلفی‌ که‌ به‌ نام‌ چشمه‌ عمارت‌ در ایران‌ و کشورهای‌ دیگر ساخته‌ شده‌، چشمه‌ عمارت‌عباس‌آباد بهشهر را می‌توان‌ چشمه‌ عمارت‌ واقعی‌ دانست‌؛ چرا که‌ این‌ بنا در زیر آب‌ قرار گرفته‌ و در جوشش‌، جریان‌ و فوران‌ آب‌ نقش‌ اساسی‌ داشته‌ است‌. این‌ بنا به‌ همراه‌ ملحقات‌ خود همچون‌ سد، اسکله‌، تنبوشه ها و بنای‌ آلاچیق‌ طبقه‌ دوم‌ آن‌ در کنترل‌ آب‌ دریاچه‌، هدایت‌ آب‌ و ایجاد دهها فواره‌در نقاط‌ مختلف‌ باغ‌ و مجموعه‌ عباس‌آباد که‌ تعداد آنها بنا بر گفتة‌ جهانگردان‌ به‌ پانصد عدد می‌رسید، نقش‌ تعیین‌کننده‌ای‌ داشته است. ساخت‌ این‌ بنا به‌ همراه‌ ملحقات‌ دیگر بی‌تردید به‌ منظور دست‌یابی‌ به‌ یک‌ هدف‌ مشترک‌ بوده، ‌اما کارکرد شگفت‌آور آن‌ که‌ در جهان‌ بی‌نظیر است‌، نشان‌دهندة‌ اندیشه‌ و توانمندی‌ دانشمندان‌ ایرانی‌عهد صفوی‌ است‌. در مقاله‌ حاضر ویژگیهای‌ این‌ بنا، بخشهای‌ مختلف‌ آن‌ و چگونگی‌ کارکرد چشمة‌ عمارت‌عباس‌آباد،  بر اساس تحقیقات‌ و کاوشهای‌ میدانی‌ که‌ اینجانب در سال 1352در این‌مجموعه‌ به‌ انجام‌ رسانده‌ ام، تدوین‌ گشته‌ است‌.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Spring of Behshahr Mansion

نویسندگان [English]

  • ali akbar sarfaraz 1
  • zeinab amoon 2
1
2
چکیده [English]

Attention to the water and giving respect to it has very long history Iran ,however this phenomenon has reached to its zenith in safavid by building many palaces as weii as gardens. The patterns of these gardens show the Iranian peoples respectful attitudes towards thew. Springs have a special role in gardening in safavid period. The combination of palace and spring is called spring – building. Abbas-Abad spring – building in behshahr is one of the best example for these spaces inIran. This building contains many componet suchas dam-lake-port-etc. The complexity of this garden shows powerful potentials of concentrated on this garden, it,s pattern, and functions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Behshahr