%0 Journal Article %T نقد و بررسی آموزش نقدمحور در طراحی معماری %J باغ نظر %I پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر %Z 1735-9635 %A علیزاده میاندوآب, آیناز %A اکرمی, غلامرضا %A نجاتی, پوریا %D 2022 %\ 08/23/2022 %V 19 %N 111 %P 37-50 %! نقد و بررسی آموزش نقدمحور در طراحی معماری %K نقد %K معماری %K آموزش %K طراحی %K تفکر انتقادی %R 10.22034/bagh.2022.310531.5020 %X بیان مسئله: هوشیاری ذهنی منوط به داشتن «تفکر انتقادی» است. این نوع تفکر، بر تغییر رویکردهای آموزشی در نظام‌های دانشگاهی تأکید می‌ورزد. انتقادی اندیشیدن مستلزم مهارت تحلیل، استنباط، ارزشیابی داده‌ها و استنتاج است. مؤلفه‌های «تفکر انتقادی» یادگیرنده را وامی‌دارد دیدگاه‌ها، فرض‌ها و طرح‌ها را به چالش بکشد. از‌این‌رو «تفکر انتقادی» مهارتی شناختی است. بر اساس چنین شناختی، هیچ دانش مطلقی در جهان وجود ندارد. چنین دیدگاهی، مبین این حقیقت است که آموزش، فراتر از انتقال نظریه‌ها، دستاوردها و قوانین علمی و یادآوری واقعیات است. لذا این نوشتار، آموزش طراحی معماری در ایران را در چارچوب «تفکر انتقادی» مورد بررسی و نقد قرار داده است.هدف پژوهش: دستیابی به اهداف عالی «تفکر انتقادی» منوط به تغییر برداشت از «یادگیری» است. چرا که یادگیری ماهیتاً با رشد همراه است. به عبارت دیگر تحول ساختارهای فکری و ساخت معنی و مفهوم، عملی پیچیده و شناختی است. لذا آنچه ضعف «تفکر انتقادی» در دانشجویان معماری تلقی می‌شود، در واقع ضعف نظام آموزش عالی در برنامه‌ریزی آموزش طراحی معماری است. نظام فعلی آموزش معماری، دانشجویان را طراح آنچه یاد گرفته‌اند، تربیت می‌کند و طبیعتاً محصول این نظام آموزشی به تفکر شناختی دست پیدا نمی‌کند و صرفاً به مثابة ربات‌هایی هستند که آنچه در آنها برنامه‌ریزی شده را عملی می‌کنند. از این رو رویکرد آموزش طراحی معماری باید به سمت آموزش نقدمحور مبتنی بر «تفکر انتقادی» تغییر کند.روش پژوهش: این پژوهش با تأکید بر تفکر انتقادی و نقش نقد در آموزش طراحی معماری به بررسی تفکر انتقادی و نقش آن و همچنین باید و نبایدها در آموزش طراحی معماری می‌پردازد. اساس این تحقیق بنیادی است. لیکن کاربرد آن در آموزش طراحی معماری امری مسلم است و از نظر ماهیت و روش در شمار تحقیقات توصیفی- تحلیلی محسوب می‌شود.نتیجه‌گیری: فقدان یک روش درست و فراگیر در آموزش طراحی معماری ایران، اگر مانع پیشرفت معماری نشده باشد، آن را محدود کرده است. از این‌ رو توجه به آموزشِ آداب درست نقد در معماری، دسته‌بندی و شناسایی شیوه‌های صحیح نقد در آموزش طراحی معماری،  نوعی آگاهی و توانمندی در دانش‌آموختگان معماری ایجاد می‌کند که می‌تواند راهگشای آینده‌ای روشن برای دستیابی به طراحی درست و غنی معماری در کشور باشد. اظهار نظر قطعی در خصوص اثربخشی، نقاط قوت و ضرورت اعمال نقد عالمانه در آموزش معماری منوط به ایجاد تغییرات در سرفصل دروس، در جهت ارتقای برنامة آموزش طراحی معماری به‌روشی مبتنی بر «تفکر انتقادی» است.  %U http://www.bagh-sj.com/article_153545_11f269e6f2d38c19385e9b5786cea125.pdf