ORIGINAL_ARTICLE
آسیبشناسی جایگاه پژوهش و کاربست آن در مدیریت شهری؛ مطالعه موردی : نظام مدیریت شهری تهران
بیان مسئله : یکی از چالشهای مهم پژوهشهای شهری، نبود اعتماد کافی میان مدیران ارشد اجرایی و خطمشیگذاران (اعضای شورای شهر) به پژوهشگران است. به گونهای که با مطرح کردن این ادعا که نتایج کار پژوهشگران با دوری از حقایق حوزه اجرا و عمل، عملیاتی نیست ضمن مشارکت ندادن آنها در فرایندهای کلیدی تصمیمگیری و خطمشیگذاری، منابع و بودجه کافی را به بخش پژوهش اختصاص نمیدهند. این موضوع خود با ایجاد یک چرخه معیوب، باعث تضعیف و عدم توسعه زیرساختها و ظرفیتهای پژوهشی در دانشکدهها و ضعف تئوریک و حرفهای پژوهشهای کاربردی در حوزههای گوناگون مطالعات مدیریت شهری شده است. همچنین این موضوع باعث عدم اعتماد دو جامعه مدیران ارشد و پژوهشگران میشود. مسئله این مطالعه، تحلیل و مطالعه این چرخه، آسیبشناسی و بررسی راهکارهای ارتقای به کارگیری پژوهشها در تصمیمگیریهای نظام مدیریت شهری تهران است.هدف : هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل وضعیت کنونی سازوکار تعریف، اجرا و راهبری پژوهشهای شهری در نظام مدیریت شهری کشور با استفاده از رویکرد خطمشیگذاری مبتنی بر شواهد و در ادامه ارایه راهکار است.روش تحقیق : روش تحقیق در این مطالعه «مطالعه موردی» و نوع آن «مطالعه تکموردی ابزاری» است. در گام نخست چارچوب تحلیلی مبتنی بر مدل«عرضه و تقاضا» براساس منابع نظری و نتایج تحقیقات متعدد بینالمللی طراحی و تدوین شد. در گام بعد، با استفاده از چارچوب تحلیلی استخراج شده سازوکار تعریف، اجرا، راهبری و استخراج نتایج پروژههای پژوهشی در مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و در نهایت مشخص شد که سازوکار پژوهشی موجود نیازمند تقویت جدی بخش تقاضاست.نتیجهگیری : این مقاله ضمن ارایه اطلاعاتی دقیق از سازوکار طراحی و اجرای پژوهشهای شهری در شهرداری تهران، دارای نتایجی است که میتوان آن را به دو مورد اصلی خلاصه کرد : 1. توسعه یک چارچوب تحلیلی برای بررسی و تحلیل سازمانهای پژوهشی در بخش عمومی و 2. پیشنهاد ایجاد ساختاری با عنوان «دفتر توانمندسازی پژوهشی مدیریت شهری» در سازوکار موجود مدیریت پژوهشهای کاربردی در نظام مدیریت شهری تهران؛ که مأموریت مشخص آن توسعه «ظرفیت خطمشی» و «ظرفیت نهادی» خواهد بود.
http://www.bagh-sj.com/article_67363_eb6bd2f63d79d7373e95b454384aed81.pdf
2018-08-23
5
16
10.22034/bagh.2018.67363
پژوهش
پژوهشگران و خطمشیگذاران
خطمشیگذاری مبتنی بر شواهد
عرضه و تقاضا
مدیریت شهری
سیدمهدی
الوانی
sralvani@gmail.com
1
استاد، دانشکدة مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی.
AUTHOR
سید حسین
اخوان علوی
akhavan_alavi@ut.ac.ir
2
دکتری، استادیار، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران
AUTHOR
حمیدرضا
محملی ابیانه
researchtopolicy@gmail.com
3
پژوهشگر دوره دکتری مدیریت، تصمیمگیری و خطمشیگذاری عمومی، پردیس فارابی دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
آخوندی، عباس، برکپور، ناصر، اسدی، ایرج، بصیرت، میثم و طاهرخانی، حبیب. (1387). آسیبشناسی مدل اداره امور شهر در ایران. نشریه پژوهشهای جغرافیایی، (62) : 156-135.
1
اسمیت، کوین بی و لاریمر، کریستوفر دابلیو. (1392). درآمدی بر نظریه خطمشیگذاری عمومی (تقابل نظری عقلانیتگراها و فرااثباتگراها). ت : حسن داناییفرد. تهران: انتشارات صفار.
2
خردمندنیا، سهیلا. (1395). بررسی لایحه بودجه سال 1396 کل کشور؛ 22. بخش پژوهش، فناوری و نوآوری (گزارش شماره 15227). تهران : مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.
3
دبیرخانه شورای نظارت بر گسترش شهر تهران. (1357). بررسی نقش شورای نظارت بر گسترش شهر تهران در رابطه با نظام برنامهریزی منطقهای و شهری تهران بزرگ (گزارش شماره 59). تهران : دبیرخانه شورا.
4
دبیرخانه شورای نظارت بر گسترش شهر تهران. (1363). نگرشی بر فعالیتهای شورای نظارت بر گسترش شهر تهران (گزارش شماره 166).تهران: دبیرخانه شورا.
5
شورای اسلامی شهر تهران. (1394). الزام شهرداری تهران به انجام مطالعات تکمیلی و امکان سنجی نصب درهای بازشو ایمنی در ایستگاههای مترو(PSD). مصوبه شماره 9535/2071/160. تهران: مصوبات شورای اسلامی شهر تهران.
6
شورای اسلامی شهر تهران. (1395). بودجه سال 1396 شهرداری تهران و سازمانها و شرکتهای تابعه. مصوبه شماره 160/2265/31541. تهران.
7
شهرداری تهران. (1388). نظامنامه پژوهشی شهرداری تهران (ابلاغیه شماره 351032/8810). تهران : دبیرخانه مرکزی شهرداری تهران.
8
قلیپور، رحمتالله و حمیدیزاده، علی. (1393). نگاشت مفهومی و اعتباریابی مدل عوامل مؤثر بر به کارگیری سیاستپژوهشی در خطمشیگذاری. مدیریت فرهنگ سازمانی، 12(4) : 787-808.
9
کرسول، جان. (1394). پویش کیفی و طرح پژوهش: انتخاب از میان پنج رویکرد (روایتپژوهی، پدیدارشناسی، نظریه داده بنیاد، قومنگاری، مطالعه موردی). ت : حسن داناییفرد و حسین کاظمی. تهران : انتشارات صفار.
10
Baker, E. A. & Brownson, R. C., Dreisinger, M., McIntosh, L. D. & Karamehic-Muratovic, A. (2009). Examining the role of training in evidence-based public health: a qualitative study. Health Promotion Practice, 10(3): 342-348.
11
Breckon, J. & Roberts, I. (2016). Using research evidence: a practice guide. London: Nesta & Alliance for Useful Evidence.
12
Clark, V. L. P., & Creswell, J. W. (2015). Understanding research: A consumer’s guide. NJ: Merrill: Pearson Higher Ed.
13
DFID(Department for International Development). (2010). How to Note: Capacity Building in Research. A DFID practice paper. London: Uk Open Government.
14
Fisher, C. Pujar, S. (2011). Stimulating Demand for Research: Exploring Cultures of Information Use in South Asia. A desk based study prepared for EADI-DSA 2011 Conference, 19-22 September 2011, York, UK. Institute of Development Studies, Brighton, UK.
15
Head, B. W. (2015). Policy Analysis: Evidence Based Policy-Making. In International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences. University of Central Florida. Orlando, FL: Elsevier.
16
Harris, R. (2015). The impact of research on development policy & practice: This much we know. In Impact of Information Society Research in the Global South. Springer Singapore. Available from: https://link.springer.comhapter/10.1007/978-981-287-381-1_2
17
Hawkes, S., K Aulakh, B., Jadeja, N., Jimenez, M., Buse, K., Anwar, I. & Whitworth, J. (2015). Strengthening capacity to apply health research evidence in policy making: experience from four countries. Health policy and planning, 31(2): 161-170.
18
Michigan Legislature, House Bill. (2012). Regular Session. Available from: http://www.legislature.mi.gov/documents/2011-2012/publicact/pdf/2012-PA-0291.pdf.
19
Newman, J., Cherney, A. & Head, B. W. (2017). Policy capacity and evidence-based policy in the public service. Public Management Review, 19(2): 157-174.
20
Newman, K., Capillo, A., Famurewa, A., Nath, C. & Siyanbola, W. (2013). What is the evidence on evidence-informed policy making? Lessons from the International Conference on Evidence-Informed Policy Making. Cambridge: International Network for the Availability of Scientific Publications.
21
Newman, K., Fisher, C. & Shaxson, L. (2012). Stimulating Demand for Research Evidence: What Role for Capacity-building?. IDS Bulletin, 43(5): 17-24.
22
Newman, J. & Head, B. (2015). Beyond the two communities: a reply to Mead’s “why government often ignores research”. Policy Sciences, 48(3): 383-393.
23
Pew-MacArthur Results First Initiative. (2015). Legislating Evidence-Based Policymaking; A look at state laws that support data-driven decision-making; An A look at state laws that support data-driven decision-making. Philadelphia: The Pew Charitable Trusts.
24
Porter, C. & Hewitt, M. (2015). Achieving an impact. In Dingwall, R. & McDonnell, M. B. The SAGE handbook of research management. London: SAGE Publications Ltd.
25
Shaxson, L. (2010). Improving the impact of development research through better research communications and uptake. Department for International Development, AusAID, DFID and UK CDS Workshop, London, November 29th and 30th 2010.
26
Tseng, V. (2012). The uses of research in policy and practice. Washington, DC: Society for Research in Child Development.
27
Weyrauch, V., Echt, L. & Suliman, S. (2016). Knowledge into policy: Going beyond “Context Matters”. Available from: http://www.politicsandideas.org/wp-content/uploads/2016/07/Going-beyond-context-matters-Framework_PI.compressed.pdf.
28
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل شبکه سازمانی مدیریت مشارکتی نوزایی شهری در بافت تاریخی گرگان
ساختارهای سلسله مراتبی سازمانی و دوری از ویژگیهای روابط شبکهای حاکم بر مدیریت بافتهای شهری منجر به عدم همکاری و هماهنگیهای سازمانی در حوزه مدیریت چنین بافتهایی شده و متعاقب آن مشکلات زیادی در شکل اقدامات نوسازی و بازآفرینی بافتهای شهری رخ داده است. از این سو دولت لزوم مدیریت مشارکتی را با ایجاد ستادهای بازآفرینی شهری در سالهای اخیر خاطر نشان کرده است. بافت تاریخی گرگان یکی از بافتهای ارزشمند کشور است که همانند دیگر اسلاف خویش، دچار مشکلات عدیدهای بوده که حل آنها نیازمند همکاریهای بین سازمانی است. این موضوع در حالی است که سازمانهای متعدد با ساختارهای اداری متنوع در این حوزه دخیل هستند. بدینسان این پژوهش در راستای تحلیل ساختار مشارکتی شبکه سازمانی متولی نوزایی بافت تاریخی گرگان صورت گرفته است. هدف اصلی تحقیق، تحلیل شبکه سازمانی مرتبط با مدیریت مشارکتی نوزایی در سطح بافت تاریخی گرگان است. بر این اساس پژوهش به دنبال شناسایی ویژگیهای شبکه، تفسیر ساختار مشارکتی و تحلیل بازیگران این عرصه است. بدینسان سؤال اصلی پژوهش اینگونه تدوین یافته است : ساختار مشارکتی شبکه سازمانی نوزایی بافت تاریخی گرگان چه ویژگیهایی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش، در این تحقیق، از راهبردهای توصیفی تفسیری پژوهش در راستای الگوواره تحقیق عملگرایی استفاده شده و برای تحلیل دادهها از روش تحلیل شبکه اجتماعی بر مبنای دادههای رابطهای میان سازمانی بهره گرفته میشود. همچنین برای گردآوری دادهها از مصاحبههای نیمه ساختار یافته استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر این موضوع بوده است که علیرغم تلاش دولت در ایجاد ستاد بازآفرینی و تأثیر آن بر شبکه نوزایی، همچنان شبکه نوزایی بافت تاریخی گرگان تحت تسلط ساختار سلسله مراتبی و بر اساس الگوی حاکمیت مرکزی است که در پژوهشهای قبلی نیز بدان اشاره شده است. همچنین یافتههای پژوهش نشان داد که نوع رابطه میان سازمانی را میتوان از نوع هماهنگی دانست که به علت روابط کوتاهمدت در جهت هماهنگیهای سازمانی و اشتراکگذاری اطلاعات صورت میگیرد. با توجه به ویژگیهای ساختار مشارکتی شبکه، این پژوهش بازیگران شبکه را در سه گروه، بازیگران فعال، بازیگران بالقوه، و بازیگران بیتفاوت طبقهبندی کرده است.
http://www.bagh-sj.com/article_67364_44388012e0280e951867a7eb35dd5bac.pdf
2018-08-23
17
28
10.22034/bagh.2018.67364
شبکه سازمانی
نوزایی شهری
بافت تاریخی
گرگان
حمیدرضا
بابایی
babaei1973@gmail.com
1
پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی
AUTHOR
مجتبی
رفیعیان
rafiei_m@modares.ac.ir
2
گروه برمامه ریزی شهری و منطه ای، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
مجید
روستا
majidrousta@gmail.com
3
شرکت مادرتخصصی عمران وبهسازی شهری ایران
AUTHOR
رضا
پاسیان خمری
rezapasian@gmail.com
4
پژوهشگر دکتری شهرسازی اسلامی، پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی.
AUTHOR
ابیلی، خدایار، فرجیده، حاتم، شاطری، کریم و یوزباشی، علیرضا. 1389. بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و تمایل به نوآوری در کارکنان دانشگاه تهران. نشریه دانشور رفتار/ تربیت و اجتماع، 17(45): 90-79.
1
استعلاجی، علیرضا و فلاح تبار، تصراله. (1390). کاربرد مدل مدیریت مشارکتی در برنامهریزی توسعه جوامع روستایی. نشریه نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، (11): 78-69.
2
الوانی، سید مهدی و یعقوبی، نورمحمد. (1381). آینده مدیریت دولتی در عرصه جهانیشدن تعامل یا انفعال؟. فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 9(35-36):12-1.
3
ایزدی، محمد سعید. (1390). گزارش ملی بهسازی مناطق نابسامان شهری جمهوری اسلامی ایران. هفت شهر، 3(35-36): 84-64.
4
ایزدی، محمد سعید. (1395). سخن مدیرمسئول. هفت شهر، 4(47-48): 3-2.
5
باستانی، سوسن و رئیسی، مهین. (1390). روش تحلیل شبکه : استفاده از رویکرد شبکههای کل در مطالعه اجتماعات متنباز. مجله مطالعات اجتماعی ایران، (2): 59-32.
6
تفرشیان، فاطمه. (1396). بررسی تأثیر شبکه ذینفعان در موفقیت پروژههای بازآفرینی بافت ناکارآمد شهری. پایاننامه کارشناسی ارشد مدیریت پروژه. دانشگاه شهید بهشتی. تهران.
7
تیموری، ابراهیم.، فشارکی، مهدی و بازیار، افشار. (1390). مدلسازی روابط بین سازمانی : بررسی تأثیر عوامل رابطهای روی شکلگیری ساختار مشارکتی. پژوهشهای مدیریت در ایران، 15(3): 85-61.
8
جعفری، سلمان، غایبزاده، شهروز، اکبری، بهرام، صادقپور، عباس. (1395). ارتباط فناوری اطلاعات با ساختار سازمانی و مدیریت مشارکتی از دیدگاه کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان شمال غرب ایران. مدیریت ارتباطات در رسانههای ورزشی، 4(13): 70-58.
9
داناییفرد، حسن. (1391). مدیریت دولتی شبکهای در ایران: خرد مایه نظری- عملی و استلزامات. پژوهشهای مدیریت در ایران، 17 (2): 104-69.
10
رحیمی بالکانلو، خدیجه، قربانی، مهدی، جعفری، محمد و طویلی، علی. (1394). قدرت اجتماعی و شاخص مرکزیت در شبکة بهرهبرداران مرتع در راستای مدیریت مشارکتی (منطقة مورد مطالعه: مرتع گورمؤمنین، منطقة کلاتة رودبار، دامغان). مرتع و آبخیزداری، 9(1): 64-47.
11
روستا، مجید. (1391). تبیین جایگاه نهادهای مختلف (دولتی، عمومی، خصوصی، مردمنهاد و غیره) در نوسازی بافتهای فرسوده. طرح پژوهشی به سفارش سازمان نوسازی شهر تهران.
12
سلیمی کوچی، جمیله و ابراهیمی، پیام. (1395). تحلیل شبکه ذینفعان محلی و انسجام اجتماعی در مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز میان جنگل، شهرستان فسا). علوم مهندسی آبخیزداری ایران، 11(37): 63-57.
13
شرکت بازآفرینی شهری ایران. دبیرخانه ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار. دسترسی در ۱۳۹۶/۰۲/۱۵. http://www.udrc.ir
14
علی بک، ندا. (1392). به کارگیری رهیافت نوزایی شهری در محلات تاریخی نمونه پژوهش : محله تاریخی جماله اصفهان. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
15
فیضی، طاهره، کاووسی، اسماعیل و علی نجفی، زینب. (1389). رابطه بین سرمایه اجتماعی و مدیریت مشارکتی در دانشگاه علوم پزشکی گرگان. پژوهشهای مدیریت، (86) : 120-103.
16
کاملی، محمدجواد، الوانی، سید مهدی، صالحی صدقیانی، جمشید. (1388). تأثیر ساختار ارتباطات سلسله مراتبی و شبکهای بر عملکرد خطمشی گذاری سازمانها (مطالعه در سازمان ناجا). مطالعات مدیریت انتظامی، 4(2): 162-176.
17
محبیفر، امیرحسین، صبحیه، محمدحسین، رفیعیان، مجتبی، حساس یگانه، یحیی و الهی، شعبان. (1396). حاکمیت برنامه بازآفرینی ناکارآمد شهر تهران با رویکرد شبکه. باغ نظر، 14(53): 14-5.
18
محبیفر، امیرحسین. (1396. مدل نظری حاکمیت مشارکت بخش عمومی-خصوصی و مردمی(4p). مبتنی بر رویکرد شبکه تعاملی. مطالعه موردی: طرحهای بازآفرینی بافتهای ناکارآمد شهری. رساله دکتری مدیریت پروژه. دانشگاه تربیتمدرس.
19
محمدی دوست، سلیمان. (1391). شراکت عمومی خصوصی راهبردی جدید در احیاء و بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری. هفت شهر، (41 و 42): 71 -58.
20
مرادی چالگانی، داریوش. (1395). بازتعریف روابط بین سازمانی در محیط تصمیم شهری به منظور ارتقاءکیفیت زندگی، تأکید بر کاهش خطرپذیری میراث فرهنگی در شهراصفهان. رساله دکتری برنامه ریزی شهری. دانشگاه شهید بهشتی.
21
نادری، مصطفی، قربانی، مهدی، یاوری، احمدرضا. (1395). تحلیل شبکه و انسجام سازمانی در مدیریت مشارکتی پارک ملی سرخه حصار. محیطزیست طبیعی، منابع طبیعی ایران،69(2): 530-519.
22
Alexandrescu, F. M., Rizzo, E., Pizzol, L., Critto, A., & Marcomini, A. (2016). The social embeddedness of brownfield regeneration actors: Insights from social network analysis. Cleaner Production, (139):1539-1550.
23
Alter, C., Hage, J. (1993). Organizations working together Newbury Park, CA: Sage.
24
Bahadur, A. V., Ibrahim, M., & Tanner, T. (2010). The resilience renaissance? Unpacking of resilience for tackling climate change and disasters. Brighton, UK: Institute of Development Studies (for the Strengthening Climate esilience (SCR) consortium.
25
Bailey, N. (2010). Understanding community empowerment in urban regeneration and planning in England: putting policy and practice in context. Planning Practice & Research, 25(3): 317-332.
26
Baker, W. E. & Faulkner, R. (1993). The social organization of conspiracy: Illegal networks in the heavy electrical equipment industry. American Sociological Review (58):837–60.
27
Bodin, Ö. & Prell, C. (Eds.). (2011). Social Networks and Natural Resource Management: Uncovering the Social Fabric of Environmental Governance. NewYork: Cambridge University Press.
28
Booth, P. (2005). Partnerships and networks: The governance of urban regeneration in Britain. Journal of Housing and the Built environment, 20(3): 257-269.
29
Borgatti, S. (2005). Centrality and Network Flow. Social Networks, ( 27): 55-71.
30
Boxmeer, B. V., & Beckhoven, E. V. (2005). Public–private partnership in urban regeneration: a comparison of Dutch and Spanish PPPs. International journal of housing policy, 5(1): 1-16.
31
Brass, D J., etal. (2004). Taking stock of networks and organizations: A multilevel perspective. Academy of Management Journal, (47):795–817.
32
Breiger, R.L., (2004). The Analysis of Social Networks. In: Hardy, M., Bryman, A. (Eds). Handbook of Data Analysis. London: SAGE.
33
Bruce, A., Clarson, D. (2017). Assessing thepotential and limits of community-based initiatives inurban regeneration: three decades of experience on Sheffield’s Manor estate. Regional Studies. Regional Science, 4 (1): 80-93.
34
Carlsson, L., & Berkes, F. (2005). Co-management: concepts and methodological implications. Journal of environmental management, 75(1):65-76.
35
Carmona, M (2001). Implementing urban renaissance—problems, possibilities and plans in South East England.Progress in Planning, (56): 169-250.
36
Danchev, A. (2006). Social capital and sustainable behavior of the firm. Industrial Management& Data System, 106 (7): 953-965.
37
Deakin, M. (2012). The case for socially inclusive visioning in the community-based approach to sustainable urban regeneration. Sustainable Cities and Society, (3): 13–23.
38
Donaldson, L. (2015). Wiley encyclopedia of management, mechanistic/organic, organizational behavior. Washington: John Wiley & Sons, Ltd.
39
Duit, A. & Galaz, V. (2008). Governance and Complexity – Emerging Issues for Governance. Governance, 21 (3): 311–335.
40
Dyer, J. H. (2000). Collaborative Advantage: Winning through Extended Enterprise Supplier Networks, Oxford University Press.
41
Hodge, G.A. Greve, C., Eds. (2005). The Challenge of Public-Private Partnerships: Learning from International Experience. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
42
Huxham, C. & Vangen. S (2005). Managing to Collaborate London: Routledge.
43
Kendrick, A (2003). Caribou co-managementin northern Canada: fostering multiple ways of knowing. In F. Berkes, J. Colding, C. Folke (eds.) Navigating social-ecological systems: building resilience for complexity and change. Cambridge, U.K: Cambridge University Press.
44
Kicker, W. J. M., Klinj, E-H. & Koppenjan, J. F. M. (Eds), (1997). Managing complex networks. London: SAGE.
45
Klijn, E. H. (2008). Governance and Governance Networks in Europe. Public Management Review, 10 (4): 505-525.
46
Klijn, E-H., Reynaers, A. M., Verweij, S. (2015). Public- private partnerships: from start to finish. Panel Proposal Netherlands Institute of Government Annual Work Conference Nijmegen, The Netherlands November 5-6, 2015.
47
Kort, M. & Klijn, E. H. (2011), Public–Private Partnerships in Urban Regeneration Projects: Organizational Form or Managerial Capacity?. Public Administration Review, (71): 618–626. doi:10.1111/j.1540-6210.2011.02393.x
48
Lowndes, V., Nanton, P. & McCABE, A. & Skelcher, C. (1997). Network, partnerships and urban regeneration. Local Economy 11(4): 333-342.
49
Mihm, J., Loch, C. H., Wilkinson, D. & Huberman, B. A. (2010). Hierarchical structure and search in complex organizations. Management science, 56(5):831-848.
50
Mitchell, T. & Harris, K. (2012). Resilience: A risk management approach. Ecology & Society. 2(2): 1-7.
51
Parkinson, M. (2004). Delivering an Urban Renaissance: Progress and Prospects for England, Commissioned by the Dutch Presidency Review of Urban Policies In the European Union.
52
Pierre, J. (2000). Social cultural Rapport: Nederland in Europa (social and cultural report: the Netherlands in Europe), S- Gravenhage. Little, Brown & Company. NewYork: Harper Collins College Publication.
53
Punter, J. (2011). Urban Design and the English Urban Renaissance 1999–2009: A Review And Preliminary Evaluation. Urban Design, 16 (1): 1–41.
54
Reinicke, W., Witte, J. M. & Benner, T. (2000). Critical choices: Global public policy networks and the future of global governance. Available from http://www. Ceip.org/ files/ events/ reinicke.
55
Rhodes, R. A. W. (1997). Understanding Governance: Policy Networks, Governance, Reflexivity, and Accountability. Buckingham, UK: Open University Press.
56
Tallon, A. (2010). Urban Regeneration in the UK. London: Routledge
57
Teisman, G., van Buuren, A., Edelenbos, J. & Warner, J. (2013). Water Governance: Facing the Limits of Managerialism, Determinism, Water-Centricity, and Technocratic Problem-Solving. International Journal of Water Governance, (1): 1-13.
58
Tsenkova, S. (2017). Partnership in Urban Regeneration: from’TOP DOWN’ TO ‘BOTTOM UP’ Approach. www.ucalgary.ca/EV/designresearch/projects/Urban_Regeneration/partnerships.pdf
59
Urban Task Force. (1997). Towards an Urban Renaissance. report of the Urban Task Force, chaired by Lord Rogers. London: Landor Publishing
60
Van Bortel, G., Mullins, D. (2009). Critical perspectives on network governance in urban regeneration, community involvement and integration, Journal of Housing and the Built Environment. 24(2): 203–219.
61
Watson, N., Deeming, H., & Treffny, R. (2009). Beyond Bureaucracy? Assessing Institutional Change in the Governance of Water in England. Water Alternatives, 2(3), 448-460.
62
Zanini, M.T.F., Migueles, C.P. (2013). Trust as an element of informal coordination and its relationshipwith organizational performance. Economi, (14): 77–87.
63
ORIGINAL_ARTICLE
الگوی نوین از دستور زبان شکل در معماری خانه امروز؛ نمونه موردی : خانههای مجموعهای قاجاری شهرهای تبریز و تهران
بیان مسئله : با توجه بهسرعت تغییرات ایجادشده در حوزههای معماری، نمیتوان گفت این هنر عاملِ ارتقای کیفیتهای زیستن نیز بوده و جوابگویی به ابعاد جامعتری از نیازهای انسان را به همراه داشته است. ساکنان بناهای امروز در بیشتر موارد از فضاهای زیست خود ناراضی و با وجود گسترش امکانات، بناهای امروز زیباتر و انسانیتر از بناهای دیروز نیستند. در مواردی، معماری به یک سرپناه یا نمایشی از سلایق فردی معمار و کارفرما تقلیل یافته و از شأن حقیقی خود دور شده است. آنچه امروز نمایان است، خالی شدن از دیروز و گمشدن در آن همه معناست. این مقاله برآن است که با توجه به گذشتة ما، چرا ساکنان بناهای امروز در بیشتر موارد از فضاهای زیست خود رضایت نداشته و واکنشهای طبیعی و احساسی خود را نسبت به محل زندگیشان ازدستدادهاند. افق دید این مقاله تبیین الگویی نوین با استفاده از دستور زبان شکل1 برای خانه معاصر براساس جوهرة معماری خانههای دوران قاجار است. هدف : این مقاله برآن است که با استناد به ویژگیهای کالبدی و معناییِ خانههای مجموعهای2 دورة قاجارِ شهرهای تهران و تبریز، به الگویی قابلاستفاده در خانههای امروز دست یابد. در این راستا اهداف زیر مطرح میشود:1. چگونگی تبیین الگوی نوین با استفاده از دستور زبان شکل 2. چگونگی ایجاد شکلهای پایه در خانههای مجموعهای قاجار شهرهای تبریز و تهران 3. درک معنایِ نهفته در شکلهای متنوع خانههای قاجاری تبریز و تهران. روش تحقیق : این پژوهش از نوع کیفی است؛ فن تحلیل دادهها، دستور زبان شکل است. دستور زبانهای شکلی، سامانههای تولیدکنندهای هستند که بر پایة مجموعهای از قاعدههای شکلی به طراحی منجر شده و برمبنای الگوریتم کار میکنند. الگوریتم فرایندی است با خروجیهایی که حاصل دستورالعملها یا قوانینی برای اجرا در مجموعهای از دادههاست. روش شناسایی قوانین، تأویل پدیدارشناسانه خانههای دورة قاجاری با روش ماکس ونمنن3 است. کیفیت خانه قاجاری در این مقاله بهعنوان یک تحقیق پدیدارشناسانه بر مبنای بیان تجربه زیسته در مکان چهار خانه قاجاری استوار است. خروجیها نیز الگوهای نوین خلقشده هستند. نتیجهگیری : در فرایند دستورزبان شکل، دادهها، چهار خانة منتخبِ پژوهشگر است. ترسیم اشکال پایه براساس چگونگی قرارگیری فضاها در این خانههاست؛ مجموعه قوانین با روش پدیدارشناسی ونمنن تعریف میشود. قوانین از طریق مصاحبههای عمیق و تأویل و تفسیر مصاحبهها با افرادی که تجربه زیستن در خانههای انتخابشده دارند، وضع میشود. درنهایت درونمایههای اصلی حاصل از این روش "پیوند با محیط، شادی، آرامش، جدایی از زندگی روزمره" استخراجشده که در فضاهایی چون ایوان، زیرزمین، فضای سبز و هشتی و شاهنشین نمایان میشود. این فضاها درواقع، قوانین دستورزبان شکل هستند. در آخردر فرایند الگوریتمی دستور زبان شکل، در درخت تصمیمگیری، به ایجاد الگوهای جدید منجر میشود.
http://www.bagh-sj.com/article_67365_8b1987c3e14d52885850db6878ca9ef5.pdf
2018-09-04
29
40
10.22034/bagh.2018.67365
خانة قاجاریِ تبریز
خانة قاجاریِ تهران
دستور زبان شکل
پدیدارشناسیِ ماکس ونمنن
کیانوش
حسنی
k_hasani78@yahoo.com
1
دکتری معماری. دانشگاه آزاد تهران مرکز
AUTHOR
ویدا
نوروز برازجانی
vid.norouz_borazjani@iauctb.ac.ir
2
استادیار گروه معماری دانشگاه آزاد تهران مرکز
AUTHOR
اسماعیلی سنگری، حسین. (1392). تاریخ و معماری خانههای تبریز قدیم. تبریز : انتشارات فروزش.
1
ارمغان، مریم. (1393). سیر تحول معماری داخلی و فرهنگ زندگی در عمارتهای اعیان قاجار. رساله دکتری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
2
حائری مازندرانی، محمدرضا. (1385). خانه، فرهنگ، طبیعت. تهران : وزارت مسکن و شهرسازی.
3
راپاپورت، اموس. (1391). فرهنگ، معماری و طراحی. ت : ماریا برزگر و مجید یوسف نیا پاشا، ساری: نشر شفلین.
4
گروت، لیندا و دیوید، وانگ. (1389). روشهای تحقیق در معماری. ت : علیرضا عینیفر. تهران : دانشگاه تهران.
5
اداره کل میراث فرهنگی استان تهران. گزارش ثبتی خانه مشیرالدوله پیرنیا. (زمستان1382). اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، شماره ثبت: 1899.
6
اداره کل میراث فرهنگی استان تهران. گزارش ثبتی خانه سرهنگ ایرج. (زمستان1383). اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، شماره ثبت : 13857.
7
اداره کل میراث فرهنگی استان تهران. گزارش ثبتی خانه میرزا بزرگ نوری. (پاییز1384). اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، شماره ثبت: 16707.
8
نواب، الهام. (1395). پدیدارشناسی با تمرکز بر روششناسی ونمنن. تهران : اندیشه رفیع.
9
Laverty, S. M. (2003). Hermeneutic Phenomenology & Phenomenology: A Comparison of Historical and Methodological Considerations. International Journal of Qualitative Methods, 2(3): 21-35.
10
Knight,T. W. (1981). The Forthy-one-Steps.Environment and Plnning B, (8): 97–114.
11
Ozkar, M. (2009). Formal properties of grammars. in Handbook of Mathematical Psychology, Vol 2. NewYork: Wiley.
12
Seamon, D. (2007). A Lived Hermetic of People and Place: Phenomenology and Space Syntax. Available from: https://www.researchgate.net/publication/29868928_A_lived_hermetic_of_people_and_place_Phenomenology_and_space_syntax.
13
Stiny, G. (1976). Two exercise in formal composition. Environment & Planning B, (3): 35-56.
14
Stiny,G. (1980). Introduction to shape & shape grammars. Environment & Planning, (7): 67-75.
15
Tepavcevic, B. & Stojakovic, V. (2012). Shape grammar in contemporary architectural theory and design. University of Novi Sad. Architecture & Civil Engineering, (10):110-140.
16
Van Manen, M. (2006). Researching Lived-Experience: Human Science for an Action Sensitive Pedagogy (2nd ed.), London, Ontario, Canada: The Althouse Press.
17
ORIGINAL_ARTICLE
احیای ارزش در فضای باز شهری (تکیه دولت)
هسته تاریخی شهر تهران در گذشته دارای انسجام و وحدت مابین اجزاء خود بوده است، لذا با در نظر گرفتن کثرت مابین عناصر تشکیل دهنده آن، فرم اصلی دارای هویت و کلیت واحد و مختص به خود است. رشد بیرویه و نابهنگام در شهر تهران مشکلاتی را به وجود آورده است که ریشه در مسایل مختلفی از جمله اجتماعی – اقتصادی ــ سیاسی و فرهنگی دارد که بازتاب این دست مشکلات در سیمای شهر مشهود است. شکل منسجم شهر در گذشته شامل توده بنا، ابنیه، راه (مسیر سرپوشیده و باز) و فضای باز (میدان و میدانچه) بوده است. توسعه پرشتاب و نادیده گرفتن اصول و قواعد پهنههای تاریخی در توسعه شهرها از یک طرف و تولید معماری انبوه و هیجانی از سوی دیگر توانایی خوانش وحدت و یکپارچگی را در بین اجزاء شهری از بین برده است و در حال حاضر مفهوم شهر از نظر روابط اجتماعی و ارزشها به یک باره دگرگون شده است. بیان مسئله در این تحقیق، بافت تاریخی شهر تهران است که با توجه به پایش مختلف سازمانهای مرتبط شهری دستخوش تغییر و تحولات بسیار شده است. خیابان پانزده خرداد حد فاصل چهار راه سیروس چهار راه گلوبندک یکی از مهمترین محورهای تاریخی شهر تهران به شمار میرود. این محور عامل ارتباط میان دولت و مردم در گذشته به شمار میرفته است که کانون اصلی تعاملات اجتماعی در شهر تهران، تکیه دولت بوده است که در حال حاضر هویت تاریخی آن تغییر کرده است. این پژوهش در راستای پاسخگویی به این سؤال است که چگونه میتوان هویت تاریخی تکیه دولت را که کانون تعاملات اجتماعی شهر تهران بوده است را احیا کرد؟ روش تحقیق در این مطالعات، به صورت تحلیلی – توصیفی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی – توسعهای است که با بررسی این پهنه تاریخی شهر به تحلیل عوامل تأثیرگذار پرداخته خواهد شد و در راستای شناسایی عوامل ارتباط بین شهر و شهروند و حفظ ماندگاری و اصالت تاریخی فضای باز شهری خواهد پرداخت. در نهایت این پژوهش با هدف مقایسه تاریخی و تطبیقی فضای باز تکیه دولت که تنها یک تابلوی نقاشی از آن به یادگار مانده است نتیجه میگیرد با احیای ارزش در تکیه دولت به روش میدانی و تحلیلی اصالت و هویت تاریخی که تغییر یافته است به این پهنه شهری بازخواهد گردید.
http://www.bagh-sj.com/article_67394_d0b7eb973fd12453e15948d914dfceae.pdf
2018-08-23
41
54
10.22034/bagh.2018.67394
فضای باز شهری
حفظ هویت تاریخی
احیای اصالت
ارتباط شهر و شهروند
تکیه دولت
محمدرضا
پورزرگر
reza_pourzargar@yahoo.com
1
معماری
AUTHOR
پریچهر
معافی غفاری
ghafari.2010@yahoo.com
2
Islamic Azad University, Qazvin Branch, Iran
AUTHOR
مریم
امجدی
3
Islamic Azad University, Tehran, Iran
AUTHOR
بیضایی، بهرام. (1344). نمایش در ایران. تهران : انشارات بینا.
1
بهزادفر، مصطفی. (1395). محیطهای پاسخده. چاپ دوازدهم. انتشارات دانشگاه علم و صنعت.
2
پورزرگر، محمدرضا. (1390). خانه، سنت و باززندهسازی محله جوباره در اصفهان. مجله هویت شهر، (9) : 107.
3
پورزرگر، محمدرضا. (1394). باززنده سازی و احیای بافت فرسوده با رویکرد حفظ هویت مسکن نمونه موردی: محله جویبار اصفهان. مجله باغ نظر، (37) :48-47.
4
تکمیل همایون، ناصر. (1381). تاریخ اجتماعی و فرهنگی تهران، از آغاز تا دارالخلافه ناصری. تهران : انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی.
5
سازمان اسناد ملی ایران. (1340). سند شماره 18700/1340، ضمیمه شماره 2: 109.
6
فکوهی، ناصر. (1383). انسان شناسی شهری. چاپ اول. تهران : نشر نی.
7
شهیدی مازندرانی، حسین. (1383). سرگذشت تهران. تهران : انتشارات راه مانا.
8
مدنی پور، علی. (1387). فضاهای عمومی و خصوصی شهر. تهران : انتشارات شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.
9
نیک روح متین، فرزانه. (1393). 13حکایت شیرین از طهران. تهران : نشر سیزده.
10
همایونی، صادق. (1380). تعزیه در ایران. چاپ اول. شیراز : انتشارات نوید شیراز.
11
یلفانی، رامین و آقاعلی خانی، رضا. (1391). بررسی تاریخچه ساخت و چگونگی تخریب تکیه دولت در عصر قاجار. مجله مسکویه، 7 (2) : 127-107.
12
ORIGINAL_ARTICLE
حقیقت قدسی و نسبت آن با نقاشی قهوهخانهای بر مبنای آرای کوماراسوامی
بیان مسئله : حقیقت از منشاء واحدی سرچشمه دارد و در تمام مراتب هستی گسترانیده شده است. ذات و حقیقتِ قدسی، مبدأ سنّت است و سنّت از حقیقتِ قدسی منفک نیست. یکی از سنّتهای هنری گذشته که حاصل و ثمرۀ حدود یازده قرن تکوین تدریجی آداب سوگواری تشیّع به شمار میرود نقاشی قهوهخانهای است که در قرن چهاردهم هجری قمری نمود عینی پیدا کرد.در مواجهه با رواج مکاتب هنری دوران تجدّد در ایران، آثار نقاشی قهوهخانهای همواره در تداوم سنت نگارگری قرار دارند و هنرشان راهی برای تحقّق حقیقتِ قدسی است. آنچه این آثار را اصالت بخشیده، درونیّات اثر است که هنرمند به واسطۀ آن در قالبی جسمانی به صورت رمز و تمثیل برملا کرده است. در این میان، آنچه مسئله است براساس قرابت آرای آناندا کوماراسوامی (از اندیشمندان سنّتگرا) در حیطۀ تعریف و کارکرد هنر سنتی با این آثار، نسبتی میان آثار نقاشی قهوهخانهای با حقیقت قدسی یا همان صورتهای مثالی وجود دارد که هنرمند بر مبنای فعّالیت عقلانی و نیز فعّالیت خدمتکارانه پدید میآورد.هدف : این مقاله در نظر دارد حقیقتِ قدسی اثر هنری را بر مبنای آرای آناندا کوماراسوامی تبیین و نسبت آن را با نقاشی قهوهخانهای به مثابه هنر سنّتی مشخص کند.روش تحقیق : روش تحقیق در این مقاله به صورت نظری و کیفی است و گردآوری اطلاعات به صورت مطالعۀ اسنادی صورت پذیرفته است. در این راستا، دو نمونۀ موردی از آثار نقاشی قهوهخانهای (یکی «عزیمت مسلم ابن عقیل به کوفه» اثر «محمد مدّبر» و دیگری پردۀ درویشی «صحنۀ نبرد حضرت ابوالفضل العباس (ع) با مارد ابن صُدیف» اثر محمّد فراهانی) به صورت تصادفی انتخاب شده و بر مبنای آرای کوماراسوامی، به تبیین مفهوم حقیقت قدسی و نسبت آن با آثار پرداخته شده است.نتیجهگیری : حقیقتِ قدسی، همان منشاء ملکوتی است که یاد آن صورتِ نوعیِ ازلی را درون ما زنده میکند. کوماراسوامی هنر را تجسّم فرم از پیش تصوّر شده در قالب مادّی میداند که ابتدا ساحت رهایی (مشاهدۀ دریافتِ حقایقِ ازلی) را تجربه میکند و سپس در بخشیدن کالبدی مادّی به ایده، به ساحت اسارت قدم میگذارد. بر مبنای آرای کوماراسوامی، نقاشی قهوهخانهای تجلّیگاه حقیقتِ قدسی و آن صورتهای مثالی است که هنرمند بر مبنای فعّالیت عقلانی و نیز فعّالیت خدمتکارانه پدید میآورد. آنچه این آثار را اصالت بخشیده، درونیّاتِ اثر و آن حقیقتی است که هنرمند به واسطۀ آن در قالبی جسمانی به صورت تمثیلی و نمادین ابراز کرده است.نقاشی قهوهخانهای، یک مهارت و هنر ناشیانه نیست؛ بلکه بر مبنای دانش و قواعدی تکوین یافته است که منبع الهام و دلیل روش و خاستگاه آن از روان منفرد و مستقل بشری بسی فراتر است و در این هنر، هنرمند فقط محمل و مجرای رحمتی است که از عالم معنا منبعث شده است.
http://www.bagh-sj.com/article_67410_4f2b1ec1f1b80860ea5c4a63f07fdc66.pdf
2018-08-23
55
64
10.22034/bagh.2018.67410
سنّت
هنر سنّتی
حقیقتِ قدسی یا صورتهای مثالی
آرای کوماراسوامی
نقاشی قهوهخانهای
رضا
علی پور
alipourart@yahoo.com
1
دانشکده هنر، دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.
AUTHOR
غلامعلی
حاتم
hatam@yahoo.com
2
دانشکده هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ایران.
LEAD_AUTHOR
اسماعیل
بنی اردلان
baniardalan@yahoo.com
3
دانشگاه هنر، تهران، ایران.
AUTHOR
ایرج
داداشی
dadashi@yahoo.com
4
دانشگاه هنر، تهران، ایران.
AUTHOR
اکرمی، غلامرضا. (1382). سنّت و هنر اسلامی. مجموعه مقالات اولین همایش هنر اسلامی. به اهتمام دکتر محمد خزایی. برگزار شده در اسفند 80.. تهران : انتشارات مؤسسة مطالعات هنر اسلامی.
1
الیاده، میرچا. (1375). مقدس و نامقدس. ت : نصرالله زنگویی. تهران : انتشارات سروش.
2
بلوکباشی، علی. (1375). قهوهخانههای ایران. چاپ اول. تهران : دفتر پژوهشهای فرهنگی.
3
بینای مطلق، سعید. (1387). بررسی و نقد زیبایی و کمال از نظر آناندا کوماراسوامی، پژوهشنامه فرهنگستان هنر، ویژه نقد سنّتی هنر، (9) : 80-72.
4
پاکباز، رویین. (1379). نقاشی ایران از دیرباز تا امروز. چاپ اول. تهران : نارستان.
5
چلیپا، کاظم و اسماعیلزاده، حسن. (1386). حسن اسماعیلزاده : نقاش مکتب قهوهخانهای. چاپ اول. تهران : نشر نظر.
6
چلیپا، کاظم. (1390). بررسی تأثیر هنر و ادبیات ملی و مذهبی بر نقاشی خیالینگاری(قهوهخانهای). رسالة دکترای پژوهش هنر. دانشکده هنر، دانشگاه شاهد.
7
خاتمی، محمود. (1393). پیش درآمد فلسفهای برای هنر ایرانی. چاپ سوم، تهران : انتشارات فرهنگستان هنر.
8
داداشی، ایرج. (1389). درآمدی بر مسئلة زمان و مکان در نگارگری ایرانی با توجه به نظریات تاجالدیناشنوی. مجله بیناب، (17): 61-52.
9
ذکرگو، امیرحسین. (1378). تأملی در آرای کوماراسوامی در باب هنر. نامة فرهنگستان علوم، (14 و 15): 76-61.
10
ذکرگو، امیرحسین. (1388). طبیعت در هنر شرقی. مجموعه مقالات همایش طبیعت در هنر شرق. چاپ اول، تهران : انتشارات فرهنگستان هنر.
11
رحمتی، انشالله. (1394). هنر و معنویت (مجموعه مقالاتی در زمینة حکمت هنر). چاپ دوم. تهران : انتشارات فرهنگستان هنر.
12
ریختهگران، محمدرضا. (1386). حقیقت و نسبت آن با هنر. تهران : انتشارات سوره مهر.
13
سیف، هادی. (1369). نقاشی قهوهخانهای. تهران : موزه رضا عباسی.
14
کوماراسوامی، آناندا. (1391). استحالة طبیعت در هنر. ت : صالح طباطبایی. چاپ دوم. تهران : انتشارات فرهنگستان هنر.
15
کوماراسوامی، آناندا. (1393). فلسفة هنر مسیحی و شرقی. ت : امیرحسین ذکرگو. چاپ سوم. تهران : انتشارات فرهنگستان هنر.
16
کیبل، برایان. (1378). آناندا کوماراسوامی: محقق عرصه روح، ت : م. هدایتی. فصلنامه نقد و نظر، (15) : 79-67.
17
گنون، رنه. (1365). سیطرة کمیت و علائم آخر زمان. ت : علی محمد کاردان. تهران : مرکز نشر دانشگاهی.
18
مددپور، محمد. (1388). حقیقت و هنر دینی. چاپ سوم. تهران : انتشارات سوره مهر.
19
مطهری الهامی، مجتبی. (1381). نور خیال. خیال، (4) : 15-4.
20
نصر، سیدحسین. (1379). نیاز به علم مقدس. ت : حسین میانداری. تهران: مؤسسة فرهنگی طه.
21
همتی، همایون. (1386). فهم هنر و هنر فهم. چاپ اول. آبادان : نشر پرسش.
22
Coomaraswamy, A. (1955). The Christian and oriental. Philosophy of art. New York: Dover publication.
23
ORIGINAL_ARTICLE
اندیشههای آرمانشهر و پادآرمانشهر؛ از دیدگاه صاحبنظران شعر معاصر ایران (سهراب سپهری و فریدون مشیری)
آرمانشهر، نمادی از یک واقعیت آرمانی و بدون کاستی است. همچنین میتواند نمایانگر حقیقتی دست نیافتنی باشد. آﻧﭽﻪ ﻓﺮﻳﺪون ﻣﺸﻴﺮی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آرﻣﺎن ﺷﻬﺮ ﺑﻪ دﻧﺒـﺎل آن اﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪای ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ اﺑﻌـﺎد اﻧـﺴﺎﻧﻲ، ﻋـﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ، ﻣﻬﺮورزی و ﻋﺸﻖ ﻣﻴﺎن ﻫﻤﻪی اﻧﺴﺎنﻫﺎﺳﺖ و همچنین از عناصرآرمانی اشعار سپهری میتوان به دیدگاه او با رویکردی عرفانی و عاشقانه اشاره داشت. سهراب سپهری در مجموعه اشعار خود در «هشت کتاب» برای تفسیر آرمانشهر و راههای رسیدن به آن از عناصر و مصالح معماری چون خانه، درگاه، اتاق، مسجد و... و مصالحی چون سنگ،گل، خشت و... استفاده کرده است.ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ، ﺗﻼﺷﻲ اﺳﺖ برای بررسی دو ﻣﻔﻬﻮم آرمانشهر و ﭘﺎدآرمانشهر در ﺷﻌﺮ سهراب سپهری و ﻓﺮﻳـﺪون ﻣـﺸﻴﺮی، و نیز یافتن عناصر آرمانی و پادآرمانی در آثار فریدون مشیری و سهراب سپهری ﺷـﺎﻋﺮان ﻧﺎﻣـﺪار ﻣﻌﺎﺻﺮ.در این پژوهش سعی شده تا هشت کتاب سهراب و کتابهای فریدون مشیری را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد و دیدگاه شعر معاصر و مولفههای آن رابه تفسیر کشیده و میزان اثرپذیری از اجتماع و اثربخشی آن را دریابد. و ﺗـﺼﻮﻳﺮی روﺷـﻦ و ﺷـﻔﺎف از آرﻣـﺎنﺧﻮاﻫﻲ این شاعران اراﺋﻪ ﮔـﺮدد. این پژوهش ابتدا به بررسی پیشینۀ تحقیق و سپس تعریف آرمانشهر پرداخته است و آرمانشهر را از دیدگاه دو شاعر بزرگ معاصر ایران و همچنین عناصر آرمانی وپادآرمانی را در اشعار بررسی نموده است.روش ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘـﻪ به صورت کتابخانهای و تحلیل محتوایی اشعار بر مبنای مطالعات کتابخانهای پرداخته شده است.
http://www.bagh-sj.com/article_67411_3d6c8dfcbd8041dbe57af46ef8f6298c.pdf
2018-08-23
65
74
10.22034/bagh.2018.67411
آرمانشهر
پادآرمانشهر
سهراب سپهری
فریدون مشیری
مسعود
حق لسان
mhaghlesan@yahoo.com
1
استادیار،دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد ایلخچی، گروه معماری، ایلخچی
AUTHOR
زهره
عباس زاده
zoabbaszadeh@yahoo.com
2
دانشجوی دوره دکتری ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد جلفا
AUTHOR
محمد حسین
اسلامپور
www.eslampour@yahoo.com
3
دانشجوی دوره دکتری ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد جلفا، گروه معماری،جلفا
AUTHOR
آشوری، داریوش، امامی، کریم و معصومی همدانی، حسین. (1359). پیامی در راه، تهران : نشر طهوری.
1
ارسطو. (1369). ارسطو و فن شعر، ت : عبدالحسین زرینکوب، تهران : امیرکبیر.
2
اصیل، حجت الله. (1381). آرمانشهر در اندیشه ایرانی، چاپ دوم، تهران : نشر نی.
3
افشار، مهدی. (1377). گذری و نظری بر احوال فریدون مشیری شاعر معاصر ایران، تهران : شهر کتاب.
4
افلاطون. (1379). جمهور، ت : فواد روحانی، چاپ دهم، تهران : شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
5
امینپور، قیصر. (1390). مجموعه کامل اشعار 1385-1359، چاپ هشتم، تهران: مروارید.
6
انوشه، حسن. (1381). دانشنامه ادب فارسی، چاپ دوم، تهران : وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.
7
حسینی، صالح. (1375). نیلوفر خاموش: نظری به شعر سهراب سپهری، چاپ چهارم، تهران : نشر نیلوفر.
8
حقوقی، محمد. (1378). سهراب سپهری: شعر سهراب سپهری از آغاز تا امروز: شعرهای برگزیده، تفسیر و تحلیل موفقترین شعرها، چاپ نهم، تهران : نشر سیمای دانش.
9
دهباشی علی. (1378). بـه نرمـی بـاران (جـشن نامـه فریدون مشیری)، تهران: شهاب ثاقب و سخن.
10
سپهری سهراب .(1377). هشت کتاب. چاپ بیستم. تهران : نشر طهوری.
11
سپهری، سهراب. (1390). هشت کتاب، چاپ دوم، قم : پدیده دانش.
12
سرکوهی، فرج . (1369). نقشی از روزگار، شیراز : نشر شیوا.
13
شاکری یکتا، محمدعلی. (1387). آسمانیتر از نام خورشید : زندگی و شـعر فریـدون مـشیری، چاپ دوم، تهران : نشر ثالث.
14
شاهسنی، شهرزاد. (1377). دادپرور دیار. آرمانشهر نظامی گنجوی. کیهان فرهنگی، (148) : 32.
15
شریفیان، مهدی. ( 1386). بررسی فرایند نوستالوژی غم غربت در اشعار فریدون مشیری. فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س)، (68-69) :
16
صاحب اختیاری، بهروز. (1381). فریدون مشیری : شاعر کوچة خـاطرههـا، تهران : هیرمند.
17
محمدی آملی، محمدرضا. (1382). ترانه آبی زندگی (بررسی زندگی اجتماعی و ادبـی فریـدون مشیری)، تهران : نگاه.
18
مشیری، فریدون. (1386). بازتاب نفس صبحدمان: کلیات اشعار، چاپ سوم، تهران : نشرچشمه.
19
مشیری، فریدون. (1384 الف). از دریچة ماه، تهران : نشرچشمه.
20
مشیری، فریدون. (1384 ب). نوائی همآهنگ باران: شعرهای چاپ نشده، تهران : نشرچشمه .
21
مشیری، مهشید. (1375). چهل سال شاعری: نگاهی به شعر فریدون مشیری، تهران : نشر البرز.
22
مولوی، جلال الدین محمد بلخی. (1374). کلیات دیوان شمس تبریزی.به اهتمام منصور مشفق. تهران : انتشارات صفی علیشاه.
23
منتظمی، علی و نوروزی، علی و احمدی چناری، علی اکبر. (1389). اندیشه آرمانشهر در قصیده «علی بساط الریح» فوزی معلوف، مجله زبان و ادبیات عربی، 1 (2) : 172-147.
24