برنامه‌ریزی منظر مبتنی بر خرد اقلیم با هدف کاهش آلاینده‌های هوا در کلان‌شهرها (نمونۀ مورد مطالعه منطقۀ 22 شهر تهران)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد معماری منظر، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

2 استاد و مدیر گروه شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس، تهران

3 استادیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

چکیده

بیان مسئله: کاهش آلودگی هوای تهران دو رویکرد کلی را در بر می‌گیرد. رویکرد نخست به کاهش وسایل آلاینده می‌پردازد که موجب انتشار و توزیع آلاینده‌ها در سطح شهر است و رویکرد دوم به کاهش میزان آلودگی از طریق روش‌های جذب و تبدیل آنها به صورت طبیعی تأکید دارد. بدین معنی که با یافتن راه‌حل‌هایی نه تنها می‌توان میزان آلودگی هوا را کاهش داد، بلکه می‌توان با به‌کارگیری تدابیری هوای سالم را تولید و منتشر کرد که در نتیجه‌ سلامت جسم و روان شهروندان را به دنبال دارد.
هدف تحقیق: به طور کلی هدف این پژوهش یافتن راهکارهایی در حوزة برنامه‌ریزی و طراحی منظر است تا از این طریق به کاهش آلودگی هوا و همچنین به بازتولید هوای سالم دست یافت.
سؤال تحقیق: این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که چگونه می‌توان از برنامه‌ریزی منظر در بازتولید خرد اقلیم‌ها در جهت کاهش آلودگی هوا استفاده کرد؟
روش تحقیق در پژوهش حاضر به ‌صورت کیفی است و به شیوة تحلیل محتوا و بررسی نمونه‌های مشابه و استخراج نقاط ضعف و قوت، به تبیین اصول و الگوهای طراحی منظر همساز با اقلیم پرداخته می‌شود.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد ایجاد خرد اقلیم در منطقة 22 تهران می‌تواند به کاهش پدیدة جزیرة گرمایی منجر شده و در نتیجة آن کاهش آلودگی هوا را به دنبال داشته باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با کاهش شدت جزیرة گرمایی از طریق بهبود برخی عناصر منظر شهری، دست‌یافتن به محیطی سالم همراه با کاهش آلاینده‌های مضر بر سلامتی انسان امکان‌پذیر خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Landscape planning based on microclimate with the aim of reducing air pollutants in metropolises

نویسندگان [English]

  • Ehsan Shariatmadari 1
  • Mohamad Mahdi Senemari 2
  • Hossein Medi 3
  • Mohamadreza Mehrabanigolzar 3
1 Master of landscape architecture at IKIU, Qazvin, Iran.
2 Assistant professor in the department of architecture at IKIU, Qazvin, Iran.
3 Assistant professor in the department of architecture at IKIU, Qazvin, Iran.
چکیده [English]

Problem statement : Reducing Tehran’s air pollution includes two general approaches. Firstly, it considers reducing pollution devices, which create and distribute pollutions in districts; Secondly, it emphasize the reduction of pollution rate through suction methods and transforming them naturally. It means that not only we can reduce the rate of air pollution by finding suitable solutions, but also we can adopt some policies to produce and distribute fresh air, which consequently leads to mental and physical health of the citizenry.
Research Purpose :The goal of this study is to find strategies in the planning field and designing landscape so that we can reduce air pollution and reproduce fresh air.
Research question: This study tries to answer this question that "How can we use landscape planning for reproducing climate wisdom in order to reduce air pollution?"
Research method:The present study is qualitative. It has considered explanations of principles and designing patterns of sustainable landscape architecture by the content analysis methods and has evaluated similar samples and extracted pros and cons.
Conclusion:It seems that creating climate wisdom in district 22 of Tehran can reduce Thermal Island phenomenon and consequently, it can choose to reduce air pollution. The research results showed that by reducing the thermal island intensity through improving some urban landscape elements, it would be possible to obtain a healthy environment by reducing harmful pollutions and its effects on human health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Landscape
  • Environment
  • Green space
  • Urban district
  • Thermal island
  • Air pollution
• جمشیدی چناری، رضا. (1392). معرفی آسفالت متخلخل و کاربرد آن در راه‌های درون شهری با نگاهی بر مزایا و معایب آن. بازیابی از : پایگاه خبری تحلیلی شاهد شمال. قابل دسترس در : http://www.shahedeshomal.ir.
• ذاکرحقیقی, کیانوش. (۱۳۸۹). حمل و نقل عمومی انطباقی. منظر، 2(8) : 27-25.
• شاه‌محمدی،‌ پریسا و چه آنی،‌ ادی عرفان. (1390). کاهش تأثیرات جزایر گرمایی شهری راهی برای رسیدن به محیطی سالم. مجله طراح، (3) : 139-132.
• شرافتی، شهاب. (1391). بررسی روند تغییرات مکانی- زمانی جزیرۀ گرمایی شهر تهران با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکدۀ فنی دانشگاه تهران.
• طاهباز، منصوره و جلیلیان،‌ شهربانو. (1394). نقش مصالح پیاده‌راه بر خرداقلیم فضاهای باز - تحقیق میدانی در محوطه دانشگاهی. هنرهای زیبا، 20 (4) : 32-21.
• مفیدی، سید مجید و زارع مهذبیه، آیدا. (1392). معرفی مصالح سطوح پیاده‌رو شهری به منظور کاهش اثر جزایر گرمایی. مجله طراح،
(8) : 122-118.
• مهربانی گلزار, محمدرضا. (۱۳۹۵). زیرساخت‌های حمل ونقل زمینی، اکوسیستم‌ها و مناظر. منظر، 8 (36) : 71-68.