باغ و باغ سازی در فرهنگ ایرانی و زبان فارسی

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه شهرسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه بین المللی امام خمینی

چکیده

در این مقاله ضمن اشاره به اهمیت زبان در تولید، حفظ و تداوم فرهنگ و هویت در جامعه، به یکی از دست آوردهای زبان فارسی در انتقال یک حوزه معنایی و نظام مفهومی میپردازیم. این حوزه معنایی همانا بیان فرهنگی - مفهومی فضاهای سبز طراحی شده و ساخته شده توسط جامعه ایرانی در طول تاریخ است. برای نامیدن اینگونه فضاها در زبان فارسی از لغات متعددی استفاده می شده است. مجموعه این کلمات و معانی مرتبط با آنها یک انگاره ذهنی- فرهنگی را ترسیم و تصویر می کند که می توان آنرا الگوی فرهنگی – تاریخی باغسازی بومی و با هویت ایرانی دانست. الگویی که در ضمن، در طول زمان، متحول و متنوع شده  ولی متاسفانه امروزه ما اطلاع زیادی از آن نداریم. در نهایت هدف این مقاله آن است که خواننده را با ارتباط متقابل و پویای فرهنگ - زبان- فضا، و این بار در رابطه با طراحی فضاهای سبز، در ایران آشنا نماید. از سوی دیگر این مقاله در صدد نشان دادن روش متفاوتی در تفسیر فضاهای انسان ساخت گذشته در ایران است. شاید این روش بتواند به شناخت برخی از ناشناخته های موجود در مورد فلسفه وجودی و تفسیر اینگونه فضاها کمک کرده و ما را در مورد پیوند بین گذشته، حال و آینده، در فرایندهای برنامه ریزی و طراحی های محیطی در ایران، یاری رساند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Gardens and Construction of the Gardens in the Iranian Culture and Persian Language

نویسنده [English]

  • naser barati
چکیده [English]

In this essay firstly the significance of the language and its role in developing، protecting and continuity of the culture and identity is being explained; and secondly، the Persian language achievements in transmission of meaning and conceptual systems in the field of designing of the green space،based on cosmological patterns، are being described. Persian language has many words to name natural and designed green spaces، which are based on Iranian history، culture and aesthetics. These words nowadays are being neglected. In this article، the worlds are using to name green spaces in Persian language are presented. By mentioning this we are trying to show a new way to read and to interprete the built environment elements` in Iran، particularly green spaces.This kind of seeing and reading the environments may help to solve some of the problematic and unknown dimensions of planning and designing urban green spaces in Iran and to make connection among past، present and the future in this field.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Garden. Culture
  • language
  • green space
  • Persian language
  • Meaning
  • Conception
احمدی، بابک. 1380 ساختار و هرمنوتیک، گام نو.
انوری، حسن و دیگران. 1381، فرهنگ بزرگ سخن، انتشارات سخن، 1381.
اوشیدری، جهانگیر. 1371، دانشنامه مزد یسنا، انتشارات نشر مرکز.
براتی، ناصر و دیگران. 1380، اجزا و عناصر محیطی در زبان فارسی و مقایسه لغات نمونه در زبان های فارسی، انگلیسی و فرانسه، تحقیق منتشر نشده، مرکز مطالعات و تحقیقات معماری و شهرسازی اسلامی- دانشکده هنرهای زیبا- دانشگاه تهران.
براتی، ناصر. 1381، ارتباط متقابل زبان و محیط: چالشی در مقابل تفکرات مدرن در مورد محیط زیست، فصنامه پژوهش، شماره پنجم، انتشارات جهاد دانشگاهی.
براتی، ناصر.1383، نگاهی نو به مفهوم خانه در زبان فارسی و فرهنگ ایرانی، فصلنامه خیال، شماره 10، انتشارات فرهنگستان هنر.
 توسلی، محمود. 1374، مفهوم فضا در مسجد شیخ لطف الله و میدان نقش جهان، فصلنامه آبادی، شماره 19، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
جان، مک کواری، 1376، مارتین هایدگر، ترجمه محمد سعید حنایی کاشانی، انتشارات گروس.
حقدار، علی اصغر . 1380، فراسوی پست مدرنیته: اندیشه شبکه ای، فلسفه سنتی و هویت ایرانی، انتشارات شفیعی.
دهخدا، علی اکبر. 1377، لغت نامه دهخدا، انتشارات دانشگاه تهران، ( جلد 15-1).
شولتز، کریستیان نوربری. 1381، مفهوم سکونت: به سوی معماری تمثیلی، ترجمه محمود امیریاراحمدی، انتشارات آگاه.
عریان، سعید. 1371، متون پهلوی (ترجمه - آوا نوشت)، انتشارات کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
مرتضوی، شهرناز.1380، روان شناسی محیط و کاربرد آن، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی
قیطوری، عامر. 1378، زبان، نشانه و معنا، نامه فرهنگ، شماره چهار.
نیلی پور. 1378 میزگرد، نامه فرهنگ، شماره چهار.
ویگوتسکی، ل. س. 1361، اندیشه و زبان، ترجمه الف صبوری، نشر اندیشمند.
هنریتا مور. 1378،  پل ریکور:کنش،معناومتن،ترجمه نسیم مجیدی قهرودی،نامه فرهنگ،شماره چهار.
Barati، Nasser. et al. (1997). Language and   Organization of the Built Environment، Environments، Vol. 25، No. 1، Canada.