بررسی سلیقه های زیبا شناسانه کاربران در انتخاب نوع گیاه و خصوصیات مربوط به آن به عنوان عنصری مهم در منظر

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 استاد مهندسی فضای سبز پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران و عضو وابسته گروه معماری منظر دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و گروه معماری منظر دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد فضای سبز دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران

چکیده

عناصر گیاهی زینتی، در محیط و منظر جنبه کاربردی بیش از زیبایی دارند. در اینگونه فضا باید در کنار مسائل زیبایی به جنبه های عملکردی گیاهان نیز توجه نمود. برخی گیاهان که دارای کیفیات خاص زیبا شناسانه و محرک حواس آدمی هستند، نقش کلیدی در این میان بازی می کنند. در تحقیقی سعی در برآورد نوع نگرش زیباشناسانه 450 نفر از کاربران فضای سبز به صورت آزمون نظرسنجی گردید، به نحوی که فضای طراحی شده در نهایت مطابق سلیقه و ذائقه کاربران باشد. از طرف دیگر با طرح این سوال که آیا اختلاف معنی داری بین پسران و دختران در معیارهای زیباشناسی پوشش گیاهی وجود دارد یا خیر، به بررسی اختلاف نظرات جنس مذکر و مؤنث در نوع مسائل زیباشناختی و همچنین نگرش دانشجویان و غیر دانشجویان، جهت کاربردی تر کردن فضای سبز برای اقشار مختلف جامعه پرداخته شد. با این کار می توان اصول طراحی را اولویت بندی و استاندارد سازی نمود. در این تحقیق، محوطه هشت دستگاه دانشکده کشاورزی کرج دانشگاه تهران با وسعت 7/1 هکتار به عنوان نمونه موردی در نظر گرفته شده که در قسمتی از آن، طراحی به صورت سه بعدی توسط نرم افزار3D-Studio MAX ver.6  صورت گرفت. تصاویر در اختیار 450 نفر از کاربران محیط قرار داده شده و از آنها نظر سنجی به عمل آمد. نظرسنجی های صورت گرفته توسط نرم افزار Spss ver.11  به روش کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج نشان دهنده علاقه استفاده کنندگان فضا به وجود عواملی مانند سایه، فرمهای طبیعی، تراکم کاشت بالای گیاهان و رایحه گیاهان در فضا و اولویت بندی دیگر علایق بود با استفاده از نتایج اینگونه نظرسنجی ها می توان فضایی را طراحی کرد که علاوه بر رعایت اصول علمی، متناسب با انتظارات و فرهنگ بومی کاربران نیز باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Studing the Aesthetic favorites of users in planting design and the related charracteristics as an important element of landscape

نویسندگان [English]

  • Mohsen Kafi 1
  • morteza asgarzade 2
چکیده [English]

  Ornamental plant elements have some roles in environment and landscape more than aesthetics. In these spaces, we should consider both aesthetics and application reasons. Some plants, which have special aesthetic qualities, and can stimulate people senses, have most important roles in this case. In a research, we tried to evaluate the kind of aesthetic opinions of 450 people of landscape users through an opinion assessment. At last, this landscape should be adaptive with people desires and demands. On the other side, with asking this question that is any differences between girls and boys in aesthetic parameters of plant covers and planting design. So, the differences between girls and boys and also students and non-students were studied to make the spaces more applied. With these studies, we can make our principles of designs, more standard and graded. The case in study was “Hasht Dastgah”, Agriculture Faculty,UniversityofTehran, which was 1.7 hectare and designing was done in one part of it, by using 3D Studio MAX ver. 6.0 as 3-dimentional software. The survey which was done among people, was analyzed by using Spss software through Chi-square test and it’s results obviously appeared the acceptance of some factors such as shades, natural forms, intensive culture and scents. Finally by using the results of such studies, we can design spaces, which are not only due to scientific principles, but also in harmony with Iranian native culture, and it’s expectations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • landscape
  • Aesthetics
  • scenery
  • SPSS
  • 3-D Studio MAX
بهبهانی، هما،1372، معماری با طبیعت در گذر زمان، موسسه مطالعات محیط زیست دانشگاه تهران، تهران.
حکمتی،جمشید، 1375، طراحی باغ و پارک، مرکز نشر علوم کشاورزی، تهران.
دونالد، ویلبر، 1348، باغ های ایران و کوشک های آن، ترجمه مهین دخت صبا، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران.
سیروس صبری، رضا، 1382، منظر شهری، فصلنامه معماری ایران، دوره سوم، شماره 12و13، تهران.
کلیجی، هومن، 1382، معماری منظر و ابعاد کیفی زندگی اجتماعی، فصلنامه معماری ایران، دوره سوم، شماره 12و13، تهران.
پیر نیا، محمد کریم، 1369، شیوه های معماری ایرانی، نشر هنر اسلامی، تهران.
آریانپور، علیرضا، 1365، پژوهشی در شناخت باغهای ایرانی و باغهای تاریخی شیراز، ناشر فرهنگسرا، تهران.
کلارک، کنت، 1370، سیر منظره پردازی در هنر اروپا، ترجمه بهنام خاوران، نشر ترمه، تهران.
شاردن، جان، 1365، سیاحت نامه شاردن، جلد 8، انتشارات امیر کبیر، تهران.
آریانپور، علیرضا، 1365، پژوهشی در شناخت باغهای ایرانی و باغهای تاریخی شیراز، نشر فرهنگسرا، تهران.
 استروناخ، دیوید، ١٣٧٩، باغ سلطنتی پاسارگاد (گزارشی از کاوشهای انجام شده توسط موسسه مطالعات ایرانی بریتانیا) از ١٩٦١ تا ١٩٦٣ ترجمه: دکتر حمید خطیب‌شهیدی، سازمان میراث فرهنگی کشور، تهران.
بهبهانی، هما و فرهاد ابوضیاء، 1374، طرح پژوهشی الفبای کالبد باغ ایرانی دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران.
تیتلی، نورام، ١٣٥٦،  گیاهان و باغها در هنر ایران، ترجمه کلودکرباسی، مجله موزه‌ها، شماره ٧ ، اداره کل موزه وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.