ساحت تخیل در تصویرسازی کتاب کودک گروه سنی (الف و ب) مبتنی‌‌بر نظریۀ «ساموئل تیلور کالریج (مطالعۀ موردی آثار گلندا اسبورلین، ناتالی پودالف و نیکولتا سیسولی)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دکتری پژوهش هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

چکیده

بیان مسئله: تخیل از عوامل سازندۀ تصویرسازی است و در عرصۀ ادبیات و هنر در ساحت اندیشه قرار می‌گیرد. پرداختن به عنصر تخیل در ادبیات کودکان از قرن 18 میلادی در انگلستان شکل گرفت و نخستین کتاب‌های مصور با بهره‌گیری از خیال‌پردازی در همین دوره مصور شدند. مبحث تخیل در همین زمان به‌صورت مبسوط در ادبیات انگلستان توسط «ساموئل تیلور کالریج» مورد تأمل قرار گرفت.
هدف پژوهش: این پژوهش با نگاهی به رویکرد کالریج، فرایند ذهن خلاق در آفرینش هنر توسط هنرمند را مورد مطالعه قرار می‌دهد. با توجه به اهمیت تخیل در تصویرسازی، این مقاله سعی دارد بنیان اندیشه‌های کالریج را که مبتنی‌بر تداعی تخیل آفریننده و تعلیق ناباوری است، در خلق آثار تصویرسازی کتاب کودک بازشناخته و بحث تخیل در آرای کالریج را مورد مداقه قرار دهد. این پژوهش به این پرسش پاسخ می‌دهد که آیا تخیل نمایش داده‌شده در تصویرسازی ادبیات کتاب کودک می‌تواند دربرگیرنده آرای کالریج باشد؟
روش پژوهش: بنابر آنچه بیان شد هدف تحقیق، فهم تخیل در تصویرسازی و ارتباط آن با قوۀ ذوق و نحوۀ ادراک هنر توسط هنرمند و ذهن مخاطب با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی و براساس منابع مکتوب است. ازاین‌رو با ذکر نمونه‌های تصویری از تصویرگران معروف خارجی، مبحث تخیل مورد تحلیل قرار می‌گیرد.
نتیجه‌گیری: تصویرسازی‌کودک‌ به ‌عنوان‌ مقوله‌ای مستقل، پدیده‌ای نسبتاً نو در ایران است که کمتر از سایر مقولات تجسمی بدان پرداخته شده است. این عرصه با کمبودها و نقصان‌های بسیاری روبه‌رو است که شاید بخش عمدۀ آن را تازگی وکم‌سالی آن توجیه می‌کند. از این‌رو اولین و مهم‌ترین عامل روی‌آوری نگارندگان به این عرصه و ضرورت پژوهش، رفع گوشۀ کوچکی از این کمبودها بوده است. به نظر می‌رسد برخی شیوه‌های تصویر‌سازی در کتاب کودک، جزئی از عناصر تخیل در دیدگاه کالریج را شامل می‌شود.کودک با رؤیت تخیل در تصویرسازی به امکان کشف معنا و دریافت باطن پدیده‌ها، به‌جای ادراک حسی صرف نائل می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Realm of Imagination in the Illustration of the Children’s Book of the for the Age Group of 4 to 9 Years Based on the Theory of Samuel Taylor Coleridge* (Case study: The works of Glenda Sburelin, Natalie Pudalov & Nicoletta Ceccoli)

نویسندگان [English]

  • Marzieh Toraji 1
  • Effat Sadat Afzal Tousi 2
1 Ph.D. Candidate in Art research, University of Al-Zahra, Tehran, Iran.
2 ssociate Professor of Department of Art Research, Faculty of Arts, Al-Zahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Problem statement: literature and art is placed in the realm of thought. The subject of imagination in children’s literature in England dates back to the 18th century, and the first illustrated books were written with the help of the imagination at that time. At the same time, the subject of imagination was dealt with in detail in English literature by Samuel Taylor Coleridge. Concerning the Coleridge approach, this study examines the process of innovative creativity in the creation of art by the artist.
Research objective: Given the importance of the imagination in illustration, this paper seeks to identify the basis for Coleridge’s ideas in creating children’s books illustration which is relying on the association of creator’s imagination and the suspension of disbelief, in the creation of works to acknowledge the recognition of children’s books and discuss the imagination in Coleridge’s ideas. Research Question is Would the imagination shown in children’s literary book illustrations comprise the Coleridge ‘s views?
Research method: According to what has been stated, the research aims to understand the role of imagination in illustration and its relation to virtue ability, and the way an artist and audience’s mind perceive art and the audience’s mind by using a descriptive-analytical method based on the written sources. Therefore, the theme of imagination will be analyzed using visual examples of famous foreign illustrators.
Conclusion: The children’s book illustration as a dependent issue is a relatively new phenomenon in Iran, which less has been dealt with compared to the other visual categories.
There are many gaps and shortcomings in this area, that can mostly be justified by its novelty and uncommonness. Therefore, the first and most important factor in the author’s approach to this field, and the research necessity was to fill a part of these gaps. Some of the illustrations in the children’s book seem to contain elements of Coleridge’s imagination. By seeing the image element in pictures, the child can discover the meaning behind it, receive the quiddity of phenomena rather than just receiving sensory perceptions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imagination
  • Children’s book illustration
  • Samuel Taylor Coleridge
  • Suspension of disbelief
ارسطو. (1357). ارسطو و فن شعر (ترجمۀ عبدالحسین زرین‌کوب). تهران: امیرکبیر.
ارسطو. (1384). متافیزیک (ترجمۀ شرف‌الدین‌ خراسانی). تهران: حکمت.
افلاطون. (۱۳۸۰). مجموعه آثار افلاطون (ترجمۀ محمدحسن لطفی). تهران: خوارزمی.
اکرمی، جمال‌الدین. (1387). سازه‌های روایتی تصویری. کتاب ماه و کودک و نوجوان، 134: 69- 81.
باوره، موریس (1390)، تخیّل رمانتیک (ترجمة فرحید شیرازیان). ارغنون، (2)، 55-78.
بلخاری قهی، حسن. (1386). ابداعات فارابی در مفهوم و کارکرد تخیل. پژوهش‌نامۀ علوم انسانی، (54)، 55-58.
بلخاری قهی، حسن. (1387). بررسی تطبیقی آرای ابن‌ سینا و ساموئل کالریج در مورد تمایز میان خیال و تخیل. اندیشه دینی، (27)، 1-24.
بلک‌برن، سایمون. (1397). پرسش‌های اساسی فلسفه (ترجمۀ مریم تقدیسی). تهران: ققنوس.
بومن، مری. (1396). فراروایت در ارباب حلقه‌ها (ترجمۀ نیما م. اشرفی). تهران: اطراف.
حکمت، نصرالله (1381). حکمت و هنر در عرفان ابن عربی: عشق، زیبایی و حیرت. تهران: فرهنگستان هنر.
داداشی، ایرج. (1381). عالم خیال به روایت شیخ اشراق. خیال،  (1)، 6-25.
دهخدا، علی‌اکبر. (1377). لغت‌نامۀ دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
راسل، برتراند. (1365). تاریخ فلسفه غرب (ترجمۀ نجف دریابندری). تهران: پرواز.
رجبی، روح‌الله. (1381). مکتب خیالی نگاری. گلستان هنر، (2)، 73 -90.
زکوی، سارا. (1389). مطالعۀ چگونگی ایجاد فضای تخیلی در تصویرسازی کتاب‌های کودکان سال‌های اول دبستان در 10 سال اخیر ایران. پایان‌نامۀکارشناسی ارشد تصویرسازی، دانشگاه شاهد، تهران.
زرین‌کوب، عبدالحسین. (1373). نقد ادبی، چاپ پنجم. تهران: امیرکبیر.
ژیلسون، اتین. (1361). نقد تفکر فلسفی غرب (ترجمۀ علی احمدی). تهران: اقبال.
سجادی، سید جعفر. (1388). فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا. تهران: حکمت.
شیخ‌الاسلامی، علی (1386). خیال و مثال و جمال در عرفان اسلامی. تهران: فرهنگستان هنر.
شیخ‌الاسلامی، علی. (1391). خیال و مثال و جمال در عرفان اسلامی. تهران: فرهنگستان هنر.
صدیقی، مهرداد. (1390). تحلیل عوامل و عناصر تأثیرگذار در تصویرسازی. پایان‌نامۀ منتشرنشدۀ دکتری پژوهش هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
کاپلستون، فردریک. (۱۳۸۵). تاریخ فلسفه، جلد یکم: یونان و روم (ترجمۀ سید جلال‌الدین مجتبوی). تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
کربن، هانری. (1383). تخیل خلاق در عرفان ابن عربی (ترجمۀ انشاالله رحمتی). تهران: جامی.
کریگ، ادوارد. (1398). نگاهی گذرا به تفکر فلسفی در جهان اسلام (ترجمۀ محمود زارعی). تهران: امیرکبیر.
محمدی، محمدهادی. (1387). فانتزی در ادبیات کودکان. تهران: روزگار.
مگز، فیلیپ بی. (1389). تاریخ طراحی گرافیک (ترجمۀ اعظم فراست). تهران: سمت.
مهرمحمدی، محمود. (1389). بازشناسی مفهوم و تبیین جایگاه تخیل در برنامه‌های درسی و آموزش با تأکید بر دوره ابتدایی. مطالعات تربیتی و روان شناسی، 11 (1)، 5-20.
نوری، نظام‌الدین. (1390). مکاتب، سبک‌ها و جنبش‌های ادبی و هنری جهان تا پایان قرن بیستم. تهران: یادوارۀ اسدی.

Abrams, M.H. (1997). The Norton anthology of English literature, six editions. New York: Norton Company.
Coleridge, S. T. (1816). Kubla Khan. Reading: Two Rivers Press
Coleridge, T. S. (1817). Biographia Literia, chapter X1V. Oxford: Bodleian collection library.
Criggs, E.L. (1996). Collected letters of Samuel Coleridge, 6vol. London: Oxford.
Egan, K. (1992). Imagination in Teaching and learning: The Middle School Years. Chicago: The University of Chicago Press.
Ford, J. (2005). Coleridge on dreaming romanticism, dreams and medical imagination. Cambridge: university press.
Hall, V. (1964). A short story of literary criticism. New York: The Merlin Press.
Holland, N. (2014). Literature and Brain Literature, international Journal of art and culture, (13), 18-31.
Hartley, E. (1987). Coleridge, Poeitacal works, London, Oxford university.
Holmes, R. (.(2007 Coleridge early visions. London: Harper Perennial.
Hunt, P. (1994). An introduction to children’s literature. London: Oxford.
Mutasem, T. A. (2014). S.T. Coleridge attitudes towards nature and their effects on his poet. Humanities and social science, 14(6), 176-183.