TY - JOUR ID - 41 TI - بازیابی شهرهای باستانی با استناد به متون تاریخی: نمونة موردی دارابگرد JO - باغ نظر JA - BAGH LA - fa SN - 1735-9635 AU - کریمیان, حسن AU - سیدین, ساسان AD - Y1 - 2009 PY - 2009 VL - 6 IS - 11 SP - 69 EP - 82 KW - دارابگرد KW - شهر KW - منظر KW - فضا KW - عملکرد KW - اسطوره KW - ساسانی KW - اسلامی DO - N2 - دارابگرد که به نوعی می¬توان آن را نخستین پایتخت شاهنشاهی ساسانیان دانست، احتمالاً اولین تجربة ساخت شهر با پلان مدور در جنوب ایران نیز به شمار می¬آید. نمونه¬ای که بعدها در ساخت شهر اردشیرخوره مورد تقلید واقع شده است. مطابق نوشته¬های جغرافی¬نویسان و مورخان، شالودة شهر به روزگار شاهنشاهی داریوش اول هخامنشی نهاده شده است. منابع تاریخی گواه بر¬آنند که دارابگرد در عصر ساسانیان شهری بود با وسعت تقریبی 203 تا 314 هکتار، که بوسیلة باروی رفیع دایره¬ای و خندقی عمیق محافظت می¬گشت. ارگ حکومتی که بر فراز کوهی گنبدی شکل و منفرد در مرکز شهر استوار بود، هرگونه جابجایی درون شهر و دشت داراب را قابل کنترل می نمود. این منابع همچنین روشن می¬سازند که زندگی در دارابگرد تا قرنها پس از سقوط ساسانیان نیز رونق داشته؛ لیکن از این شهر عظیم، امروزه جز خرابه¬هایی برجای نمانده است. از آنجائیکه علیرغم بر یک سده فعالیت باستانشناسی در کشور هیچ¬گونه تحقیق جامعی که فرم و عملکرد فضاهای دارابگرد را روشن سازد به انجام نرسیده، در این نوشتار تلاش گردید تا با اتکاء به منابع تاریخی، ویژگی¬های عمومی و فضایی این شهر کم نظیر ایران باستان بازیابی و چهره¬ای از دوران رونق آن احیاء شود. UR - http://www.bagh-sj.com/article_41.html L1 - http://www.bagh-sj.com/article_41_beb3741cc0e126c7496f8c5f603ac102.pdf ER -