%0 Journal Article %T ریخت‌شناسی معماری معنامحور با استفاده از روش چیدمان فضا مطالعة موردی: مسجد علی اصفهان %J باغ نظر %I پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر %Z 1735-9635 %A فلکیان, نرجس %A صفری, حسین %A کاظمی, علی %D 2021 %\ 05/22/2021 %V 18 %N 96 %P 29-44 %! ریخت‌شناسی معماری معنامحور با استفاده از روش چیدمان فضا مطالعة موردی: مسجد علی اصفهان %K ریختشناسی %K معماری معنامحور %K چیدمان فضا %K مسجد علی %K اصفهان %R 10.22034/bagh.2020.231213.4551 %X بیان مسئله: معنای یک مکان عاملی است که باعث تمایز آن مکان خاص از سایر مکان‌ها و فضاها می‌شود. معنای مکان از دو حیث قابل بررسی است: بعد ذهنی و عینی یا فیزیکی. هدف از پژوهش پیش رو تبیین‌کردن معنا در معماری بناهای شاخص مذهبی دورة صفویه اصفهان، با استفاده از تحلیل ویژگی‌های کالبدی و فیزیکی فضای معماری آنهاست. اهداف پژوهش: پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش محوری است که کدام‌یک از فضاهای مسجد از بعد فیزیکی و کالبدی معنادهی بیشتری دارد و دلیل معناداری فضاهای مسجد چیست؟ به همین منظور از میان ادوار تاریخی، دورة صفویه که واجد ارزش‌های معناگرایانه بوده و از میان بناهای مذهبی، مسجد علی اصفهان که جهت اقامة نماز مورد استفاده قرار می‌گیرد به‌عنوان نمونة موردی انتخاب شد. روش پژوهش: روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است. روش تحلیل آن نیز با استفاده از روش چیدمان فضا، تحلیل مصاحبه‌ها توسط نرم‌افزار «پروتژه» و تحلیل آماری توسط نرم‌افزار «Spss22» و آنالیز مؤلفه‌های ریخت‌شناسی معماری مانند هم‌پیوندی، نفوذپذیری، گوناگونی، خوانایی، شفافیت، مقیاس و تناسب، انعطاف‌پذیری و وحدت فضایی در فضاهای مختلف مسجد علی است. نتیجه‌گیری: پس از آنالیز نقشه‌ها توسط نرم‌افزار «دپس‌مپ»، توزیع و تحلیل پرسشنامه و مصاحبه در میان جامعة آماری مورد نظر، این نتیجه حاصل شد که حیاط با توجه به موقعیت استقرار مابین سایر فضاها و ایجاد ارتباط و دسترسی به آنها، علاوه بر داشتن شفافیت و تداوم دید بصری، دارای میزان بالاتری از هم‌پیوندی است. کاربران مسجد علی از میان فضاهای مسجد، حیاط را واجد آن دسته از مؤلفه‌های فیزیکی دانسته‌اند که به‌واسطة آن مؤلفه‌ها فضا را معنادار می‌نامند. از دستاوردهای این پژوهش می‌توان در طراحی معماری معنامحور با توجه به مؤلفه‌های فیزیکی آن و در طراحی مساجد جدید با توجه به الزامات و نیازهای جدید بهره جست. %U http://www.bagh-sj.com/article_129541_002aaf97ca65027c3aa51ae773492d77.pdf